Wykorzystanie programów Quantum GIS i SAGA GIS do budowy cyfrowego modelu wysokościowego zlewni Grajcarka

• Autorzy: Grzegorz Wałek

Warianty tytułu

Use of Quantum GIS and SAGA GIS Software to Build Digital Elevation Model of Grajcarek Catchment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono możliwości opracowania cyfrowego modelu wysokościowego (CMW) w formie rastra o rozdzielczości przestrzennej 5 m dla zlewni potoku Grajcarek, której powierzchnia wynosi 85 km2. CMW stworzono na podstawie digitalizacji poziomic z mapy topograficznej w skali 1:10 000, z użyciem oprogramowania typu Open-Source GIS - Quantum GIS i SAGA GIS. Opisano procedurę tworzenia modelu, rozpoczynając od wektoryzacji treści mapy topograficznej, przez wybór metody interpolacji, kończąc na preprocessingu, prowadzącym do uzyskania poprawności hydrologicznej modelu. Szczególną uwagę zwrócono na niedoskonałości tworzonego CMW, wynikające z zastosowania różnych metod interpolacji. Pomimo iż budowa CMW zgodnie z opisaną procedurą jest bardzo czasochłonna, to stanowi często jedyną możliwość pozyskania dokładnego modelu wysokościowego małych zlewni lub innych jednostek przestrzennych, który umożliwiałby przeprowadzanie szczegółowych analiz hydrologicznych, geomorfologicznych lub innych interpretacji. (abstrakt oryginalny)

EN

In this paper use of 1:10 000 scale topographic maps and open-source GIS software to build Digital Elevation Model (DEM) with 5-meters resolution was analysed. DEM was built from contour lines vectorised in Quantum GIS using five different interpolation methods available in SAGA GIS: Ordinary Kriging, Ordinary Kriging with Block Kriging, Thin Plate Spline (Local), Thin Plate Spline (TIN), Multilevel B-Spline Interpolation. Special attention was given to the accuracy of DEM's built with those methods. DEM's were analyzed by crossvalidation of their surface with elevation points vectorised from topographic maps, which were not used in DEM interpolations. Correctness of generated drainage network was also investigated. Although construction of DEM in presented way is very time-consuming, it is often the only way to build highresolution DEM of small catchments or other spatial units, which could be used in largescale hydrological or geomorphological modeling. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System Informacji Przestrzennej; Modelowanie obrazu cyfrowego; Technologie cyfrowe; Kartografia

EN

Geographic Information System (GIS); Modeling of digital image; Digital technologies; Cartography

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 14 GIS w nauce
• Strony: 133-144

Twórcy

autor

Grzegorz Wałek

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Camara G., Onsrud H., 2004, Open source GIS Software: myths and realities, Open Access and the Public Domain in Digital Data and Information for Science, The National Academic Press, Washington.
• Grohmann C.H., 2006, SRTM resample with short distance-low nugget kriging, Proceedings of International Symposium on Terrain Analysis and Digital Terrain Modelling, Nanjing.
• Gudowicz J., Buchwał A., Ćwiąkała P., 2010, Zastosowanie wysokorozdzielczych cyfrowych modeli wysokościowych w badaniu zmian mikrorzeźby, "Landform Analysis", 12, s. 71-78.
• Jensen J.R., Cowen D.C., 1999, remote sensing of urban/suburban infrastructure and socio-economic atributes, "Photogrammetric Engineering & Remote Sensing", 65 (5), s. 611-622.
• Kroczak R., 2010, Geomorfologiczne i hydrologiczne skutki funkcjonowania dróg polnych na Pogórzu Ciężkowickim, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Kurczyński, Z., Gotlib, D., Olszewski, R., Kaczyński, R., Butowtt, J., 2007, Numeryczny model terenu - podstawy, budowa i wykorzystanie, [w:] Kunz M. (red.), Systemy informacji geograficznej w praktyce (studium zastosowań), Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Martinez-Wega J., Martin-Isabel R., Romero-Calcerrada R., 2005, Digital cartography and GIS, decision tools for sustainable development in the Province of Cuenca (Central Spain), International Cartographic Conference, La Coruna.
• Nita J., Małolepszy Z., Chybiorz R. 2007, Zastosowanie numerycznego modelu terenu do wizualizacji rzeźby terenu i interpretacji budowy geologicznej, "Przegląd Geologiczny", 55 (6), s. 511-519.
• Ramsey P., 2007, The state of open source GIS, Refractions Research, Victoria.
• Saliszczew K.A., 1984, Kartografia ogólna, PWN, Warszawa.
• Soycan A., Soycan M., 2009, Digital elevatiom model production from scanned topographic contour maps via thin plate spline interpolation, "The Arabian Journal of Science and Engineering", 34 (1A), s. 121-134.
• Tomczyk A.M., 2010, Cyfrowe modele mikroform rzeźby terenu i ich zastosowanie do badania dynamiki przekształceń powierzchni szlaków turystycznych, "Landform Analysis", 12, s. 127-136.
• Tomczyk A., Ewertowski M., 2009, Cyfrowe modele wysokościowe w geomorfologii - wprowadzenie, [w:] Zwoliński Z. (red.), GIS - platforma integracyjna geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 67-87.
• Urbański J., 2010, GIS w badaniach przyrodniczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Sopot.
• Vassilopoulou S., Hurni L., 2001, The use of digital elevariom models in emergency and socio-economic planning: A case study at Kos-Yali-Nisyros-Tilos Islands, Grece, Proceedings 20th International Cartographic Conference, Beijing, China, s. 3424- 3431.
• Zwoliński Z., 2010, O homologiczności polskiej terminologii geoinformacyjnej, [w:] Zwoliński Z. (red.), Woda w badaniach geograficznych, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 21-30.
• http://www.codgik.gov.pl/zasob
• www.geoportal.sk