W czyim interesie powinna działać firma? M. Friedman kontra W.M. Evan i R.E. Freeman

• Autorzy: Dominik Stanny

Warianty tytułu

In Whose Interests Should the Corporation Be Managed? Friedman vs Freeman and Evan

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnych dyskusjach etyków biznesu na temat przedmiotu odpowiedzialności firmy sformułowane zostały dwa główne stanowiska: koncepcja odpowiedzialności wobec właścicieli (akcjonariuszy) (normative stockholder theory) i koncepcja odpowiedzialności wobec interesariuszy (normative stakeholder theory). Te dwa główne stanowiska różnicują się m.in. ze względu na odpowiedź na pytanie, w czyim interesie powinna działać firma. Co więcej, odpowiedź na to pytanie, według zdania proponentów jednej z wersji normatywnej koncepcji interesariuszy, jest różnicą zasadniczą i stanowi o rewolucyjności ich podejścia. (fragment tekstu)

EN

The aim of the article is to present the understanding of the category of acting for other people's benefits in the normative stockholder theory and the normative stakeholder theory. According to the former theory, the corporation should be managed with a prospect of the benefit of its stockholders. People's welfare is one of the results of that action. The mechanism described as the process of transforming the egoistic motivation into public well-being is called the Invisible Hand. People's welfare is not an intended aim of the owners of the corporation, nonetheless it must appear while making business in a competitive economy. The normative stakeholder theory expresses an opposite view. Two of its proponents, Freeman and Evan, think that a corporation should be managed for the benefit of its all stakeholders (including the owners). The benefit of the owners is not the main aim of the corporation, it is only the one of particular aims taken into consideration by the management. In such a situation, possible benefits for the owners cannot be predicted and they seem to be a result of the realization of the main aim of the corporation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Interesariusze; Akcjonariusz; Cele przedsiębiorstwa; Etyka biznesu; Poglądy ekonomiczne

EN

Stakeholders; Shareholders; Corporate objectives; Business ethics; Economic views

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2006
• Tom: 9
• Numer: nr 1
• Strony: 133-141

Twórcy

autor

Dominik Stanny

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Polska

Bibliografia

• W.E. Evan, R.E. Freeman, Teoria nowoczesnej korporacji oparta na koncepcji "udziałowców zewnętrznych": kapitalizm kantowski, [w:] G.D. Chryssides, J. Kaler, Wprowadzenie do etyki biznesu (tł. pol. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyga), WN PWN, Warszawa 1999, s. 275.
• M. Friedman, Społeczna odpowiedzialność biznesu to zwiększanie zysków, [w:] G.D. Chryssides, J. Kaler, Wprowadzenie do etyki biznesu (tł. pol. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyga), WN PWN, Warszawa 1999, s. 260.
• E. Sternberg, Czysty biznes. Etyka biznesu w działaniu (przeł. P. Łuków), WN PWN, Warszawa 1998, s. 60-61.
• J.R. Boatright, Fiduciary Duties and the Stakeholder-Management Relation: Or, What's So Special About Shareholders?, "Business Ethics Quarterly" 1994, vol. 4, No. 4, s. 393.
• J. Hasnas, The Normative Theories Of Business Ethics: A Guide For The Perplexed, "Business Ethics Quarterly" 1998, vol. 8, No. 1, s. 23.
• A. Smith, Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, rozdz. X, księga I, [w:]: G.D. Chryssides, J. Kaler, Wprowadzenie do etyki biznesu (tł. pol. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyga), WN PWN, Warszawa 1999, s. 73.
• K. Goodpaster, Stakeholders, Individual Rights and the Common Good, "National Forum" 1992, vol. 72, No. 1, s. 16.
• R.E. Phillips, R.E. Freeman, A.C. Wicks, What Stakeholder Theory Is Not, "Business Ethics Quarterly" 2003, vol. 13, No. 4, s. 488, 489.
• A. Weiss, Cracks in the Foundation of Stakeholder Theory, s. 1; htttp// www.mngt.waikato.ac.nz/research/ejrot/Vol1_1/weiss.pdf.
• E. Garriga, D. Melè, Corporate Social Responsibility Theories: Mapping the Territory, "Journal of Business Ethics" 2004, nr 53, s. 61-62.