Deprecjacja kompetencji kobiet w polskich organizacjach

• Autorzy: Elżbieta Kolasińska

Warianty tytułu

Depreciation of women's competence in Polish organizations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Analizując dyskurs o równości szans oraz praktyczne działania, stwierdzamy, że nadal jest to deklarowana idea, a nie rzeczywistość. Niwelowanie deprecjacji kompetencji kobiet wymaga zmiany mentalności, permanentnej edukacji i redefinicji kobiecych ról. Należy się odnieść do kanonu obowiązującego w Polsce systemu kształcenia, socjalizacji do ról zawodowych oraz praktyk stosowanych na rynku pracy. "Układ, w którym kobiety zajmują niższą pozycję społeczną nie krystalizuje się na łonie rodziny, ale na rynku pracy. Tu bowiem kobiety koncentrują się na mniej eksponowanych stanowiskach, ustępując mężczyznom miejsca na szczycie hierarchii władzy, wyraźnie mniej od nich zarabiają i mają mniejsze, w porównaniu z mężczyznami możliwości awansu" (Domański 1999:14). Jeżeli zmianie nie ulegnie system kształcenia i świadomość społeczna, to wszystkie deklaracje okażą się wzniosłą ideologią niemającą zastosowania w praktyce. Przemiany w polskim systemie edukacji i efektywna socjalizacja kobiet do ról zawodowych najwyższego szczebla zarządzania to konieczne działania. Ponadto ważne jest także, aby poddać dogłębnej analizie działania aktorów społecznych, indywidualnych i instytucjonalnych, którzy albo świadomie, albo nieświadomie deprecjonują kompetencje kobiet w życiu organizacyjnym. Budowanie zaufania do kompetencji kobiet to długofalowy proces, szczególnie w polskich warunkach instytucjonalnych, zdominowanych przez mężczyzn. Jednak niektóre działania sprzyjają budowaniu zaufania do kompetencji kobiet, a są to: •• zasady fair play w życiu społeczno-organizacyjnym obowiązujące wszystkich, •• kształtowanie kultury organizacyjnej i narodowej na fundamencie równości, •• niwelowanie stereotypów płciowych przy ocenie kompetencji. Kolejnym działaniem budującym zaufanie do kompetencji kobiet jest propagowanie transparentnej polityki organizacyjnej i norm etycznych, w tym szerzenie zasady różnorodności przy zatrudnianiu oraz humanitarne traktowanie pracowników bez względu na płeć. Bez zaufania do kompetencji kobiet nie można kształtować nowoczesnych organizacji ani cywilizowanego społeczeństwa. Jednak rozwiązania legislacyjne to tylko formalne gwarancje, które okażą się niewystarczające, gdy zabraknie ich respektowania. Przyszłość należy do organizacji, których strategia odpowiada formule: równość, zaufanie, różnorodność. (abstrakt autora)

EN

When analysing a discourse of equal chances and practical actions, we do conclude that it remains only a declared idea, not a reality. Reducing depreciation of women's competences requires change in mentality, permanent education and redefinition of feminine roles. And such should be the approach towards the canon of the obligatory in Poland education system, socialization to occupational roles and practices applied in the labour market. "The arrangement where women take lower social position does not crystallise within family but in the labour market, where women concentrate around less exposed positions yielding to men the places at the top level of power hierarchy, they are evidently less paid than men and have lesser, as compared to men, promotion opportunities" (Domański 1999:14). If the education system and social awareness do not change, then all declarations will be only a noble ideology not applicable in practice. Changing social perception is only the beginning of transformations, the next step are changes in education system, from the early learning to adult education. The necessary actions involve changes in the Polish education system and effective socialization of women to occupational roles at the highest level of management. Moreover, it is also important to carry out a thorough analysis on actions of "social individual and institutional actors", who either consciously or sub consciously depreciate competences of women in organizational life. Development of trust in women's competences is a long-distance process, particularly in the Polish institutional conditions dominated by men. However, some actions are propitious to construction of trust in competences of women. Firstly, they are principles of fair play in socio-organizational life obligatory for all, secondly, shaping organizational and national cultures on the base of equality, thirdly, reducing gender stereotypes in evaluation of competences. The next action establishing trust in women's competences is propagating transparent organizational policy and ethical norms. Other actions comprise, inter alia, propagating the principle of diversity in recruitment and humanitarian treatment of all employees regardless of sex. Neither modern organizations nor civilised society can be developed without the trust in women's competences. However, legislative solutions constitute only formal guarantees, which will prove insufficient when they are not respected. Future belongs to organization whose strategy reflects the formula: equality, trust, and diversity. civilised society can be developed without the trust in women's competences. However, legislative solutions constitute only formal guarantees, which will prove insufficient when they are not respected. Future belongs to organization whose strategy reflects the formula: equality, trust, and diversity.(author's abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kobieta; Kariera zawodowa; Deprecjacja; Zasady fair play

