Teoria wartości i teoria podziału w polskiej ekonomii marginalistycznej

• Autorzy: Helena Przybyła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ekonomiści marginalizmu zachodniego krytycznie odnosili się do klasycznej koncepcji wartości opracowanej przez Adama Smitha, Davida Ricardo, Johna Stuarta Milla i Jeana-Baptiste Saya. Była to interpretacja podażowa kategorii wartości, która wiązała teorię wartości, czyli cenę ze sferą produkcyjną. W większości przypadków marginaliści odrzucili klasyczną koncepcję wartości i w ramach poszczególnych szkół różnie interpretowali mechanizm powstawania cen i proces tworzenia wartości zgodnie z zasadą użyteczności i użyteczności krańcowej . W szkole psychologicznej zasadę użyteczności krańcowej zastosowano zarówno do działalności w gospodarstwie domowym, jak i w przedsiębiorstwie, natomiast szkoła anglo-amerykańska i matematyczna ograniczyły zakres stosowania pojęcia użyteczności i użyteczności krańcowej do działalności w gospodarstwie domowym bez szczegółowego wnikania w utylitarystyczną interpretację zasady użyteczności.W ekonomii austriackiej w centrum teoretycznej analizy stanął człowiek i jego subiektywny świat przeżyć, jego cele i potrzeby, jego stosunek do świata zewnętrznego i do rzeczy. Introspektywne podejście badawcze przyczyniło się do: tłumaczenia teorii potrzeb i subiektywnej teorii wartości wyłącznie popytem, braku teorii kosztów, a także teorii podziału. Rzeczy nazwane przez Carla Mengera użytecznościami nie były dobrami dopóki człowiek nie doszedł do wniosku, że miały one cechy, które mogą zaspokoić jego potrzeby. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Ekonomia polityczna; Historia myśli ekonomicznej; Ekonomia matematyczna; Wartość ekonomiczna; Teoria wartości; Teoria produkcji

EN

Economic theory; Political economy; History of economic thought; Mathematical economics; Economic value; Value theory; Theory of production

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2012
• Tom: Polska myśl ekonomiczna głównego nurtu do drugiej wojny światowej.
• Strony: 13-38

Twórcy

autor

Helena Przybyła

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Lange O.: Ekonomia polityczna. T. I i II. PWN, Warszawa 1978.
• Blaug M.: Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. PWN, Warszawa 1994.
• Landreth H., Colander D.C.: Historia myśli ekonomicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Dzionek-Kozłowska J: System ekonomiczno-społeczny Alfreda Marshalla. PWN, Warszawa 2007.
• Taylor E.: Historia rozwoju ekonomiki. T. II. PWN, Poznań 1958.
• Rozwój polskiej myśli ekonomicznej na przestrzeni wieków. Red.. S. Czaja. Akademia Ekonomiczna, Wrocław 1997.
• Hockuba Z.: Carl Menger a szkoła krakowska. "Ekonomista" 1994, nr 1.
• Krakowscy twórcy polskiej myśli ekonomicznej. Roman Rybarski. Materiały z sesji naukowej - Kraków 17.X.1987. Stowarzyszenie PAX, Kraków 1987.
• Rybarski R.: Wartość, kapitał i dochód. Gebethner i Wolf, Warszawa 1922.
• Rybarski R.: System ekonomii politycznej. T.II. Teoria gospodarstwa społecznego, Kasa im. Mianowskiego, Warszawa 1930.
• Guzicki L., Żurawicki S.: Historia polskiej myśli społeczno-ekonomicznej 1914-1945. PWE, Warszawa 1974.
• Heydel A., Lulek T., Schmidt S., Wyrobisz S., Zweig F.: Etatyzm w Polsce. Nakładem Towarzystwa Ekonomicznego, Kraków 1932.
• Heydel A.: Podstawowe zagadnienia metodologiczne ekonomii. Polska Akademia Umiejętności, Warszawa 1925.
• Przybyła H. : Etyczny wymiar liberalizmu gospodarczego Adama Heydla. W : Myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej. Red. U. Zagóra-Jonszta. Akademia Ekonomiczna, Katowice 1997.
• Brzeski T.: Ekonomia. Teoria gospodarowania. Kasa im. Mianowskiego, Warszawa 1939.
• Krzeczkowski K. : Próba rozgraniczenia pojęć wartości i ceny. "Ekonomista" 1932, nr 1, s. 21-30.
• Bochenek M.: Prekursorzy ekonomii matematycznej w Polsce. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2008.
• Zawadzki W.: O pojęciu wartości zamiennej. Rocznik Prawniczy Wileński 1925, rok I.
• Zawadzki W.: Zastosowanie matematyki do ekonomii politycznej. Nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego, Wilno 1914.
• Wartość i cena. Wypisy z dzieł autorów polskich i obcych. Biblioteka Polskiego Wydawnictwa Ekonomicznego. T. 10. Wydawnictwo Kazimierza Rutskiego, Warszawa- Łódź 1949.
• Rybarski R.: Pojęcie bogactwa ekonomicznego. "Ekonomista" 1912, T. II.
• Brzeski T.: Psychologiczna teoria gospodarcza w zarysie. Gebethner i Wolf, Poznań 1921.
• Czerwiński M.: Poglądy społeczno-ekonomiczne Ferdynanda Zweiga. Uniwersytet Śląski, Katowice 1996.
• Nowicki J.: Teoria ekonomii II Rzeczypospolitej. Książka i Wiedza, Warszawa 1988.
• Rybarski R.: System ekonomii politycznej. T. III. Psychologia społeczno-gospodarcza. Kasa im. Mianowskiego, Warszawa 1930.
• Heydel A.: Pojęcie produktywności. "Ekonomista" 1934, nr 1.
• Heydel A.: Kapitalizm i socjalizm wobec etyki. "Przegląd Współczesny" 1927, nr 22.
• Zawadzki W.: Teoria produkcji. Próba zbadania społecznych warunków produkcji. Gebethner i Wolf, Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź-Poznań-Wilno-Zakopane 1923.