"Zdolność ekspedycyjna" w strategii bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych

• Autorzy: Irena Kołakowska

Warianty tytułu

"Expeditionary ability" in the safety strategy of the United States

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ochrona interesów Stanów Zjednoczonych wymaga stosowania środków polityki zagranicznej o zasięgu globalnym. Oprócz posługiwania się dyplomacją oraz środkami ekonomicznymi Stany Zjednoczone kładą duży nacisk na wykorzystanie wojskowych elementów potęgi. Posiadają siły zbrojne przygotowane do wykonywania zadań ekspedycyjnych i dzięki zdolności szybkiego reagowania są w stanie prowadzić operacje zbrojne w każdym miejscu na ziemi. Możliwość globalnego wykorzystania sił zbrojnych do realizacji celów politycznych nazywa się zdolnością power projection. Zagadnienie jest warte uwagi, ponieważ w literaturze polskiej brakuje prac zajmujących się w sposób całościowy kwestiami związanymi ze zdolnością power projection, tzn. jej rolą w strategii bezpieczeństwa państwa i sposobem realizacji. O power projection wspomina się jedynie przy okazji przedstawienia strategii bezpieczeństwa USA lub opisując osobno poszczególne elementy zdolności. Ponadto obecnie także w NATO i Unii Europejskiej trwają starania dotyczące rozwoju zdolności ekspedycyjnych. Artykuł stanowi próbę ujęcia tematu roli "zdolności ekspedycyjnych" w strategii bezpieczeństwa USA i naszkicowania relacji pomiędzy zmieniającymi się zewnętrznymi uwarunkowaniami polityki zagranicznej, rozwojem strategii bezpieczeństwa oraz rozwojem zasobów wojskowych. Przedstawia zmiany w strategii bezpieczeństwa USA, które przyczyniły się do ewolucji power projection oraz stopniowego wzrostu zdolności ekspedycyjnych wojsk USA. Sukcesy na tym polu skutkowały możliwością bardziej aktywnego wykorzystania power projection w amerykańskich doktrynach strategicznych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Bezpieczeństwo narodowe; Wojsko; Strategia obronna; Siły zbrojne

EN

National security; Army; Defense strategy; Armed forces

• Czasopismo: Stosunki Międzynarodowe
• Rocznik: 2008
• Tom: 38
• Numer: nr 3/4
• Strony: 197-212

