Środowiskowa ocena cyklu życia (LCA) i rachunek kosztów cyklu życia (LCC). Aspekty porównawcze

• Autorzy: Katarzyna Joachimiak-Lechman

Warianty tytułu

Environmental Life Cycle Assessment and Life Cycle Cost. Comparative Aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W literaturze przedmiotu funkcjonuje wiele de􀏐inicji kosztów cyklu życia produktu, zazwyczaj jednak odwołują się one do konkretnych obiektów badawczych lub faz w ich cyklu życia, co powoduje uzasadniony dysonans poznawczy. Pomimo iż algorytm kalkulowania kosztów oparty na poszczególnych etapach życia wyrobu ma wielonarodowe korzenie sięgające drugiej dekady XX wieku, do dziś nie opracowano znormalizowanej metodyki w tym zakresie, za pewnymi wyjątkami, jak na przykład ISO/TS 21929-1 - specy􀏐ikacja techniczna dla budownictwa. Ogólne podejście do tej koncepcji zaprezentowano w normie ISO PN - EC 60300-3-3, według której szacowanie kosztu cyklu życia (Life Cycle Costing - LCC) "stanowi proces analizy ekonomicznej mającej na celu ocenę kosztu ponoszonego w całym cyklu życia wyrobu lub w części tego cyklu"1. Tradycyjne LCC niewiele ma wspólnego z kontekstem środowiskowym i rekomendowane jest przez dyscypliny ekonomiczne jako narzędzie służące ocenie opłacalności projektów inwestycyjnych oraz określaniu istotności rozwiązań alternatywnych2. Dotychczasowy przegląd literaturowy ukazuje bardzo wiele przykładów wykorzystania tej techniki w kontekście inwestycji odtworzeniowych, modernizacyjnych lub rozwojowych, które w dużej mierze decydują o innowacyjności przedsiębiorstwa. Takie podejście zasadniczo nie budzi obiekcji, w przeciwieństwie do stosowania LCC w kontekście pojedynczego wyrobu. Na tej płaszczyźnie rodzi się wiele wątpliwości, które generalnie wynikają z samego de􀏐iniowania cyklu życia wyrobu.(fragment tekstu)

EN

Costs calculation based on life cycle phases has a multinational roots reaching second decade last century. The literature review reveals a multitude of approaches to this issue that results in large number of cost estimation models and scope of their applications. In this paper is discussed the integration possibility of environmental Life Cycle Costing (e-LCC) and Life Cycle Assessment (LCA). It is recommended that this tools can be used parallel, however this approach raises still some concerns, especially in context of methodological consistency. In connection with the above, an attempt has been made to systemise the current knowledge on environmental and economic aspects integration that is based on concept of Life Cycle Sustainability Assessment (LCSA) and to analyze the main LCA methodological steps in context of its correlation with Life Cycle Costing(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Cykl życia; Rachunek kosztów; Analiza kosztów