EN

Woman; Professional career; Depreciation; Fair play rules

• Czasopismo: Kobieta i Biznes
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 1-4
• Strony: 22-28, 48-54

Twórcy

autor

Elżbieta Kolasińska

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Bauman Z., 2000, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wyd. Sic!, Warszawa.
• Becker G.S., 1971, The Economics of Discrimination, University of Chicago Press, Chicago.
• Bourdieu P., 2004, Męska dominacja, tłum. L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Bourdieu P., Wacquant L., 2001, Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Brannon L., 2002, Psychologia rodzaju. Kobiety i mężczyźni: podobni czy różni, tłum. M. Kacmajor, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Coleman J.S., 1988, Social Capital in the Creation of Human Capital, "American Journal of Sociology", No 94.
• Covey S., Merill R., 2009, Szybkość zaufania. Jak dzięki zaufaniu przyspieszyć sukces w biznesie, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
• Domański H., 2002, Zadowolony niewolnik? Studium o nierównościach między mężczyznami i kobietami w Polsce, IFiS PAN, Warszawa.
• Fukuyama F., 1997, Zaufanie, kapitał społeczny a droga do dobrobytu, tłum. A.L. Śliwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Fuszara M., 2000, Niedokończona demokracja, "Przegląd Socjologiczny", t. 49, nr 1.
• Gesteland R.R., 2000, Różnice kulturowe a zachowania w biznesie, tłum, H. Malarecka-Simbierowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Giddens A, 2003, Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturyzacji, tłum. S. Amsterdamski, Poznań.
• Giza-Poleszczuk A., 2000, Być kobietą, być mężczyzną - czyli o przemianach tożsamości związanej z płcią we współczesnej Polsce, [w:] Między rynkiem a etatem: społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości, red. M. Marody, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Goban-Klas T., 1997, Public relations, czyli promocja reputacji. Pojęcia, definicje, uwarunkowania, Business Press, Warszawa.
• Griffin R.W., 1996, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa.
• Hardin R., 2009, Zaufanie, tłum. A. Gruba, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Hausman R., Tyson L.D., Zahidi S., 2011, The Global Gender Gap Report, World Economic Forum, Geneva.
• Hofstede G., 2007, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, tłum. M. Durska, PWE, Warszawa.
• Janicka E., 1995, Kobiety i mężczyźni w strukturze społecznozawodowej: podobieństwa i różnice, [w:] Co to znaczy być kobietą w Polsce, red. A. Titkow, H. Domański, IFiS PAN, Warszawa 1995.
• Kalinowska-Nawrotek B., 2005, Dyskryminacja kobiet na polskim rynku pracy, Wydawnictwo AE, Poznań.
• Kolasińska E., 2011, Rola przywództwa w warunkach kryzysu, "Prakseologia", nr 151.
• Kolasińska E., 2011, Kompetencje, rynek pracy a struktura społeczna, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica" nr 38.
• Korzec R., 2000, The Glass Ceiling in law firms: a form of sexbased discrimination, "Journal of Employment Discrimination Law", Vol. 2, Issue 3.
• Kryńska E., Arendt Ł., 2007, Rynek pracy - wyzwania strategiczne na potrzeby aktualizacji Strategii Rozwoju Kraju 2007- 2015, Wydawnictwo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Lutyński J., 1990, Działania pozorne, [w:], Nauka i polskie problemy: komentarz socjologa, PIW, Warszawa.
• Malinowska E. (red. nauk.), 2009, Wprowadzenie. O odtwarzaniu i przemijaniu patriarchalnego porządku społecznego w Polsce, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica" nr 34.
• Morawski W., 2001, Socjologia ekonomiczna. Problemy. Teoria. Empiria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Pocztowski A., 2003, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategie - procesy - metody, PWE, Warszawa.
• Progress Report, 2012, Women in economic decision - making in the EU, European Commission, Luxembourg.
• Putnam R.D., 2008, Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, tłum. P. Sadura, S. Szymański, WAiP, Warszawa.
• Renzettii C.M., Curran D.J., 2008, Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, tłum. A. Gromkowska-Melosik, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Siemieńska R., 2005, Winners and Losers: Gender Contracts in the New Political and Economic Situation, "International Journal of Sociology", Vol. 35, No 1.
• Vinnicombe S., Colwill N.L., 1999, Kobiety w zarządzaniu, Astrum, Wrocław.
• Woodruffe Ch., 1991, Competent by any Other Name, "Personnel Management", No 23.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/KiB.2012.1-4.3