Potrzeba zmiany paradygmatu kształcenia wobec kryzysu edukacji

• Autorzy: Tadeusz Kowalewski

Warianty tytułu

The Need of Changing an Educational Paradigm in the Face of the Crisis of Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zrozumienie zjawiska kryzysu edukacji wymaga analizy istoty kryzysu. Kryzys jest interpretowany przez różne dziedziny nauki. Zarówno filozofia, jak i zarządzanie próbują wyjaśnić istotę kryzysu. Ze względu na złożoność pojęcia "kryzys" definicje są różnorodne. W zależności od sytuacji, jakiej dotyczą, definiowane są odmiennie. Kryzys odnosi się do prawie wszystkich aspektów życia człowieka i społeczeństwa. Szczególnie dotkliwy jest w edukacji. Najbardziej uciążliwe skutki kryzysu edukacji odczuwało amerykańskie szkolnictwo wyższe. Analizą kryzysu szkolnictwa amerykańskiego zajmowali się m.in. A. Bloom, T. Sowell, T.S. Eliot. Ich wnioski można zastosować także przy analizie szkolnictwa europejskiego i polskiego. Wobec kryzysu edukacji należy podejmować próby wyjścia z niego. Przykładem nieudanej próby wyjścia z kryzysu edukacji w Europie była strategia lizbońska. Natomiast obecnie nadzieję pokładamy w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego i Europejskim Obszarze Badawczym. Na bazie krytycznej analizy kryzysu edukacji w amerykańskiej, europejskiej i polskiej przestrzeni edukacyjnej autor w swoim opracowaniu dochodzi do przedstawienia nowego rozwiązania Th. Zeldina - mogącego wyznaczać potrzebę zmiany paradygmatu kształcenia. (abstrakt oryginalny)

EN

Understanding the phenomena of the crisis of education requires an analysis of the nature of the crisis. The crisis is being interpreted by various scientific disciplines. Both philosophy and management studies are trying to explain the nature of the crisis. Due to the complexity of the notion of crisis, the definitions are different. Depending on the situations which they relate to, they are defined differently. The crisis relates to nearly all aspects of human life and society. It is particularly acute in education. The results of the crisis were severely felt in American higher education. The analysis of the crisis of American education were carried out by A. Bloom, T. Sowell, T.S. Eliot. Their findings can be used in the analysis of European and Polish schools. Facing the crisis of education we should attempt to exit from it. The example of the failed attempt to get out of the crisis of education in Europe is Lisbon Strategy. However, now we place our hope in the area of European higher education and European research area. On the basis of the critical analysis of the education crisis in American, European and Polish educational area the author inquires into the presentation of a new solution given by Th. Zeldin. The new solutions may lead to the need of the changing the paradigm of education. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Szkolnictwo wyższe; System edukacji; Ocena procesu kształcenia

EN

Education; Higher education; Educational system; Assessing the learning process

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2012
• Numer: z. nr 24
• Strony: 229-247

