Czy trwałe wypełnianie kryteriów konwergencji z Maastricht musi zapewniać korzyści gospodarce?

• Autorzy: Jerzy Osiatyński

Warianty tytułu

Is Meeting the Convergence Criteria from Maastricht Always Beneficial for the Economy?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Do światowego kryzysu finansowego lat 2007-2008 zawarte w traktacie z Maastricht kryteria konwergencji były powszechnie uważane za bezdyskusyjnie korzystne dla krajów je przestrzegających, chociaż kryteriów tych, ani ich konkretnych wielkości nie da się wyprowadzić z teorii ekonomii. Także w Polsce większość ekonomistów, polityków gospodarczych i publicystów uważa, że możliwie najszybsze wypełnienie nominalnych kryteriów traktatu z Maastricht, a zwłaszcza kryteriów fiskalnych, będzie dobrze służyć polskiej gospodarce. Zgadzając się co do potrzeby zapewnienia spójności między polityką pieniężną i fiskalną, jak i co do ograniczeń w zakresie zwiększania relacji długu publicznego do PKB we współczesnym kapitalizmie, autor artykułu wykazuje, że pogląd o bezwzględnych korzyściach przestrzegania tych kryteriów jest co najmniej dyskusyjny, a w niektórych warunkach błędny. Dla kraju, w którym występuje trwała tendencja do nadwyżki prywatnych oszczędności nad prywatnymi inwestycjami, która łączy się jeszcze z deficytem na rachunku bieżącym bilansu płatniczego, ograniczenie wielkości dopuszczalnych deficytów budżetowych w relacji do PKB będzie wpływać depresyjnie na jego rozwój. Sztywne trzymanie się limitu deficytu będzie w tych warunkach przynosić gospodarce trwałe szkody. Podobnie jest z długiem publicznym, którego pośpieszne redukowanie wywiera negatywny wpływ na dynamikę PKB. Co do kryterium inflacyjnego, to nie kwestionując korzyści wynikających z utrzymywania niskiej inflacji, problem pojawia się na gruncie instrumentów, za pomocą których ten cel osiągamy. Kiedy podstawowym instrumentem walki z inflacją staje się restrykcyjna polityka fiskalna i pieniężna, prowadząca do wysokiego bezrobocia i hamowania wzrostu płac, instrument ten staje się społecznie i gospodarczo niezwykle kosztowny. Dla uniknięcia wysokiego i trwałego bezrobocia celowe może być wyznaczanie mniej ambitnych celów polityki antyinflacyjnej. (abstrakt oryginalny)

EN

Until the world financial crisis of 2007-2008, the convergence criteria contained in the Maastricht Treaty have been commonly considered beneficial for countries that persistently observed them, although there is no economic theory from which those criteria and their specific numerical values could be derived from. Also in Poland an overwhelming majority of economists, policy makers and economic commentators claims that meeting the nominal convergence criteria, and especially the fiscal ones, will be beneficial for the Polish economy. While accepting the need to ensure consistency between fiscal and monetary policies, as well as the constrains with regard to increasing the public debt/GDP ratios in the present-day capitalism, this paper shows that the claim regarding the beneficial effects of observing those criteria is debatable and under some conditions simply wrong. In a country where there is a tendency for private savings to exceed private investments, combined with a lasting current account deficit, restricting the allowed budget deficits to merely structural deficits will depress GDP dynamics. Rigid observation of the deficit limit will then bring lasting harm to the economy. A similar conclusion is drawn regarding the public debt/GDP criterion. As regards the inflation convergence criterion, the paper argues that the problem may arise here not in relation to the objective of the policy but the particular instruments of achieving inflation targets. When the main instrument of achieving the inflation target is a restrictive monetary and fiscal policy, leading to high unemployment and slow wage growth, this way of controlling inflation becomes economically and socially extremely costly. For avoiding high permanent unemployment, setting less ambitions inflation targets may be more advisable. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konwergencja; Równowaga gospodarcza; Wzrost gospodarczy; Dług publiczny; Inflacja

EN

Convergence; Economic equilibrium; Economic growth; Public debt; Inflation

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2
• Strony: 275-286

Twórcy

autor

Jerzy Osiatyński

• Wyższa Szkoła Finansów i Prawa w Bielsku-Białej; Instytut Nauk Ekonomicznych PAN

Bibliografia

• de Grauwe P., 2011, The Governance of a Fragile Eurozone, Center for European Policy Studies, Working Document, nr 346, 2011.
• de Grauwe P., Interview with Paul de Grauwe, 2012, http://aregan.wordpress. com/2012/03/20/interview-with-paul-de-grauw/
• de Grauwe P., Towards a European Growth Agenda, w: Towards a European Growth Strategy: Social Europe Report, 2013, http://www.social-europe.eu
• de Grauwe P., Yes, It Is the Economy, Stupid, but Is It Demand or Supply?, CEPS Commentary, 24.01.2014.
• Łaski K., Osiatyński J., Konsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro, "Ekonomista" 2013, nr 1.
• Mitchell B., Structural Deficts - the Great Con Job, 2009, http://bilbo.economicoutlook. net/blog/?p=2326.
• Sawyer M., The Problematic Nature of the Economic and Monetary Union, w: Financial Cri-sis Labour Market and Institutions, red. S. Fadda, P. Tridico, Routledge, Londyn 2013a.
• Sawyer M., Alternative Economic Policies for the Economic and Monetary Union, Contributions to Political Economy", t. 32, 2013b.
• Tober S., The Fiscal Compact and the ESM will not Resolve the Euroarea Crisis, w: Towards a European Growth Strategy: Social Europe Report, 2013, http://www.social-europe.eu