Whistleblowing w praktyce. Postawy i zachowania pracowników organizacji gospodarczych

• Autorzy: Ilona Świątek-Barylska

Warianty tytułu

Whistleblowing in Practice. Attitudes and Behavior of Employees in Polish Companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zainteresowanie whistleblowingiem jest w polskiej praktyce gospodarczej dość nowym zjawiskiem. Deklarowana gotowość pracowników do informowania o zaobserwowanych działaniach nagannych związana jest ze stopniem szkodliwości czynu. Im czyn jest mocniej związany z zagrożeniem życia, tym większy jest odsetek osób wyrażających chęć ujawnienia informacji o nieprawidłowościach. Praktyka pokazuje jednak, że faktyczne zaangażowanie w walkę z zachowaniami nieetycznymi, niemoralnymi i bezprawnymi jest niskie. Udział whistleblowingu w wykrywaniu nieprawidłowości jest w polskich firmach niższy niż poziom światowy. Niski poziom zaufania przejawiany wobec osób i instytucji oraz stosunkowo krótki okres funkcjonowania mechanizmów rynkowych w polskiej gospodarce wpływają na rozwiązania implementowane w organizacjach w zakresie przeciwdziałania nadużyciom. Są to przede wszystkim formalne mechanizmy kontrolne. Tym samym ujawnia się luka, która prawdopodobnie zostanie wypełniona przez działania oparte na kulturze organizacyjnej firm.(abstrakt oryginalny)

EN

The interest in whistleblowing is a relatively new phenomenon in Poland. There does not exist any special law protection for whistleblowers. Despite this fact in Polish companies there is a consent and an employee's interest in revealing malpractices which take place at work. In addition with the increase of the gravity and danger of malpractice the declared willingness to whistleblow grows. Low level of trust in Polish society has its reflection in implementing mainly formal mechanisms of control averting wrongdoing. The changes should be aimed at increasing the role of core values and organizational culture to support whistle-blowers and prevent malpractices.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kontrola; Empowerment; Sygnaliści

EN

Control; Empowerment; Whistleblowers

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 249 Sukces w zarządzaniu kadrami : elastyczność w zarządzaniu kapitałem ludzkim. T. 2, Problemy zarządczo-psychologiczne
• Strony: 403-412

Twórcy

autor

Ilona Świątek-Barylska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Arszułowicz M., Sygnalizowanie zachowań nieetycznych w organizacjach, praca doktorska, Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa 2005.
• Badanie przestępczości gospodarczej, PwC Raport, http://www.pwc.pl/pl_PL/pl/publikacje/PwC_ Crime_Survey_2011.pdf.
• Blanchard K., Przywództwo wyższego stopnia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Miceli M.P., Near J.P., Definition of "whistle-blowing", [w:] The Blackwell encyclopedic dictionary of human resource management, ed. L.H. Peters, C.R.B. Greer, S.A. Youngblood, Blackwell Publishers, Oxford 1997.
• Near J.P., Rehg M.T., Van Scotter J.R., Miceli M.P., Does type of wrongdoing affect the whistleblowing process?, "Business Ethics Quarterly" 2010, vol. 14, iss. 2.
• Niehoff B.P., Moorman R.H., Blakely G., Fuller J., Job enrichment on employee loyalty in a downsizing environment, "Group and Organization Management" 2001, 26.
• Orlando J., The fourth wave: The ethics of corporate downsizing, "Business Ethics Quarterly" 1999, 9.
• Peters T., Thriving on Chaos, Macmillan, London 1988.
• Przedsiębiorcy w Polsce zaczynają walkę ze sprzeniewierzeniami, Raport 2010, Euler Hermes i Uniwersytet Szczeciński.
• Qui tam w walce z korupcją, 2010, Wydział Komunikacji Społecznej GSz CBA, http://antykorupcja. edu.pl/index.php?mnu=12&id=4503&p=1.
• Tsui A.S., Pearce J.L., Porter L.W., Hite J.P., Choice of employee-organization relationship: influence of external and internal organizational factors, [w:] G.R. Ferris (ed.), "Research in Personnel and Human Resource Management" 1995, vol. 13, Greenwich, CT:JAI Press.
• Whistleblowing, Fraud and the European Union, An analysis on the law and practice of tackling fraud in Europe, Commisioned by (DGXX) (Financial Control) of the European Commission, http:// www.pcaw.org.uk/cms/sitecontent/view/id/58/highlight/whistleblowing.
• Wojciechowska-Nowak A., Ochrona prawna sygnalistów w doświadczeniu sędziów sądów pracy, Raport z badań, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2011.
• Zaufanie społeczne, Raport z badań 2010, www.cbos.pl