Zaawansowanie technologiczne polskiej wymiany handlowej w perspektywie problematyki bezpieczeństwa ekonomicznego. Przypadek sektorów low-tech w latach 2001-2012

• Autorzy: Bartosz Michalski

Warianty tytułu

Technological Intensity of Polish Foreign Trade in the Perspective of the Concept of Economic Security. The Case of Low-Tech Sectors in the Period 2001-2012

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozważania podjęte w artykule dotyczą zagadnienia ewolucji zaawansowania technologicznego polskiego handlu zagranicznego ze szczególnym uwzględnieniem sektorów low-tech (głównie przemysłu metalowego oraz stoczniowego) w okresie 2001-2012. Działania ukierunkowane na ich restrukturyzację nie przyniosły zahamowania spadku przewag komparatywnych (konkurencyjnych); pamiętać należy przy tym także o ograniczeniach związanych z członkostwem w Unii Europejskiej oraz liberalizacją handlu na świecie. Autor przeanalizował zmiany strumieni handlowych w polskim eksporcie i imporcie w ujęciu struktury czynnikochłonności oraz salda bilansu handlowego, a na podstawie sekcji wyselekcjonowanej próby badawczej określił ewolucję wskaźników ujawnionych przewag komparatywnych, penetracji importowej oraz ujawnionej przewagi w handlu. W badaniu wykorzystano dane źródłowe na czterocyfrowym poziomie dezagregacji w ramach Nomenklatury Scalonej. Polska jako kraj o średnim poziomie dochodu jest realnie zagrożona utrwaleniem istniejącej luki rozwojowej. Oznacza to konieczność podjęcia aktywnej polityki przemysłowej, która koncentrowałaby się zarówno na wzmocnieniu potencjału innowacyjnego, jak i działaniach ochronnych wobec sektorów schyłkowych. Ich znaczenie w kontekście bezpieczeństwa ekonomicznego wynika z funkcjonowania w ich obrębie kilkuset tysięcy miejsc pracy. Ten fakt ma kluczowe znaczenie dla stabilizacji nastrojów społecznych, wypracowania oraz potencjalnie szerokiej akceptacji ambitnej strategii rozwoju gospodarczego.(abstrakt oryginalny)

EN

Issues addressed and explored in the paper cover the evolution of technological intensity of Polish foreign trade, taking into special account low-tech sectors (mainly metal and shipbuilding industry) in the period 2001-2012. Programmes aimed at their restructurisation did not, however, stop the tendency of decreasing comparative (competitive) advantages, bearing also in mind limitations resulting from the membership in the European Union and trade liberalisation in the world economy. Henceforth the author embarks on the analysis of trade streams in Polish exports and imports through the changes in their intensity of production factors and trade balance, while basing on the defined research sample he identifies the evolution of revealed comparative advantages, import penetration as well as revealed advantages in trade. For the purpose of the research the data at the 4-digit disaggregation level of the Harmonised System were used. Poland as a country of the middle income is about to face a substantial threat of preservation of existing developmental gap. This means that an active industrial policy remains crucial. It should focus both on challenges how to strengthen the innovative potential, as well as to undertake protective measures for declining industries. Their significance in the context of economic security is a direct consequence of several hundred thousand jobs within sectors covered by this research. This fact is of particular importance for the stabilisation of social moods as well as for programming and potentially wide acceptance of ambitious strategy of economic development.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Handel zagraniczny; Konkurencyjność międzynarodowa; Bezpieczeństwo ekonomiczne; Zmiany technologiczne

EN

Foreign trade; International competitiveness; Economic safety; Technological change

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 369, t.1 Przemiany strukturalne i koniunkturalne na światowych rynkach Tom 1
• Strony: 363-375

