Kosmopolityzm instytucjonalny a zrównoważona gospodarka światowa

• Autorzy: Olga Janikowska

Warianty tytułu

Institutional Cosmopolitanism and the Sustainable World Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnej dyskusji dotyczącej globalizacji gospodarki pojawia się opinia, że neoliberalna gospodarka pogłębiła przepaść między Północą a Południem, utrwalając tym samym asymetrię rozwojową, oraz że ostre nierówności i niesprawiedliwość procesów rozwojowych prowadzą do wręcz ekstremalnego zróżnicowania jakości życia poszczególnych społeczeństw. W artykule wskazano, że konieczne są przekształcenia światowej gospodarki w ramach kosmopolitycznego programu, który umożliwiłyby uzyskanie globalnego sprawiedliwego ładu gospodarczego. Reformy te powinny być wywiedzione z demokracji kosmopolitycznej, która jest normatywną teorią stosunków międzynarodowych. Działanie systemu global governace coraz częściej poddawane jest krytyce. Uważa się, że pogłębia ono utrwalanie mechanizmów nierówności i niesprawiedliwości. Co więcej, często spotyka się opinię, że stanowi on zagrożenie dla demokracji. Współczesna polityka globalna powinna być określana trafniejszym mianem zniekształconej polityki globalnej. Według założeń demokracji kosmopolitycznej należy dążyć do pełnej reformy systemu global governance. Do najistotniejszych wyzwań na płaszczyźnie gospodarczej program ten zalicza niwelowanie dysproporcji rozwojowych. Wskazuje się, że priorytetem dla ładu międzynarodowego w XXI w. jest regulacja rynków i ochrona tych, którzy najbardziej są narażeni na zagrożenia wynikające z globalizacji i asymetrii rozwojowej. Demokracja kosmopolityczna odnosi się do systemu global governance. Jednocześnie powinien on być poddany radykalnej reformie - tak, aby możliwa była zrównoważona gospodarka światowa. Należy ją oprzeć na społecznej demokracji, uniwersalizmie praw człowieka, bezpieczeństwie jednostki ludzkiej oraz rządów prawa solidarności ponadnarodowej. Są to kanoniczne uwarunkowania sprawiedliwego zrównoważonego globalnego ładu gospodarczego. (abstrakt oryginalny)

EN

In contemporary discussion of globalization of the economy there are a few fundamental issues such as the fact that neo-liberal economy intensify the division between North and South perpetuating the same asymmetry of development and that there are sharp inequalities and injustices of developmental processes leading to even extreme differentiation in quality of life of individual societies. The article indicates that there is a need to transform the world economy in to the cosmopolitan program that would allow to obtain an equitable global economic order. Those reforms should be derived from the cosmopolitan democracy, which is a normative theory of international relations. Global governance is a subject of increasing criticism. It is believed that it should be reformed. Moreover, we often meet the opinion that it is a threat to democracy. According to contemporary global politics should more accurately be described as a distorted global policy. According to the assumptions of the cosmopolitan democracy should strive to complete the reform of global governance. Reforms should be derived from a cosmopolitan democracy, which is based on ethical cosmopolitanism. Global politics should become more democratic. Global governance should be transformed by a number of reforms. One of the options is the model of cosmopolitan democracy. The model of cosmopolitan democracy proposed by author suggest the need for decentralization, however the process of decentralization should be deeply embedded in effective and democratic centralization. The democratization of global governance towards cosmopolitan democracy requires that civil society will take an active part in the co-decision-making processes on a global scale. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Globalizacja; Gospodarka światowa; Zarządzanie globalne

EN

Sustainable development; Globalization; World economy; Global management

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2014
• Tom: 19 (XIX)
• Numer: nr 21 (3)
• Strony: 59-69

Twórcy

autor

Olga Janikowska

• Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego w Katowicach

Bibliografia

• Approaches to global governance theory, red. M.T. Hewson, T.J. Sinclair, SUNY Press, New York 1999.
• Balcerowicz L., Przedmowa, [w:] Zrozumieć kryzys finansowy, red. J. Taylor, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Beck U., Grande E., Europa kosmopolityczna. Społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
• Beitz C., Cosmopolitan Liberalism and the State System, za: C. Jones, Global Justice. Defending cosmopolitanism, Oxford University Press, New York 2004.
• Brock G., Global Justice and Cosmopolitan Account, Oxford University Press, New York 2009.
• Democratizing Global Governance, red. E. Aksu, J.A. Camilleri, Palgrave Macmillian, New York 2002.
• Global governance, red. Martin L.L., Ashgate, Farnham 2008.
• Górka K., Wpływ procesów globalizacji na integrację gospodarczą. Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku 2001.
• Janikowska O., Wybrane Zagadnienia Globalizacja. Ponowoczesna wizja rzeczywistości, hamulce zmian, trendy rozwojowe, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice 2010.
• Jones C., Global Justice. Defending cosmopolitanism, Oxford University Press, New York 2004.
• Leksykon Międzynarodowych Stosunków Politycznych, red. C. Mojsiewicz, Alta, Wrocław 1998.
• Martin H.-P., Schuman H., Pułapka globalizacji. Atak na demokrację i dobrobyt, Wrocław 2000.
• Matczewski A., Wyzwania cywilizacyjne a zarządzanie, [w:] W kręgu zarządzania. Spojrzenie multidyscyplinarne, red. T. Borkowski, A. Marcinkowski, A. Oherow-Urbaniec, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000.
• McGrew A., Globalizacja i polityka globalna, [w:] Globalizacja polityki światowej, red. J. Baylis, S. Smith, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
• Miller D., National Responsibility and Global Justice. Oxford University Press, New York 2007.
• Nance T., Gangi Ameryki: Współczesne korporacje a demokracja, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2004.
• Otte M., Kiedy nadchodzi kryzys - co powinniśmy zrobić, aby wyjść obronną ręką z obecnego kryzysu gospodarczego, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2008.
• Soniewicka M., Granice sprawiedliwości, sprawiedliwość ponad granicami, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa 2010.
• Taleb N.N., The Black Swan. The Impact of the Highly Improbable, Random House and Penguin, New York 2010.
• Thomas C., Ubóstwo, rozwój, głód, [w:] Globalizacja polityki światowej, red. J. Baylis, S. Smith, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, s. 798.
• Weiss T.G., Thakur R.C., Global governance and the UN: an unfinished journey, Indiana University Press, Bloomington 2010.
• Woods N., Międzynarodowa ekonomia polityczna w dobie globalizacji, [w:] Globalizacja polityki światowej, red. J. Baylis, S. Smith, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
• Zorska A., Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Warszawa 2000.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2014.hss.36