Twórcy

autor

Tadeusz Kowalewski

• Politechnika Białostocka

Bibliografia

• Antonowicz D., Gorlewski B., 2011, Demograficzne Tsunami, Raport Instytutu Sokratesa na temat wpływu zmian demograficznych na szkolnictwo wyższe do 2020 roku, Instytut Rozwoju kapitału Intelektualnego im. Sokratesa, Warszawa.
• Bellow S., 1997, Słowo wstępne [w:] A. Bloom, Umysł zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Bloom A., 1997, Umysł zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Chłodna I., 2008, Edukacja amerykańska. Drogi i bezdroża, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Czeladko R., 2011, Studenci znikają z uczelni, "Rzeczpospolita" z 21.02.2011.
• Globalny kryzys finansowania a Polska gospodarka, 2009, pod red. W. Małeckiego, Vizja PRESS & IT, Warszawa.
• Guri-Rosenblit S., Wiele idei "uniwersytetu" i ich różnorodne przejawy, 2006, www.dswe.pl/.../Kropiwnicki_Guri_Rosenblit_Wiele_idei_uniwersytetu.do.. z dnia 30.08.2011.
• Kąkolewicz M., Technologie informacyjne a konieczność zmiany paradygmatów edukacji, www.e-edukacja.net/siodma/referaty/Sesja_1_2.pdf.
• Kiereś H., 2005, Kryzys [w:] Powszechna encyklopedia filozofii pod red. A. Maryniarczyka, t. VI, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin.
• Kobylarek A., 2002, Uniwersytet, zarys ewolucji idei podstawowych, "Nauka i Szkolnictwo Wyższe" nr 1.
• Komisja Wspólnot Europejskich, Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego. Realizacja Programu Modernizacji dla Uniwersytetów, 2006.05.10, Edukacja. Badania Naukowe i Innowacje, Bruksela.
• Kościelniak J., 2010, Mówienie o naukowej zapaści USA jest bardzo przesadzone. Rozmowa z Michałem Kleiberem, prezesem Polskiej Akademii Nauk, "Rzeczpospolita" z 27 stycznia 2010.
• Kowalczyk S., 2003, Kryzys w filozofii [w:] Encyklopedia katolicka, t. IX, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Kowalewski T, Popławski T., 2009, Między tradycją a nowoczesnością. Wyłanianie się kapitału intelektualnego w uniwersytecie III generacji [w:] Kapitał intelektualny i jego ochrona pod red. E Okoń-Horodyńskiej, R. Wisły, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa.
• Krąpiec M.A., 1982, Człowiek - kultura - uniwersytet, KUL, Lublin.
• Masterplan iN2015, http://www.ida.gov.sg z dnia 30.08.2011.
• Mesjasz L., 2004, Kryzys zadłużenia [w:] Słownik społeczny pod. red. B. Szlachty, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Na wyspach zaostrzają system kredytów studenckich, http, www.kredytstudencki.com.pl z dnia 30.08.2011.
• Nizard G., 1998, Metamorfozy przedsiębiorstwa. Zarządzanie w zmiennym otoczeniu organizacji, WN PWN, Warszawa.
• Notatka na temat szkół wyższych w Polsce, Materiał na konferencję prasową w dniu 26 października 2010 r., GUS Urząd Statystyczny w Gdańsku, http://www.stat.gov.pl z dnia 30.08.2011.
• Oleś P., 2003, Kryzys religijny [w:] Encyklopedia katolicka, t. IX, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Oleś P., 2003, Kryzys w psychologii [w:] Encyklopedia katolicka, t. IX, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Ortega y Gasset J., 1982, Bunt mas i inne pisma socjologiczne, PWN, Warszawa.
• Otwarte nauczanie w świetle stanowienia nowszego paradygmatu nauczania, http://olejnik-krugly.pl/pliki/Otwartenauczaniewswietlestanowienianowszego z dnia 30.08.2011.
• Przewodnik Państwowej Komisji Akredytacyjnej, 2003, Państwowa Komisja Akredytacyjna, Warszawa.
• Shanghaai Jiao University, Academic Ranking of World Universities - 2011, Institute of Higher Education, Shanghai Jiao Tong University, http://www.shanghairanking.com/ARWU2011.html z dnia 30.08.2011.
• Słownik grecko-polski, 1960, pod red. Z. Abramowiczówny, t. II, Warszawa.
• Słownik katolickiej nauki społecznej, 1993, pod red. W. Piwowarskiego, Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Misjonarzy Klaretynów, Warszawa.
• Snowman D., Zeldin Th., 1999, Today's History, July.
• Sowell T., 1996, Amerykańskie szkolnictwo od wewnątrz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów.
• Suplement do dyplomu, http://www.procesbolonski.uw.edu.pl z dnia 30.08.2011.
• Sytuacja demograficzna w Polsce, GUS, Departament badań demograficznych, Materiał na konferencję prasową w dniu 23 października 2007 r., GUS, http://www.stat.gov.pl z dnia 30.08.2011.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2009 roku. Informacje i opracowania statystyczne, 2010, GUS, Warszawa.
• Thieme J.K., 2009, Szkolnictwo wyższe. Wyzwania XXI wieku, Polska. Europa. USA, Engram, Difin, Warszawa.
• Wissema J.G., 2005, Technostarterzy, dlaczego i jak?, Warszawa z dnia 30.08.2011.
• Zimbardo P.G, 2001, Psychologia i życie, WN PWN, Warszawa.
• Znaniecki F., 1984, Społeczne role uczonych, PWN, Warszawa.