Twórcy

autor

Bartosz Michalski

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Balassa B., 1965, Trade liberalisation and "revealed" comparative advantage, "The Manchester School", vol. 33, issue 2, May.
• Chludziński M., 2013, Polska to nie Bantustan, "Rzeczy Wspólne", nr 11 (1/2013).
• Gorynia M., 1994, Podstawowe aspekty polityki przemysłowej, "Ekonomista", nr 1/94.
• GUS, 2013a, Główny Urząd Statystyczny, Pracujący w gospodarce narodowej w 2012 r., Warszawa.
• GUS, 2013b, Główny Urząd Statystyczny, Rocznik Statystyczny Przemysłu 2013, Warszawa.
• Hausner J., 2013, Gdzie jest mózg naszego państwa?, "Tygodnik Powszechny", nr 30 (3342) z 28.07.2013.
• Im F.G., Rosenblatt D., 2013, Middle-Income Traps. A Conceptual and Empirical Survey, Policy Research Working Paper no. 6594, The World Bank, September.
• Jasińska A., 2012, Pomoc państwowa udzielona polskim stoczniom w świetle prawa Unii Europejskiej, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa, marzec, www.uokik.gov.pl/download. php?plik=12030 (3.03.2014).
• Kieżun W., 2013, Patologia transformacji, Poltext, Warszawa.
• KPMG International, 2012, Global Metals Outlook: Manufacturing Resilience, January, http://www. kpmg.com/pl/pl/issuesandinsights/articlespublications/strony/perspektywy-dla-przemyslu-metalowego. aspx (3.03.2014).
• Księżopolski K.M., 2011, Bezpieczeństwo ekonomiczne, Elipsa, Warszawa.
• MRR, 2011, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, dokument rządowy przyjęty przez Radę Ministrów 13 grudnia 2011 roku, Warszawa, http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_przestrzenna/kpzk/strony/koncepcja_przestrzennego_ zagospodarowania_kraju.aspx (1.03.2014).
• PAIIZ, 2011, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych, Sektor metalurgiczny w Polsce, Warszawa, http://www.paiz.gov.pl/files/?id_plik=17189 (3.03.2014).
• Piotrowski L., 2014, Przemysł stoczniowy: schyłkowy czy perspektywiczny?, http://morzaioceany.pl/ inne/archiwum/15-stocznie/1328-przemys%C5%82-stoczniowy-schy%C5%82kowy-czy-perspek tywiczny.html (3.03.2014).
• Raczkowski K., 2012, Percepcja bezpieczeństwa ekonomicznego i wyzwania dla zarządzania nim w XXI wieku, [w:] Bezpieczeństwo ekonomiczne. Wyzwania dla zarządzania państwem, red. K. Raczkowski, Oficyna a Wolter Kluwers business, Warszawa.
• Siggel E., 2006, International competitiveness and comparative advantage: A survey and a proposal for measurement, "Journal of Industry, Competition and Trade", vol. 6.
• Staniszkis J., 2013, Zdolność do formowania własnej polityki, "Rzeczy Wspólne", nr 11 (1/2013).
• Szulc W., Garbarz B., Paduch J., 2011, Przebieg i wyniki restrukturyzacji przemysłu stalowego w Polsce, Prace Instytutu Metalurgii Żelaza, T. 63, nr 4.
• Trade Map, 2014, http://www.trademap.org/SelectionMenu.aspx (25.02.2014).
• UNCTAD, 2012, http://unctadstat.unctad.org/UnctadStatMetadata/Classifications/Methodology&- Classifications.html (26.10.2012).
• WNP 2014, Polski przemysł stoczniowy odrodzony w innej konfiguracji i kształcie, http://hutnictwo. wnp.pl/polski-przemysl-stoczniowy-odrodzony-w-innej-konfiguracji-i-ksztalcie,217833_1_0_0. html (3.03.2014).
• Zioło Z., 2009, Procesy kształtowania się światowych korporacji i ich wpływ na otoczenie, [w:] Wpływ procesów globalizacji i integracji europejskiej na transformację struktur przemysłowych, red. Z. Zioło, T. Rachwał, Prace Komisji Geografii Przemysłu PTG nr 12, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Warszawa-Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2014.369.1.30