Przykłady zastosowań metody Data Envelopment Analysis w badaniu efektywności podmiotów sektora edukacji

• Autorzy: Ewa Chodakowska

Warianty tytułu

Efficiency Evaluation of Education Sector Organizations Using Data Envelopment Analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Edukacja jest podstawą społeczeństwa obywatelskiego i kluczowym warunkiem ekonomicznego rozwoju. W Polsce brak jest silnego stymulatora wysokiej jakości usług edukacyjnych. Sektor edukacji podstawowej, gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej należy w głównej mierze do sektora finansów publicznych. Zjawisko konkurencji na rynku usług edukacyjnych dopiero się kształtuje. Jej oznakami są m.in. rankingi szkół różnych szczebli.Imitacją konkurencyjności, która motywowałaby do podnoszenia jakości kształcenia przez szkoły, mogłaby być systematyczna ocena efektywności. W artykule przytoczono przykłady wykorzystania metody DEA do analizy efektywności jednostek sektora edukacji na świecie. Przedstawiono propozycję wykorzystania tej metody w procesie oceny efektywności szkół w Polsce. Na przykładzie gimnazjów białostockich wykazano, że warto dotychczas stosowane sposoby oceny pracy szkół rozszerzyć o implementację metody DEA i otrzymać dodatkową, metodycznie uporządkowaną wiedzę o efektywności poszczególnych placówek. (abstrakt oryginalny)

EN

Education is the foundation of civil society and a key condition for economic development. In Poland, there are no strong stimulators promoting high quality educational services. The basic education sector in its majority belongs to the public finance sector. Competition on the educational services market is only emerging. School rankings of different levels constitute the evidence. The imitation of competitiveness, which could stimulate education quality enhancement, could be achieved through a systematic evaluation of effectiveness. Cited in the article are worldwide examples of the application of the DEA method for efficiency analysis of education sector entities. The article presents the use of DEA in the process of assessing schooling efficiency in Poland. On the basis of junior schools in Bialystok, the Author shows that the implementation of DEA could be useful and provide additional knowledge about the effectiveness of educational institutions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Efektywność; Badanie efektywności; Ocena efektywności; Metoda DEA (analiza obwiedni danych); Sektor finansów publicznych

EN

Education; Effectiveness; Research efficiency; Effectiveness evaluation; Data Envelopment Analysis (DEA); Public finance sector

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2009
• Tom: 7
• Numer: nr 4 (26) Metody ilościowe w zarządzaniu
• Strony: 91-112

Twórcy

autor

Ewa Chodakowska

• Politechnika Białostocka

Bibliografia

• Banker, R.D., Charnes, A. i W.W. Cooper. 1984. Some models for estimating technical and scale inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, Vol. 30, nr 9, s. 1078-1092.
• Bradley, S., Johnes, G. i J. Millington. 2001. The effect of competition on the efficiency of secondary schools in England. European Journal of Operational Research, Vol. 135, s. 545-568.
• Bessent, A., Bessent, W., Kennington, J. i B. Reagan. 1982. An application of mathematical programming to assess productivity in the Houston Independent School District. Management Science, Vol. 28, nr 12, s. 1555-1367.
• Chakraborty, K., Biswas, B. i W.C. Lewis. 2001. Measurement of technical efficiency in public education: A stochastic and nonstochastic production frontier approach. Southern Economic Journal, Vol. 67, nr 4, s. 889-905.
• Charnes, A., Cooper, W.W., Lewin, A.Y. i L.M. Seiford. 1996. Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology, and Application, Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Charnes, W. W., Cooper, A. i E. Rhodes. 1978. Measuring the efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, nr 2 (6), s. 429-444.
• Coelli, T., Rao, D.S.P. i G.E. Battese. 2002.An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis, Boston: Kluwer Academic Publisher.
• Cooper, W.W., Seiford, L.M. i J. Zhu (red.) 2004. Handbook on Data Envelopment Analysis, Boston: Springer.
• Cooper, W.W., Seiford, L.M. i K. Tone 2007. Data Envelopment Analysis. A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software. Second Edition, Springer.
• Feruś, A. 2006. Zastosowanie metody DEA do określania poziomu ryzyka kredytowego przedsiębiorstw. Bank i Kredyt, nr 7, s. 44-59.
• Kirjavainen, T. i H.A. Loikkanen. 1998. Efficiency differences of finnish senior secondary schools: An Application of DEA and Tobit Analysis. Economics of Education Review, Vol. 17, nr 4, s. 377-394.
• Kosieradzka, A. i S. Lis. 1998. Programowanie poprawy produktywności, Warszawa: Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "Orgmasz".
• Lovell, C.A.K, Walters, L.C. i L.L. Wood. 1996. Stratified models of education production using modified DEA and regression analysis, w: Charnes, A., Cooper, W., Lewin, A. i L. Seiford (red.) Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Applications, s. 329-351. Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Mizala, A., Romaguera, P. i D. Farren. 2002. The technical efficiency of schools in Chile. Applied Economics, Vol. 34, s. 1533-1552.
• Noulas, A.G. i K.W. Ketkar. 1998. Efficient utilization of resources in public schools: a case study of New Jersey. Applied Economics, Vol. 30, s. 1299-1306.
• Ramanathan, R. 2003. An introduction to Data Envelopment Analysis: A tool for performance measurement, New Delhi: Sage Publications.
• Ray, S.C. 1991. Resource-use efficiency in public schools: A study of Connecticut data. Management Science, Vol. 37, nr 12, s. 1620-1628.
• Ray, S.C. i K Mukheijee. 1998. Quantity, quality, and efficiency for a partially super-additive cost function: Connecticut public schools revisited. Journal of Productivity Analysis, nr 10, s. 47-62.
• Rogowski, G. 1998. Metody analizy i oceny działalności banku na potrzeby zarządzania strategicznego, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej.
• Ruggiero, J. i D.F. Vitaliano. 1999. Assessing the efficiency of public schools using Data Envelopment Analysis and Frontier Regression. Contemporary Economic Policy, Vol. 17, nr 3, s. 321-331.
• Silva Portela, M.C.A. i E. Thanassoulis. 2001. Decomposing school and school type efficiency. European Journal of Operational Research, Vol. 132, s. 357-373.
• Stupnytskyy, O. 2004. Secondary schools efficiency in the Czech Republic, Prague: Center for Economic Research and Graduate Education and the Economics Institute (CERGE-EI).
• Waldo, S. 2002. Efficiency in public education. Working Paper, nr 10, Lund University, Department of Economics.
• Waldo, S. 2006. Competition and public school efficiency in Sweden. Working Papers, nr 7, Lund University, Department of Economics.
• Zhu, J. 2003. Quantitative models for performance evaluation and benchmarking: data envelopment analysis with spreadsheets and DEA Excel Solver, Boston: Kluwer Academic Publishers.