Systemy kursów walutowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej oraz zmienność kursów ich walut względem euro

• Autorzy: Michał Jurek

Warianty tytułu

Exchange Rate Regimes of Central and Eastern European Countries and the Exchange Rate Volatility of Their Currencies Against the Euro

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę oceny, jakie uwarunkowania makroekonomiczne towarzyszą utrzymywaniu stabilnego kursu waluty wobec euro w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Dokonano analizy ewolucji systemów kursowych stosowanych przez państwa z tego regionu latach 1999-2011. Na podstawie analizy logitowej określono, w jakich warunkach makroekonomicznych następuje stabilizacja kursu ich walut wobec euro. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że prawdopodobieństwo utrzymywania stabilnego kursu jest wyższe w państwach o małej gospodarce, zdyscyplinowanej polityce fiskalnej i niskiej relacji wolumenu kapitału zagranicznego, napływającego w postaci inwestycji bezpośrednich i portfelowych, a także pozostałych inwestycji, do oficjalnych rezerw walutowych. Te kraje Europy Środkowej i Wschodniej, które utrzymują stabilny kurs waluty wobec euro, cechuje też na ogół wyższy deficyt bilansu obrotów bieżących w porównaniu z innymi państwami regionu, w których nie stabilizuje się kursu walutowego. Jest to wynikiem realnej aprecjacji, prowadzącej do pogorszenia konkurencyjności eksportu. W takich uwarunkowaniach stabilizowanie kursu może wymagać utrzymywania stóp referencyjnych na wysokim poziomie, ponieważ władze monetarne małych krajów muszą brać pod uwagę parytet stóp procentowych. Oznacza to, że cały ciężar szoków gospodarczych jest przerzucany na sferę realną, co może stanowić przyczynę długotrwałych i nawracających recesji. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to analyze what macroeconomic circumstances support the maintenance of stable exchange rate of CEE countries currencies against the euro. In order to achieve this target, the author presents the evolution of the exchange rate regimes in CEE countries in the period of 1999-2011, as well as the results of logit analysis used in order to reveal what macroeconomic features favour the stabilization of euro exchange rates. The study reveals that the plausibility of keeping the stable exchange rate tends to be higher in countries characterized with small size of economy, tough fiscal policy, and low relation of the foreign capital inflow (including direct and portfolio investments as well as other investments), to official foreign reserves. These CEE countries that maintain stable exchange rate against the euro are also marked by a higher current account deficit as compared with the countries which do not stabilize the exchange rate. This is the result of the real appreciation of their currencies, which implies worsening of the competitiveness of their exports. Under such circumstances the stabilization of the exchange rate may require keeping the reference interest rates at high level. This means that the real sector of the economy is burdened with all the consequences of economic shocks. This in turn can be conducive to prolonged and repeating recessions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kurs walutowy; Zmienność kursu walutowego; Optymalny obszar walutowy; Systemy kursu walutowego

EN

Exchange rates; Exchange rate variability; Optimum Currency Areas (OCA); Exchange rate regime

