Chrześcijańska perspektywa rozwiązywania kwestii społeczno-ekonomicznych w świetle nauczania Jana Pawła II i założeń personalizmu G.M. Gronbachera

• Autorzy: Mirosław Twardowski

Warianty tytułu

The Christian Perspective on Solving Economic Issues in the Light of John Paul II's Teachings and Economic Personalism of G.M. Gronbacher

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Stosunkowo niedawno w literaturze pojawił się termin personalizm ekonomiczny na określenie nowego modelu ekonomicznego, który ma być syntezą dorobku nauk ekonomicznych i chrześcijańskiej teologii moralnej1. Za jednego z prekursorów czy nawet ojców personalizmu ekonomicznego uznano papieża Jana Pawła II. W niniejszym artykule, opierając się w pierwszej kolejności na bogatej spuściźnie papieża, zarysujemy chrześcijańską perspektywę rozwiązywania kwestii społeczno-ekonomicznych. Powyższą perspektywę uzupełnimy, odwołując się do wypowiedzi jednego z czołowych przedstawicieli współczesnego personalizmu ekonomicznego, Gregory'ego M. Gronbachera, który nawiązuje do nauczania Jana Pawła II. (fragment tekstu)

EN

In this essay I would like to outline the Christian perspective on solving economic issues based on documents of the Catholic Church. The term 'economic personalism' appeared in literature several years ago and has been used as a proposal of a new economic model which is supposed to be a synthesis of achievements of economic sciences and Christian moral theology. Pope John Paul II is believed to be one of its precursors or even founding-fathers. We shall sum up these significant elements of papal personalism under the following heads: (1) A man is a person, namely an independent existence in material and personal, spiritual and material sense, rational and free. All these characteristics of a human being constitute a basis for his dignity and greatness; (2) A man is a free being. This means that he has to make choices between various values. Human freedom is closely related to the truth. The final objective of human freedom is love; (3) We can protect ourselves against alienation by acting and being together with others. We will avoid the danger of alienation when we make ourselves a gift for the other person and especially for God. Economic personalism develops John Paul II's personalistic view in a creative way. Its program can be summarized by the following theses: (1) a man is the centre of economy; (2) a human being is the most important economic good; (3) work is part of the man's calling; (4) reproducibility of goods is subordinated to the man's integral development; (5) the right to participate constitutes inalienable human right; (6) the principle of subsidiary is an "intellectual" frame for social and economic order; (7) the market should not be absolutized; (8) solidarity with the poor and social justice constitute a basis of each economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kościół a problemy społeczne; Poglądy filozoficzne; Filozofia człowieka; Etyka

EN

Church and social problems; Philosophical thought; Human philosophy; Ethics

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2015
• Tom: 18
• Numer: nr 2
• Strony: 55-66

Twórcy

autor

Mirosław Twardowski

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Bartnik Cz., Osoba i Kościół wg Kardynała K. Wojtyły, "Colloquium Salutis" 1983, nr 15.
• Bartnik Cz., Personalizm teologiczny wg Kardynała K. Wojtyły, "Zeszyty naukowe KUL" 1979, vol. 22.
• Borowik Z., Antropologiczne podstawy nauczania społecznego Kościoła, "Życie Katolickie" 1985, nr 2.
• Borowik Z., U podstaw moralności społecznej (Nad społeczną katechezą Jana Pawła II), "Życie Katolickie" 1984, nr 10.
• Comşa P., Economic Personalism - A Christian Orthodox Contribution (II), "The Sphere of Politics" 2011, nr 2.
• Gałkowski J.W., Praca w ujęciu Kardynała K. Wojtyły, "Roczniki Filozoficzne" 1979, nr 2.
• Gronbacher G.M.A., Personalizm ekonomiczny, przeł. J. Merecki, Instytut Liberalno-Konserwatywny, Lublin 1999.
• Gronbacher G.M.A., The Need for Economic Personalism, "The Journal of Markets & Morality" 1998, no 1.
• Jan Paweł II, Encyklika "Centesimus annus", Rzym 1991.
• Jan Paweł II, Encyklika "Laborem exercens", Rzym 1981.
• Jan Paweł II, Encyklika "Redemptor hominis", Rzym 1979.
• Jan Paweł II, Encyklika "Sollicitudo rei socialis", Rzym 1987.
• Kamiński S., Naukowa, filozoficzna i teologiczna wizja człowieka [w:] Jan Paweł II, Redemptor hominis. Tekst i komentarz, red. Z. Zdybicka, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1982.
• Kowalczyk S., Człowiek w myśli współczesnej. Filozofia współczesna o człowieku, Michalineum, Warszawa 1990.
• Kowalczyk S., Personalizm - podstawy, idee, konsekwencje, Wyd. KUL, Lublin 2012.
• Kowalczyk S., Z problematyki dialogu chrześcijańsko-marksistowskiego, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa 1977.
• Majka J., Wprowadzenie do nauczania społecznego Jana Pawła II [w:] Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Fundacja Jana Pawła II, Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, Rzym 1986.
• Ozdowski J., Godność pracy ludzkiej w nauczaniu Jana Pawła II, "Chrześcijanin w świecie" 1980, nr 10.
• Pius XI, Encyklika "Quadragesimo anno", Rzym 1931.
• Rogowski R.E., Teologia wyzwolenia, "Misyjne Drogi" 1985, nr 3.
• Urgacz P., Personalizm ekonomiczny i jego zasady w ujęciu G.M.A. Gronbachera, "Annales. Etyka w życiu gospodarczym" 2008, nr 1, s. 87-94, http://www.annalesonline.uni.lodz.pl/archiwum/2008/2008_01_urgacz_87_94.pdf (data dostępu: 29.04.2014).
• Wagner J., Cywilizacja miłości jako cywilizacja życia, "Życie Katolickie" 1985, nr 1.
• Hasło "Wojtyła Karol" [w:] Mały Leksykon Filozofów, red. B. Andrzejewski, M. Moryń, A. Przyłębski, Rebis, Poznań 1993.
• Wojtyła K., Aby Chrystus się nami posługiwał, Znak, Kraków 1979.
• Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Znak, Kraków 1962.
• Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu M. Schelera, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1959.
• Wojtyła K., Osoba i czyn, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1969.
• Wojtyła K., Osoba: podmiot i wspólnota, "Roczniki Filozoficzne" 1976, nr 2.
• Wojtyła K., U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1972.

Identyfikatory

DOI

11089/8723