Czasowo-przestrzenne bazy danych jako narzędzie w geografii historycznej

• Autorzy: Bogumił Szady

Warianty tytułu

Spatio-Temporal Databases as a Tool for Historical Geography

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł odnosi się do trudności w praktycznym zastosowaniu czasowo-przestrzennych baz danych w badaniach geograficzno-historycznych. Praktyka badawcza, oprócz bezsprzecznych zalet włączenia narzędzi bazodanowych do prac historycznych, przynosi także istotne trudności związane z niepewnością, niepełnością oraz brakiem precyzji informacji historycznych. Cechy te, a także subiektywizm (interpretacyjność) wnioskowania historycznego, powinny być uwzględniane w budowaniu historycznych systemów informacji geograficznej. Gromadzone w ten sposób informacje historyczne stają się łatwo dostępne do wtórnej interpretacji (schemat źródłowy). Schemat krytyczny bazy danych, konstruowany wspólnie przez historyków, ontologów inżynieryjnych oraz specjalistów od modelowania danych, powinien uwzględniać zarówno "wydarzeniowość", jak i "procesowość" zjawisk historycznych, a także skomplikowaną charakterystykę obiektów czasowo-przestrzennych (spór między endurantystami i perdurantystami). (abstrakt oryginalny)

EN

The present article deals with problems of the practical application of spatio-temporal databases in geo-historical studies. Research practice - besides the indisputable advantages of applying database tools for analysis of historical data - also includes the significant problems of uncertainty, incompleteness and lack of precision of historical sources. These features, as well as the subjectivism (interpretability) of should be taken into account while building historical geographical information systems. Existing solutions consider to only a small extent the properties of the research process appropriate to historical geography. One of the solutions suggested in the present article is a division of a database structure into two interrelated schemes: a source scheme and a critical scheme. Historical information thus gathered becomes easily accessible for secondary interpretation (the source scheme). The critical scheme of the database, which is collectively constructed by historians, engineering ontologists and specialists in database modelling, should consider both the event and the process character of historical phenomena as well as the complex characteristics of spatio-temporal objects (the dispute between endurantists and perdurantists). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bazy danych; Geografia; System Informacji Przestrzennej; Informatyka

EN

Databases; Geography; Geographic Information System (GIS); Information science

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 14 GIS w nauce
• Strony: 17-32