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 2
• Strony: 221-245

Twórcy

autor

Michał Jurek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Aczel A.D., Statystyka w zarządzaniu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Backe P. i inni, The Acceding Countries' Strategies Towards ERMII and the Adoption of the Euro: An Analytical Review, EBC, "Occasional Paper Series" 2004, nr 10, EBC, Frankfurt.
• Belke A., Zenkić A., Exchange-rate Regimes and the Transition Process in the Western Balkans: A Comparative Analysis, "Intereconomics" 2007, nr 5.
• Commission of the European Communities, Report from the Commission Convergence Report 2004 (prepared in accordance with Article 122(2) of the Treaty), Brussels 2004.
• Commission of the European Communities, Report from the Commission Convergence Report 2006 (prepared in accordance with Article 122(2) of the Treaty), Brussels 2006.
• Croatian National Bank, Annual Report 2010, Zagreb 2011.
• EBC, Raport o konwergencji 2004, Frankfurt n. Menem 2004.
• EBC, Raport o konwergencji, grudzień 2006, Frankfurt n. Menem 2006.
• EBC, Raport o konwergencji, maj 2008, Frankfurt n. Menem 2008.
• EBC, Raport o konwergencji, maj 2010, Frankfurt n. Menem 2010.
• ECB, Review of the International Role of the Euro, Frankfurt am Main 2003.
• ECB, Press release: 27 June 2004 - Estonian kroon included in the Exchange Rate Mechanism II, http://www.ecb.int/press/pr/date/2004/html/pr040627_2.en.html, 2004a.
• ECB, Press release: 27 June 2004 - Lithuanian litas included in the Exchange Rate Mechanism II, http://www.ecb.int/press/pr/date/2004/html/pr040627_l.en.html, 2004b.
• ECB, Press release: 27 June 2004 - Slovenian tolar included in the Exchange Rate Mechanism II, http://www.ecb.int/press/pr/date/2004/html/pr040627.en.html, 2004c.
• ECB, Press release: 29 April 2005 - Latvian lats included in the Exchange Rate Mechanism II, http://www.ecb.int/press/pr/date/2005/html/pr050429.en.html, 2005a.
• ECB, Press release: 25 November 2005 - Slovak koruna included in the Exchange Rate Mechanism II (ERMII), http://www.ecb.int/press/pr/date/2005/fa 2005b.
• ECB, Review of the International Role of the Euro, Frankfurt am Main 2005c.
• ECB, Press Release: 2 January 2007-Slovenia joins the euro area, http://www.ecb.int/press/pr/date/2007/html/pr070102.en.html 2007a.
• ECB, Review of the International Role of the Euro, Frankfurt am Main 2007b.
• ECB, The International Role of the Euro, Frankfurt am Main 2008.
• ECB, Press Release: 1 January 2009 - Slovakia joins the euro area, http://www.ecb.int/press/pr/date/2009/html/pr090101.en.html 2009.
• ECB, Press Release: I January 2011 - Estonia joins the euro area, http://www.ecb.int/press/pr/date/2011/html/prll0101.en.html 2011.
• Egert B., Morales-Zumaquero A., Exchange Rate Regimes, Foreign Exchange Volatility, and Export Performance in Central and Eastern Europe: Just another Blur Project?, "Review of Development Economics" 2008, nr 3.
• Eichengreen B., Bayoumi T., Ever Closer to Heaven? An Optimum Currency Area Index for European Countries, w: B. Eichengreen, European Monetary Unification: Theory, Practice, and Analysis, The MIT Press, Cambridge 1997.
• European Commission, Convergence Report 2010, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2010.
• Fleming J.M., On Exchange Rate Unification, "The Economic Journal" 1971, nr 323.
• Friedman M., The Case for Flexible Exchange Rates, w: M. Friedman, Essays in Positive Economics, The University of Chicago Press, Chicago-London 1953.
• Habermeier K. i inni, Revised System for the Classification of Exchange Rate Arrangements, "IMF Working Paper" 2009, nr 211.
• IMF, Annual Report 1999, Washington 1999.
• IMF, Annual Report 2000, Washington 2000.
• IMF, Annual Report 2001, Washington 2001.
• IMF, Annual Report 2002, Washington 2002.
• IMF, Annual Report 2003, Washington 2003.
• IMF, Annual Report 2004, Washington 2004.
• IMF, Annual Report 2005, Washington 2005.
• IMF, Annual Report 2006, Washington 2006.
• IMF, Annual Report, Appendix II, Financial operations and transactions, Washington 2007.
• IMF, Annual Report, Appendix II, Financial operations and transactions, Washington 2008.
• IMF, Annual Report, Appendix II, Financial operations and transactions, Washington 2009.
• IMF, Annual Report, Appendix II, Financial operations and transactions, Washington 2010.
• IMF, Annual Report, Appendix II, Financial operations and transactions, Washington 2011.
• Ingram J.C., Some Implications of Puerto Rico Experience, w: International Finance, red. R.N. Cooper, Penguin Modern Economics Readings, Bungay, Suffolk 1969.
• Ishiyama Y., The Theory of Optimum Currency Areas: A Survey, "IMF Staff Papers" 1975, t. 22, nr 2.
• Kenen P.B., The Optimum Currency Area: An Eclectic View, w: Monetary Problems of the International Economy, red. R.A. Mundell, A. Swoboda, Chicago University Press, Chicago 1969.
• Komisja Wspólnot Europejskich, Sprawozdanie z konwergencji za 2008 rok (przygotowane zgodnie z art. 122 ust. 2 Traktatu), Bruksela 2008.
• Lovrinovic I., Kordić G., Nakić M., Choice of Exchange Rate Regimes: Case of Ex-Yugoslavia Countries, "World Academy of Science, Engineering and Technology" 2010, t. 66, nr 126.
• Maddala G.S., Ekonometria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Masson P.R., Taylor M.P., Currency Issues: A Survey of the Issues, w: Policy Issues in the Operation of Currency Unions, red. PR. Masson, M.P. Taylor, Cambridge University Press, Cambridge 1993.
• McKinnon R.I., Optimum Currency Areas, "The American Economic Review" 1963, t. 53, nr 4.
• Mundell R.A., A Theory of Optimum Currency Areas, "American Economic Review" 1961, t.51,nr 4.
• NBP, Komunikat NBP z 29-12-2011, http://www.nbp.pl/home.aspx7f=/aktualnosci/wiadomosci_2011/in29.html 2011a.
• NBP, Komunikat NBP z 03-10-2011, http://www.nbp.pl/home.aspx7f=/aktualnosci/wiadomosci_2011/in03.html 2011b.
• NBP, Komunikat NBP z 30-09-2011, http://www.nbp.pl/home.aspx7f=/aktualnosci/wiadomosci_2011/in30.html 2011c.
• NBP, Komunikat NBP z 23-09-2011, http://www.nbp.pl/home.aspx7f=/aktualnosci/Wiadomosci_2011/in.html 2011d.
• RPP, Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w 2000 roku, NBP, Warszawa 2001.
• RPP, Założenia polityki pieniężnej na 2007 r., NBP, Warszawa 2006.
• Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, t. 2., Modele liniowe i nieliniowe, Statsoft, Kraków 2007.
• Tavlas G.S., The Theory of Monetary Integration, "Open Economies Review" 1994, nr 2.
• Vaubel R., Real Exchange Rate Changes in the European Community: The Empirical Evidence and Its Implications for European Currency Unification, "Review of World Economics" 1976, nr 3.
• Willett T.D., Tower E., Currency Areas and Exchange-Rate Flexibility, "Review of World Economics" 1970,1.105, nr 1.