Zagrożenie ubóstwem w krajach Unii Europejskiej w latach 2005-2011 : diagnoza i przeciwdziałanie

• Autorzy: Michał Michorowski , Artur Pollok

Warianty tytułu

Population At-risk-of-poverty in EU Member States in 2005-2011 : a Diagnosis and Counteracting Measures

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Według metodyki Europejskiego Badania Dochodów i Warunków Życia (EU-SILC - EU Statistics on Income and Living Condition) przyjętej przez Eurostat za zagrożone ubóstwem uważa się osoby żyjące w gospodarstwach domowych, których ekwiwalentny dochód do dyspozycji jest niższy od granicy ubóstwa ustalonej na poziomie 60% mediany tego dochodu w danym kraju. Tym samym w badaniu zostało przyjęte relatywne podejście do pomiaru ubóstwa. Od 2005 r. odsetek osób zagrożonych ubóstwem w krajach Unii Europejskiej waha się między 16% a 17%. Oznacza to, że w sferze ubóstwa relatywnego żyje co szósty obywatel Unii Europejskiej. Według danych za 2011 r. najwyższy odsetek osób zagrożonych ubóstwem występuje w Bułgarii (22,3%), Rumunii (22,2%), Hiszpanii (21,8%) i Grecji (21,4%), a najniższy w Czechach (9,8%) i Holandii (11%). W Unii Europejskiej relatywnie częściej niż przeciętnie ubóstwem zagrożone są dzieci (osoby w wieku 0-17 lat) oraz osoby starsze (w wieku 65 lat i więcej). Przeciętnie w całej Unii Europejskiej w sferze ubóstwa relatywnego żyje co piąte dziecko oraz ok. szesnaście na sto osób w wieku co najmniej 65 lat. Zagrożenie ubóstwem jest ponadto szczególnie silne wśród: 1) osób bezrobotnych (blisko 50%); 2) gospodarstw domowych z 1 osobą dorosłą i dziećmi pozostającymi na jej utrzymaniu (ok. 35%); 3) gospodarstw domowych z 2 osobami dorosłymi i 3 lub więcej dziećmi na utrzymaniu (ok. 25%); 4) gospodarstw domowych 1-osobowych (ok. 25%); 5) osób nie posiadających żadnego wykształcenia lub posiadających wykształcenie co najwyżej na poziomie 2 (ok. 23-24%). Finansowaniu programów zwalczania ubóstwa w krajach członkowskich Unii Europejskiej służy przede wszystkim Europejski Fundusz Społeczny. W październiku 2011 r. Komisja Europejska zaproponowała nowe priorytety i zasady funkcjonowania tego Funduszu na okres obejmujący lata 2014-2020. Zgodnie z propozycjami, których przyjęcie przez Radę i Parlament Europejski ma nastąpić na początku 2013 r., państwa członkowskie mają być zobligowane do przeznaczenia co najmniej 20% środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na działania w kwestii włączenia społecznego, a więc także walki z ubóstwem. (abstrakt oryginalny)

EN

According to the methods applied by EU Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC) and adopted by Eurostat, the threat of poverty concerns household population having disposable income below the poverty threshold understood as 60% of the median of income in a given country. It implies that the analysis is based on a relative approach to measuring poverty. Since 2005, at-risk-of poverty rate in the EU has ranged from 16% to 17%, which indicates that 1 out of 6 inhabitants live in relative poverty. According to 2011 data, the highest at-risk-of poverty rate is recorded in Bulgaria (22.3%), Romania (22.2%), Spain (21.8%) and Greece (21.4%), while the lowest in the Czech Republic (9.8%) and the Netherlands (11%). In the EU poverty is a more frequent threat to child population (0-17 years of age) as well as older population (at the age of 65 and older). On average, 1 out of 5 children in the entire EU live in relative poverty and 16 out of 100 inhabitants aged at least 65. The threat of poverty concerns mainly the following social groups: 1) people out of work (nearly 50%), 2) households with one adult person supporting children (approx. 35%), 3) households with 2 adults supporting 3 or more children (approx. 25%), 4) one-person households (approx. 25%), 5) persons with no qualification or not higher than level 2 qualification (approx. 23-24%). The financing of counter-poverty programmes in the EU is based on the European Social Fund. In October 2011, the European Commission proposed new priorities and principles for the Fund for 2014-2020. According to this proposal, which is to be approved by the Council and European Parliament in early 2013, member states will be obliged to assign at least 20% of European Social Fund resources to social inclusion projects including counter- poverty programmes. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubóstwo; Przeciwdziałanie ubóstwu; Granice ubóstwa; Wskaźniki ubóstwa; Dochody ludności; Państwa członkowskie