EN

Life cycles; Cost accounting; Cost analysis

• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1 (48)
• Strony: 80-96

Twórcy

autor

Katarzyna Joachimiak-Lechman

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• P. Gluch, H. Baumann, The life cycle costing (LCC) approach: a conceptual discussion of its usefulness for enviromental decision making, "Building and Environment" 2004 nr 39, s. 571-580.
• J. B. Guinee, R. Heijungs, G. Huppes, A. Zamagni, P. Masoni, R. Buonamici, T. Ekvall, T. Rydberg, Life Cycle Assessment: Past, Present and Future, "Environmental Science & Technology" 2011 nr 45, s. 90-96
• M. Biernacki, Koncepcja cyklu życia produktu, w: Rachunek kosztów cyklu życia produktu w przedsiębiorstwie, red. R. Kowalak, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław 2009, s. 46.
• E. Nowak, M. Wierzbiński, Rachunek kosztów-modele i zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004, s. 108
• W. Adamczyk, Ekologia wyrobów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004, s. 20.
• J. Selech, P. Kurczewski, Ocena kosztów cyklu życia LCC, w: Zasady prośrodowiskowego projektowania obiektów technicznych dla potrzeb zarządzania ich cyklem życia, red. P. Kurczewski, A.Lewandowska, KMB DRUK, Poznań 2008, s. 102.
• J. Kulczycka, Odzwierciedlenie metody oceny cyklu życia w polityce ekologicznej, "Ekonomia i Środowisko" 2009 nr 1(35), s. 52-61.
• A. Lewandowska, Environmental Life Cycle Assessment as a tool for identification and assessment of environmental aspects in environmental management systems (EMS). Part 1 Methodology, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2011 nr 16(2), s. 178-186.
• Z. Kowalski, J. Kulczycka, M. Góralczyk, Ekologiczna ocena cyklu życia procesów wytwórczych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.oznań 2008, s. 102
• Z. Foltynowicz, A. Lewandowska, Life Cycle Assessment in Poland - general review, "Forum Ware International" 2005 nr 6(1), s. 7-10
• J. Kulczycka, M. Góralczyk, LCA for cost internalisation - increased eco-efficiency through implementation of Integrated Product Policy, 2nd International Conference on Quantified Eco-Efficiency Analysis for Sustainability.
• J. B. Guinee, R. Heijungs, G. Huppes, A. Zamagni, P. Masoni, R. Buonamici, T. Ekvall, T. Rydberg, Life Cycle Assessment: Past, Present and Future, "Environmental Science & Technology" 2011 nr 45, s. 90-96.
• D. Hunkeler, G. Rebitzer, The Future of Life Cycle Assessment, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2005 nr 10(5), s. 305-308
• J. Kulczycka, Ekoefektywność projektów inwestycyjnych z wykorzystaniem koncepcji cyklu życia produktu, Wyd. Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków 2011, s. 102.
• F. Testa, F. Iraldo, M. Frey, R. O'Connor, Life Cycle Costing, a View of Potential Applications: from Cost Management Tool to Eco-Efficiency Measurement
• R. Heijungs, E. Settanni, J. Guinee, Toward a computational structure for life cycle sustainability analysis: unifying LCA and LCC, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2013 nr 18, t. 19.
• W. Kloepffer, Life Cycle Sustainability Assessement of Products, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2008 nr 13(2), s. 89-95.
• T. E Swarr, D. Hunkeler, W. Klopffer, H-L. Pesonen, A. Ciroth, A.C. Brent, R. Pagan, Environmental Life Cycle Costing: A Code of Practice, SETAC, New York 2011, s. 15.
• M. Kowalczyk, Analiza przychodów, kosztów i wyniku finansowego, w: Analiza finansowa przedsiębiorstwa, t. 2, red. M. Kowalczyk, Wyd. Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Kalisz 2010, s. 89.
• T. Żylicz, Ekonomia wobec problemów środowiska przyrodniczego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1989, s. 90.
• J. Kulczycka, M. Góralczyk, Znaczenie i możliwości stosowania oceny cyklu życia (LCA) i kosztów cyklu życia (LCC) w ekologicznych zamówieniach publicznych. Zielone zamówienia Publiczne, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2009.
• B. Fiedor, A. Graczyk, Instrumenty Ekonomiczne Polityki Ekologicznej, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2006
• Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, S. Czaja, B. Fiedor, A. Graczyk, Z. Jakubowicz, Wyd. C. H. BECK, Warszawa 2001.
• K. G Shapiro, Incorporating Costs in LCA, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2001 nr 6(2), s. 121-123.
• 30 J. B. Guinee i in., Life Cycle Assessment: Past, Present and Future, "Environmental Science & Technology" 2011 nr 45, s. 90-96.
• T. E Swarr, i in., Environmental Life Cycle Costing: A Code of Practice, SETAC, New York 2011, s. 34
• G. Rebitzer, D. Hunkeler, Life cycle costing in LCM: Ambitions, opportunities, and limitation, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2003 nr 8(5), s. 253-256
• J. Famielec, M. Stępień, Informacja ekologiczna w ujęciu finansowym, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Kraków 2005, s. 43.
• J. Kulczycka, M. Góralczyk, Znaczenie i możliwości stosowania oceny cyklu życia (LCA) i kosztów cyklu życia (LCC) w ekologicznych zamówieniach publicznych. Zielone Zamówienia Publiczne, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa 2009.
• Z. Kowalski, J. Kulczycka, M. Góralczyk, Ekologiczna ocena cyklu życia procesów wytwórczych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• G. Rebitzer, Intergting Life Cycle Costing and Life Cycle Assessment for Managing Costs and Environmental Impacts in Supply Chains, w: Cost Management in Supply Chains, eds. S. Seuring, M. Goldbach, Physica-Verlag, Heidelberg 2002, s. 133.
• 41 S. Hellweg, T.B Hofstetter, K. Hungerbühler, Discounting and the Environment; "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2003 nr 8(1), s. 8-18.
• A. Ciroth, Cost data quality considerations for eco-efficiency measures, "Ecological Economics" 2009 nr 68, s. 1583-1590.
• A. Lewandowska, Z. Foltynowicz, A. Podleśny, Comparative LCA of Industrial Objects. Part 1: LCA data quality assurance - sensitivity analysis and Pedigree Matrix, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2004 nr 9(2), s. 86-89.
• B. S. Blanchard, Logistic Engineering and Management, Pearson Education, New Jersey 2004.
• A. Kicherer, S. Schaltegger, H. Tschochohei, B. F Pozo, Eco-efficiency Combining Life Cycle Assessment and Life Cycle Costs via Normalization, "The International Journal of Life Cycle Assessment" 2007 nr 12(7), s. 537-543.