Uwarunkowania gospodarcze polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 70. XX wieku w świetle teorii międzynarodowej ekonomii politycznej

• Autorzy: Paulina Matera
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W latach 70. XX wieku coraz częściej dyskutowano na temat roli czynnika gospodarczego w kształtowaniu się polityki zagranicznej. Badacze ogłaszający teorie mające tłumaczyć znaczenie tego wymiaru stosunków międzynarodowych często posługiwali się przykładem Stanów Zjednoczonych. Wtedy też miała miejsce debata naukowa między zwolennikami różnych nurtów międzynarodowej ekonomii politycznej (MEP). Celem artykułu jest weryfikacja wybranych teorii w kontekście analizy polityki amerykańskiej wobec państw Europy Zachodniej w latach 70. Ilustrując ich zasadność przykładami transatlantyckiej współpracy i rywalizacji, chcę ukazać także konieczność łączenia elementów różnych perspektyw badawczych w analizie stosunków międzynarodowych. Zamierzam również udowodnić tezę, że wzrost znaczenia kwestii gospodarczych w polityce zagranicznej USA zainspirował powstawanie pionierskich prac w zakresie MEP, a tym samym wyodrębnienie się tej ważnej subdyscypliny nauki o stosunkach międzynarodowych. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna; Ekonomia polityczna; Międzynarodowe stosunki gospodarcze; Międzynarodowe stosunki polityczne

EN

Foreign policy; Political economy; International economic relations; International political relations

• Czasopismo: Ekonomia Międzynarodowa
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3
• Strony: 15-27

Twórcy

autor

Paulina Matera

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Baldwin D. A. (1985), Economic Statecraft, Princeton University Press, Princeton.
• Baldwin D. A., Kay R. E. (1975), International Trade and International Relations [w:] World Politics and International Economics, eds. Bergsten C. F., Krause L. B., The Brookings Institution, Washington.
• Baran P. (1957), The Political Economy of Growth, Monthly Review Press, New York.
• Bergsten C. F. (1971), Crisis in U. S. Trade Policy, Foreign Affairs, vol. 42, no. 4 (July1971), s. 617-632, New York.
• Bergsten C. F., Keohane R., Nye J. (1975), International Economics and International Politics. A Framework for Analysis [w:] World Politics and International Economics, eds. Bergsten C. F., Krause L. B., The Brookings Institution, Washington.
• Block F. L. (1977), The Origins of International Economic Disorder, University of California Press, Berkeley.
• Bossuat G. (2006), Europe and United States, 1944-2006: Two Destinies in an Uncertain World, Institute of European Studies (University of California, Berkeley), Paper 060530, eScholarship Repository, University of California, http: //repositories. cdlib. org/ies/060530 [data dostępu: 22. 04. 2011]
• Carmoy G. de (1974), The Energy Crisis [w:] The New Europe and the US. Partners or Rivals, ed. G. Mally, Lexington Books, Lexington.
• Cooper R. (1968), The Economics of Interdependence: Economic Policy in the Atlantic Community, McGraw Hill, New York.
• Foreign Relations of the United States (FRUS 2002) 1969-1976, vol. 3 - Foreign Economic Policy, 1969-1972: International Monetary Policy, 1969-1972, 2002, Hardin do Rogersa, 18 lipca 1970, dok. 42, Government Printing Office, Washington D. C.
• Gilpin R. (1975), U. S. Power and the Multinational Corporation. The Political Economy of Foreign Direct Investment, Basic Books, New York.
• Gilpin R. (1987), The Political Economy of International Relations, Princeton University Press, Princeton.
• Goldstein J. (1988), Ideas, Institutions, and American Trade Policy, International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), s. 179-217, Toronto.
• Ikenberry G. J. (1988), Market Solutions for State Problems: the International and Domestic Politics of American Oil, International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), s. 151-177, Toronto.
• Ikenberry G. J., Lake D. A., Mastanduno M. (1988), Introduction: Approaches to Explaining American Foreign Economic Policy, International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), s. 1-14, Toronto.
• International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), Toronto.
• Keohane R., Nye J. (1977), Power and Interdependence. World Politics in Transition, Little, Brown & Company, Boston. Krasner S. (1977), US Commercial and Monetary Policy: Unravelling the Paradox of External Strength and Internal Weakness, International Organization, vol. 31, no. 4. (Autumn 1977), s. 635-671, Toronto.
• Krasner S. (1978), Defending the National Interest: Raw Materials, Investment and American Foreign Policy, Princeton University Press, Princeton.
• Lake D. (1988), The State and American Trade Strategy in the Prehegemonic Era, International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), s. 33-58, Toronto.
• Levy W. J. (1974), An Atlantic-Japanese Energy Policy [w: ] The New Europe and the US. Partners or Rivals, ed. Mally G., Lexington Books, Lexington.
• Mastanduno M. (1988), Trade as the Strategic Weapon: American and Alliance Export Control Policy in the Early Postwar Period, International Organization, vol. 42, no. 1. (Winter, 1988), s. 121-150, Toronto.
• Matera P. (2009), Stany Zjednoczone Ameryki wobec członkostwa Wielkiej BrytaniiwEuropejskiej Wspólnocie Gospodarczej, "Politeja" nr 1 (11), s. 195-214, Kraków.
• Matera P. (2012), Uwarunkowania ekonomiczne polityki Stanów Zjednoczonych wobecEuropy Zachodniej za prezydentury Richarda M. Nixona (1969-1974), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Meier G. M. (1980), International Economics. The Theory of Policy, Oxford University Press, New York Baldwin D. A. (1980), International Political Economy and International Monetary System, International Organization, vol. 34, no. 4 (Autumn, 1980), s. 471-506, Toronto.
• Milner H. (2004), The Analysis of International Relations: International Political Economy and Formal Models of Political Economy [w:] Cases, Numbers, Models: International Relations Research Methods, eds. Sprinz D. F., Wolinsky Y., University of Michigan Press, Ann Arbor
• Moravcsik A. (1997), Taking Preferences Seriously: A Liberal Theory of International Politics, International Organization, vol. 57, no. 4. (Autumn, 1997), s. 513-553, Toronto.
• NARA (1970a): National Archives and Record Administration, College Park, MD(NARA), Nixon Presidential Materials Staff (NPMS), National Security Council(NSC) Insitutional "H" Files, Senior Review Group Meetings, polityka USA wobec Europy, 23 stycznia 1970, box H-041.
• NARA (1970b): NPMS, NSC Institutional "H" Files, Study Memorandums, Hardin do Nixona, 29 stycznia 1970.
• NARA (1970c), NPMS, NSC Institutional "H" Files, Study Memorandums, Bergstendo Kissingera, 9 marca 1970, box H-170.
• Pastor R. A. (1980), Congress and the Politics of U. S. Foreign Economic Policy(1929-1976), University of California Press, Berkeley.
• Petras J. (1978), Critical Perspectives on Imperialism and Social Class in the Third World, Monthly Review Press, New York.
• Skodlarski J., Matera R. (2005), Gospodarka światowa. Geneza i rozwój, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stern P. (1979), Water's Edge. Domestic Politics and the Making of American Foreign Policy, Greenwood Press, Westport.
• The Theoretical Evolution of International Political Economy: A Reader(1997), eds. Crane G. T., Amawi A, Oxford University Press, Oxford.
• Veseth M. (2004), International Political Economy, artykuł z UNESCO International Encyclopedia Project, 2004, http: //pugetsound. redu/x12490.xml [data dostępu: 08. 06. 2009]