EN

Poverty; Combating poverty; Poverty threshold; Poverty indicators; People's income; Member states

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 13
• Strony: 69-110

Twórcy

autor

Michał Michorowski

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Artur Pollok

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• 2010, the European Year for Combating Poverty and Social Exclusion [2010], Komisja Europejska, http://ec.europa.eu/employment_social/2010againstpoverty/extranet/About_the_Year/factsheet_EY2010_en.pdf.
• Badanie Eurobarometru - ubóstwo i wykluczenie społeczne 2009 [2009], Komisja Europejska, Luksemburg.
• Beskid L. [1999], Wieloraki charakter ubóstwa [w:] Społeczne aspekty transformacji systemowej w Polsce, Key Text, Warszawa.
• Child Poverty and Well-Being in the EU. Current Status and Way Forward [2008], Komisja Europejska, Luksemburg.
• Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2011) [2012], GUS, Warszawa.
• Dokument roboczy służb Komisji. Ocena strategii lizbońskiej [2010], Komisja Europejska, Bruksela.
• Dudek B. [2012], Coraz więcej Niemców pracuje w sektorze niskich płac, "Deutsche Welle", 10.09.2012, http://www.dw.de/coraz-więcej-niemców-pracuje-w-sektorze-niskich-płac/a-16229847.
• Europejskie badanie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w 2011 r. [2012], GUS, Warszawa.
• Galbraith J.K. [1987], Istota masowego ubóstwa, PWN, Warszawa.
• Golinowska S. [1997], Uwagi o ubóstwie i jego zwalczaniu, "Polityka Społeczna", nr 1.
• Jodkowska L. [2010], Reformy systemu zasiłków a wzrost nierówności w Niemczech [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Spójność społeczno-ekonomiczna a modernizacja gospodarki, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego, nr 17, Rzeszów.
• Kohl J. [1993], Ubóstwo w świetle badań, "Polityka Społeczna", nr 9.
• Komunikat Komisji Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu [2010], Komisja Europejska, Bruksela.
• Król K. [2006], Ubóstwo jako problem społeczny, "Informacyjny Biuletyn Inicjatyw Społecznych", nr 37, http://www.sic.to/indexpl.php?page=1742.
• Krugman P. [2012], Estonian Rhapsody, "New York Times", 6.06.2012, http://krugman.blogs.nytimes.com/2012/06/06/estonian-rhapsdoy.
• Kubicki P. [2011], Ubóstwo i wykluczenie społeczne osób starszych [w:] Social Watch 2010. Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Kampania Przeciw Homofobii, Warszawa.
• Młokosiewicz M. [1997], Przyczyny i formy ubóstwa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 201, Szczecin.
• Polityka społeczna Unii Europejskiej po wschodnim rozszerzeniu [2010], red. H. Tendera-Właszczuk, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków.
• Pollok A. [2002], Metody analizy ekonomicznej zjawiska ubóstwa, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", z. 4.
• Pollok A. [2003], Problemy pomiaru zjawiska pauperyzacji społeczeństwa, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 594, Kraków.
• Przyszłość EFS: lata 2014-2020, Komisja Europejska, http://ec.europa.eu/esf/main.jsp?catId=62&langId=pl.
• Schmid-Druner M. [2011], Walka z ubóstwem, wykluczeniem społecznym i dyskryminacją, Parlament Europejski, Bruksela, http://www.europarl.europa.eu/ftu/pdf/pl/ FTU_4.9.9.pdf.
• Społeczny wymiar strategii "Europa 2020". Sprawozdanie Komitetu Ochrony Socjalnej(2011). Streszczenie [2011], Komisja Europejska, Luksemburg.
• Strategia lizbońska - droga do sukcesu zjednoczonej Europy [2002], Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Gdańsk.
• Ubóstwo w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej w świetle Europejskiego Badania Dochodów i Warunków Życia - EU-SILC 2008 [2010], GUS, Warszawa.
• UE utworzy fundusz pomocy do walki z ubóstwem [2012], Katolicka Agencja Informacyjna, http://ekai.pl/wazne_europa_polska_kosciol/x60061/ue-utworzy-fundusz-pomocy-do-walki-z-ubostwem, 25.10.2012.
• Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Portret statystyczny Unii Europejskiej 2010 [2010], Monitor Europejski, Departament Informacji Europejskiej, Warszawa.
• Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej [2010], Dz.Urz. Unii Europejskiej C 83/47 z 30.03.2010 r.
• Wprowadzenie do ekonomii [2004], red. Z. Dach, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.