Mentalność ekonomiczna jako czynnik prorozwojowy

• Autorzy: Ewa Cierniak-Szóstak

Warianty tytułu

Economic Mentality and Economic Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pomimo różnic definicyjnych zgodnie przyjmuje się, że mentalność jest wynikiem kontekstu społecznego, w jakim jednostka i zbiorowość funkcjonuje i oznacza system zasad stanowiących składniki kultury, którymi jednostka czy zbiorowość kieruje się przy przetwarzaniu informacji o życiu społecznym. Zasady te kształtowane są przez dwa typy wpływów, które nakładają się i przenikają od najwcześniejszych lat: zgeneralizowane doświadczenie życiowe jednostek i grup z jednej strony, a z drugiej - przekazywane w trakcie socjalizacji pierwotnej wartości, normy, oceny, zasady i reguły postępowania stanowiące część kulturowej tradycji. Przekaz ten ma charakter tradycji ustnej, w skrótowej, nie usystematyzowanej i nie w pełni wyartykułowanej formie, ale może też przybierać formę bardziej systematyczną, tworząc całe zapisy i rozbudowane systemy reguł czy oczekiwań, a nawet systemy ideologiczne. (fragment tekstu)

EN

History has shown more than once that the battles for modernity are ultimately fought within consciousness and minds of people. "Capitalist revolution requires capitalist revolution in the sphere of mentality". Diagnosis, explanation and prediction of economic phenomena or processes should explore the cultural matrix or context whithin these economic processes operate. For that very reason, noneconomic factors have recently been more often taken into consideration in the interpretations of economic transformations in Poland. Culture, consciousness and mentality have been perceived as an important factor in the economic development. Is development a state of mind? The paper deals with the relationship between mental factors and economic development. The key concept is the concept of "economic mentality". Economic mentality refers to how people and social groups perceive, evaluate and think about economics. It is created by personal economic experiences and by the childhood socialization as the process of transmission of norms, rules and values of culture. Social sciences try to identify the amalgam of cultural values stimulating economic development; furthermore - they try to conceptualize ideal type of culture. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mentalność; Procesy społeczne; Świadomość ekonomiczna; Teoria zachowań ludzkich; Czynniki rozwoju gospodarczego

EN

Mentality; Social process; Economic awareness; Theory of human behavior; Factors of economic development

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2006
• Numer: z. nr 8
• Strony: 197-207

Twórcy

autor

Ewa Cierniak-Szóstak

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• Becker G., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa 1993.
• Gardawski J., Robotnicy 1991. Świadomość ekonomiczna w czasach przełomu, Fundacja F. Eberta w Polsce, Warszawa 1992.
• Gilejko L., Społeczeństwo a gospodarka. Socjologia ekonomiczna, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2002.
• Grandona M., Kulturowa typologia rozwoju gospodarczego, [w:] Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, pr. zbior. pod red. L. E. Harrisona, S. P. Huntingtona, Zysk i S-ka, Poznań 2003.
• Koralewicz J., Ziółkowski M., Mentalność Polaków. Sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988-2000, Wyd. Naukowe Scholar / Collegium Civitas Press, Warszawa 2003.
• Kozek W., Mentalność ekonomiczna Polaków. Jej obraz i konsekwencje [w:] Zmierzch socjalizmu państwowego. Szkice z socjologii ekonomicznej, pr. zbior. pod red. W. Morawskiego, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1994.
• Krzyminiewska G., Mentalność ekonomiczna mieszkańców wsi. Studium na przykładzie wybranych kategorii społecznych, AE, Poznań 2000.
• Marczuk S., Dylematy przekształceń gospodarczych, [w:] Studia nad transformacją polskiej gospodarki, pr. zbior. pod red. S. Marczuka, K. Z. Sowy, Wyd. WSP, Rzeszów 1993, t. 1.
• Marmuszewski S., Potoczna percepcja biedy i bogactwa a rozwój kapitalizmu, [w:] Bieda i bogactwo w polskiej kulturze i świadomości, pr. zbior. pod red. G. Skąpskiej, Universitas, Kraków 2003.
• Reykowski J., Ukryte założenia normatywne jako osiowy składnik mentalności, [w:] Orientacje społeczne jako element mentalności, pr. zbior. pod red. J. Reykowskiego, K. Skarżyńskiej, M. Ziółkowskiego, Nakom, Poznań 1990.
• Reykowski J., Zmiany systemowe a mentalność polskiego społeczeństwa, [w:] Wartości i postawy Polaków a zmiany systemowe. Szkice z psychologii politycznej, pr. zbior. pod red. J. Reykowskiego, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1993.
• Sztompka P., Kulturowe imponderabilia szybkich zmian społecznych: zaufanie, lojalność solidarność, [w:] Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji, pr. zbior. pod red. P. Sztompki PWN, Warszawa - Kraków 1999.
• Świda-Zięba H., Mechanizmy zniewolenia społecznego. Refleksje u schyłku formacji, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1990.