Twórcy

autor

Irena Kołakowska

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Bibliografia

• M.A. Gunzinger, Power Projection: Making the Tough Choices, Montgomery 1993
• USA Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms, www.dtic.mil/doctiine/jel/doddict (15.06.2008).
• Unclassified Directives and Forms Issued by the Secretary of the Navy and the Office of the Chief of Naval Operations OPNAVINST 3060.7A, 1997, sekcja I
• C.W. Weinberger, Annual Report to the Congress - Fiscal Year 1984, Washington DC, 1983
• R.L. Kugler, Changes Ahead. Future Directions for the U.S. Overseas Military Presence, Rand Corp. 1998
• A. Harkavy, Bases Abroad: The Global Foreign Military Presence, Stockholm 1989
• The Influence of Sea Power Upon History, 1660-1763, London 1965.
• C.S. Gray, Strategy in the Nuclear Age, w: W. Murray, M. Knox, A. Berstein red., The Making of Strategy, Cambridge 1996
• M. Carver, Conventional Warfare in the Nuclear Age, w: P. Paret red., Makers of Modern Strategy. From Machiavelli to the Nuclear Age, Princeton 1986
• National Security Review 12, Washington D.C. 1989. http://bushlibrary.tamu.edu/research.html
• Remarks at the Aspen Institute Symposium in Aspen (2.08.1990). http://bushlibrary.tamu.edu/research.html.
• A. Jarczewska-Romaniuk, Amerykańskie wizje ładu międzynarodowego po zakończeniu zimnej wojny, w: Kuźniar (red.), Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, Warszawa 2005
• Keeping the U.S. First. Pentagon Would Preclude a Rival Superpower, "The Washington Post" z 11 marca 1992.
• E.V. Larson, D.T. Orletsky, K.J. Leuschner, Defense Planning in a Decade of Change. Lessons from the Base Force, Bottom-Up Review and Quadrennial Defense Review, Rand Corp., 2001
• D. Jablonsky, Army Transformation: a Tale of two Doctrines, w: C.C. Crane red., Transforming Defense, Carlisle 2001
• J. Stachura, Stany Zjednoczone jako supermocarstwo, "Sprawy Międzynarodowe", nr 4, lipiec-sierpień 2006
• W. Kristol, Kagan, Toward a Neo-Reaganite Foreign Policy, Foreign Affairs, Jul/Aug 1996
• National Security Strategy of Engagement and Enlargement, Washington DC 1995 http://www.dtic.mil/doctrine/jel/research_pubs/nss.pdf
• Proliferacja broni masowego rażenia i technologii podwójnego zastosowania, destabilizującą w skali regionalnej działalność "rządów państw uznanych za przestępcze", przeciwdziałanie zagrożeniom transnarodowym (terroryzm międzynarodowy i przestępczość zorganizowana), zagrażające interesom USA procesy rozpadu państw, zagrożenia związane z wykorzystaniem technik teleinformatycznych oraz zagrożenia ekologiczne. The National Security Strategy for a New Century 1998, op. cit., s. 5-16.
• Quadrennial Defence Review 1997, www.fas.org/man/docs/qdr.
• Report of the Commission to Assess the Ballistic Missile Threat to the United States. Executive Sumary, punkt II, www.fas.org/irp/threat/missile/rumsfeld/execsum.htm (15.07.1998).
• R. Kagan, The Benevolent Empire, "Foreign Policy", lato 1998, nr 111
• C. Rice, Promoting the National Interest, "Foreign Affairs", styczeń-luty 2000
• H.R. Nau, No Enemies on the Right. Conservative Foreign Policy Factions Beyond Iraq, "The National Interest", zima 2004/05
• Strategic Survey. The IISS Annual Review of World Affairs 2006, Carlise 2006
• The National Security Strategy of the United States of America 2002, Washington DC, www.whitehouse.gov/nsc/nss/2002
• SIPRI Yearbook 2006. Armaments, Disarmament and International Security, Stockholm 2006
• Powrót siły, w: Rocznik Strategiczny 2006/2007, Warszawa 2007
• Quadrennial Defense Review Report 2001, Washington DC
• Rocznik Strategiczny 2001/2002, Warszawa 2002
• The National Military Strategy of the United States of America. A Strategy for Today, A Vision for Tomorrow, Washington 2004, s. 20, http://www.comw.org/qdr/fulltext/0503nms.pdf.
• Quadrennial Defense Review Report 2006, Washington DC, s. 3.
• M. O'Hanlon, Defense Policy Choices for the Bush Administration, New Port 2001
• R. Lock-Pullan, US Intervention Policy and Army Innovation. From Vietnam to Iraq, Nowy York 2006
• The Military Balance 2001/2002, Oxford 2002
• A.B. Carter, J.P. White red., Keeping the Edge. Managing Defense for the Future, Cambridge 2001
• R. Baumann, J. Fishel, Operation Uphold Democracy: The Execution Phase, w: W.E. Kretchik, F. Baumann, J.T. Fishel, A Concise History of the U.S. Army in Operation Uphold Democracy, Fort Leavenworth 1998, www.globalsecurity.org/military/library/report/1998/kretchik-chapter3.htm.
• J. Joniak, Kierunki ewolucji wojsk lądowych w świetle amerykańskiej koncepcji Joint Vision 2020" oraz doświadczeń z wojen i konfliktów zbrojnych początku XXI wieku. Rozprawa doktorska, Warszawa 2006
• SIPRI Yearbook 2007. Armaments, disarmament and International Security, Oxford 2007
• A.H. Cordesman, salvaging american Defense. The Challange of Strategic Oveerstretch, Washington 2007
• B. Buley, The New American Way of War. Military Culture and the Political Utility of Force, London 2008
• T. Łoś-Nowak, Paradygmat realistyczny - projekcje porządku międzynarodowego w XXI wieku, w: Kuźniar (red.), Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, Warszawa 2005