Twórcy

autor

Bogumił Szady

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Polska

Bibliografia

• Abraham T., Roddick J.F., 1999, Survey of spatio-temporal databases, "GeoInformatica" 3 (1), s. 61-99.
• Atlas historyczny Polski, 1998, 2008, Warszawa.
• Bodenhamer D.J., 2010, The potential of spatial humanities, [w:] Bodenhamer D.J., Corrigan J., Harris T.M. (eds.), The spatial humanities. GIS and the future of humanities scholarship, Bloomington-Indianapolis, s. 14-30.
• Chachaj J., 2010, Powstanie parafii Łęczna, jej duchowieństwo, wierni i świątynia w czasach staropolskich, [w:] Jop R. (red.), Studia z dziejów parafii pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej, Łęczna, s. 57-64.
• Couclelis H., 2010, Ontologies of geographic information, "International Journal of Geographical Information Science", 24 (12), s. 1785-1809.
• Dobrowolska M., 1953, Przedmiot i metoda geografii historycznej. Uwagi o referacie prof. dra G. Labudy, "Przegląd Geograficzny", 25 (1), s. 57-69.
• Fazal R., 2009, Models for complex spatio-temporal relationship and their implementation using open source components, Computer Applications to Archeology: http://www.caa2009.org/articles/Fazal_Contribution378_c%20(2).pdf (dostęp: 29.09. 2012 r.).
• Fonseca F., Egenhofer M., Agouris P., Câmara G., 2002, Using ontologies for integrated Geographic Information Systems, "Transactions in GIS", 6 (3), s. 231-257.
• Galton A., 2004, Fields and objects in space, time, and space-time, "Spatial Cognition and Computation", 4 (1), s. 39-68.
• Garbacz P., Trypuz R., Szady B., Kulicki P., Grądzki P., Lechniak M., 2010, Towards a formal ontology for history of church administration, [w:] Galton A., Mizoguchi R. (red.), Formal ontology in information systems, Amsterdam, s. 345-358.
• Geremek B., Kula W., 2004, Fernand Braudel i "Morze Śródziemne", [w:] Braudel F., Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II, t. 1, Warszawa, s. 6- 13.
• Goodchild M.F., Yuan M., Cova T.J., 2007, Towards a general theory of geographic representation in GIS, "International Journal of Geographical Information Science", 21 (3), s. 239-260.
• Gregory I.N., 2002, Time-variant GIS databases of changing historical administrative boundaries: A European comparison, "Transactions in GIS", 6 (2), s. 161-178.
• Gregory I.N., Ell P.S., 2007, Historical GIS. Technologies, Methodologies and Scholarship, Cambridge.
• Gregory I.N., Kemp K., Mostern R., 2001, Geographical information and historical research: current progress and future directions, "History and Computing", 13, s. 7- 23.
• Grossner K., 2010a, Representing historical knowledge in Geographic Information Systems, University of California, Santa Barbara.
• Grossner K., 2010b, Event objects for spatial history, GIScience 2010, Sixth International Conference on Geographic Information Science: http://www.giscience2010.org/pdfs/paper_185.pdf (dostęp 30.09.2012).
• Holdsworth D.W., 2003, Historical geography: new ways of imaging and seeing the past, "Progress in Human Geography", 27 (4), s. 486-493.
• Jop R., 2010, Zmiany w przestrzeni miejsc sakralnych w Łęcznej w XVI-XVIII wieku - kościół św. Marii Magdaleny i św. Ducha, [w:] Jop R. (red.), Studia z dziejów parafii pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej, Łęczna, s. 91-100.
• Kelley D.R., 2010, Oblicza historii. Badanie przeszłości od Herodota do Herdera, Warszawa.
• Kemp K.K., 2010, Geographic Information Science and spatial analysis for the humanities, [w:] Bodenhamer D.J., Corrigan J., Harris T.M. (red.), The spatial humanities. GIS and the future of humanities scholarship, Bloomington-Indianapolis, s. 31-57.
• Labuda G., 1953, Uwagi o przedmiocie i metodzie geografii historycznej, "Przegląd Geograficzny", 25 (1), s. 5-56.
• Leavis F.R., 1962, Two cultures? The significance of C.P. Snow, London.
• Litak S., 1996, Kościół łaciński w Rzeczypospolitej około 1772 roku. Struktury administracyjne, Lublin.
• Litak S., 2006, Atlas Kościoła łacińskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku, Lublin.
• Liu Y., Goodchild M.F., Guo Q., Tian Y., Wu L., 2008, Towards a general field model and its order in GIS, "International Journal of Geographical Information Science", 22 (6), s. 623-643.
• O'Sullivan D., 2005, Geographical information science: time changes everything, "Progress in Human Geography", 29 (6), s. 749-756.
• Ortolano G., 2009, The two cultures controversy: science, literature and cultural politics in postwar Britain, Cambridge.
• Plewe B., 2002, The nature of uncertainty in historical geographic information, "Transactions in GIS", 6 (4), s. 431-456.
• Reis Ferreira K., Camara G., Vieira Monteiro A.M., 2010, Towards a dynamic geospatial database model: http://mtc-m18.sid.inpe.br/col/sid.inpe.br/mtc-m18/2010/ 09.20. 14.15/doc/2010_worcap_karineferreira.pdf (dostęp: 27.09.2012 r.).
• Rutkowski H. (red.), 1998, Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku, [w:] Atlas historyczny Polski, Warszawa.
• Rutkowski H. (red.), 2008, Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, [w:] Atlas historyczny Polski, Warszawa.
• Sarda N.L., 1990, Extensions to SQL for Historical Databases, "IEEE Transactions on Knowledge and Data Engineering", 2 (2), s. 220-230.
• Schlögel K., 2009, W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce, Poznań.
• Semkowicz W., 1948, Rozwój nauk pomocniczych historii w Polsce, Kraków.
• Snow C.P., 1959, The two cultures and the scientific revolution, Cambridge.
• Styliadis A.D, Vassilakopoulos M.G., 2005, A spatio-temporal geometry-based model for digital documentation of historical living systems, "Information and Management", 42, s. 349-359.
• Szady B., 2010, Granice powiatu łukowskiego w II połowie XVIII wieku - model liniowy i sieciowy, [w:] Barańska A., Matwiejczyk W. (red.), Narrata de fontibus hausta. Studia nad problematyką kościelną, polityczną i archiwistyczną ofiarowane Janowi Skarbkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Lublin, s. 831-845.
• Szady B., 2012, Mapa województwa lubelskiego Karola Perthéesa z 1786 roku jako źródło kartograficzne i historyczne, [w:] Konopska B. (red.), Dawne mapy jako źródła historyczne, Warszawa, s. 26-35.
• Topolski J., 1998, Wprowadzenie do historii, Poznań.
• Withers Ch.W.J., 2009, Place and the "Spatial Turn" in geography and in history, "Journal of the History of Ideas", 70 (4), s. 637-658.
• Yuan M., 1999, Use of a three-domain representation to enhance GIS support for complex spatiotemporal queries, "Transactions in GIS", 3 (2), s. 137-159.