Rola religii we współczesnym świecie

• Autorzy: Alojzy Morzyniec
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor omówił koncepcję religii i podstawowe funkcje, jakie według Durk-heima spełnia duchowość i religia w życiu człowieka i społeczeństwa. Artykuł opiera się głównie na dziele pt. "Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii autorstwa Durkheima. Dzięki religii człowiek staje się wywyższony ponad swą zwierzęcą naturę - jest zdolny przekraczać sferę profanum i wznieść się do sfery sacrum; religia jest źródłem mocy człowieka i wyzwala solidarność spajającą zbiorowość w zwartą całość. Jest źródłem wartości, moralności, i -jak twierdzi Durkheim -prawie wszystkie wielkie instytucje społeczne mają swe źródło w religii; najprzeróżniejsze umiejętności i zwyczaje, zarówno te, które zapewniają funkcjonowanie bytu moralnego (prawo, moralność, sztuki piękne), jak i te, które służą bytowi materialnemu (nauki przyrodnicze, technika, produkcja) mają swe bezpośrednie źródło w religii. (abstrakt oryginalny)

EN

The author described the conception of religion and it's basic functions, which spirituality and religion, according to Durkheim, perform in the life of a human and society. The article is mainly based on ,,The Elementary Forms of The Religious Life. System of Totemism in Australia" by Durkheim. Thanks to religion a human becomes preponderant to his animal nature - he is able to exceed the sphere of profanum, and rise to the sphere of sacrum; religion is a source of human power, it releases solidarity uniting community into compact wholeness. It is a source of values, morality, and - as Durkheim says - almost all the big social institutions have their origin in religion; various skills and customs, both those which are the base of functioning of moral being (law, morality, fine arts), and those which serve the material being (natural science, technology, production), they have direct source in religion. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Religia; Moralność; Przegląd literatury

EN

Religion; Morality; Literature review

• Czasopismo: Zeszyt Naukowy / Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 14
• Strony: 58-82

Twórcy

autor

Alojzy Morzyniec

• Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie; Akademia Górniczo-Hutnicza

Bibliografia

• Armstrong K., W imię Boga. Fundamentalizm w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie, tłum. Joanna Kolczyńska, W.A.B., Warszawa 2005.
• Arystoteles, Metafizyka, tłum. Kazimierz Leśniak, PWN, Warszawa 1984.
• Bacon R, Novum Organum, tłum. J. Wikarjak, PWN, Warszawa 1955.
• Baniak J. (red.), Sekularyzacja jako wyzwanie dla religii i Kościoła. Mity czy rzeczywistość, "Socjologia Religii", t. 4, Poznań 2006.
• Baniak J., Desakralizacja kultu religijnego i świąt religijnych w Polsce. Studium socjologiczne, NOMOS, Kraków 2007.
• Baniak J. (red.), Mistyka jako stan świadomości i typ doświadczenia religijnego, "Filozofia Religii", t. 5, Poznań 2009.
• Berger L. P, Święty baldachim. Elementy socjologicznej teorii religii, tłum. Włodzimierz Kurdziel, NOMOS, Kraków 1997.
• Beyer P, Religia a globalizacja, tłum. Tomasz Kunz, NOMOS, Kraków 2005.
• Boyer P, I człowiek stworzył bogów..., tłum. Krystyna Szeżyńska-Maćko-wiak, Warszawa 2005.
• Burkert W., Stwarzanie świętości. Siady biologii we wczesnych wierzeniach religijnych, tłum. Lech Trzcionkowski, Homini, Kraków 2006.
• Castells M., Siła tożsamości, tłum. Sebastian Szymański, PWN, Warszawa 2008.
• Comte A., Metoda pozytywna w szesnastu wykładach, PWN, Warszawa 1961.
• Cook D., Męczeństwo w islamie, tłum. Łukasz Müller, Wydawnictwo UJ, Kraków 2009.
• Dawkins R., Bóg urojony, tłum. Piotr J. Szwajcer, CiS, Warszawa 2007.
• Dennett D., Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne, tłum. Barbara Stanosz, PIW, Warszawa 2008.
• Dobbelaere K, Sekularyzacja. Trzy poziomy analizy, tłum. Renata Babińska, NOMOS, Kraków 2008.
• Durkheim E., Suicide. A Study in Sociology, London 1952.
• Durkheim E., Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii, tłum. Anna Zadrożyńska, PWN, Warszawa 1990.
• Durkheim E., Zasady metody socjologicznej, tłum. Jerzy Szacki, PWN, Warszawa 2000.
• Durkheim E., Samobójstwo. Studium z socjologii, tłum. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
• Durkheim E., O podziale pracy społecznej, tłum. Krzysztof Wakar, PWN, Warszawa 1999.
• Fabiś P, Émde Durkheim jako teoretyk kultury, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2008.
• Feuerbach L., Wykłady o istocie religii, PWN, Warszawa 1982.
• Frazer J.G., Złota gałąź, przeł. Henryk Krzeczkowski, PWN, Warszawa 1962.
• Freud Z., Przyszłość pewnego złudzenia, [w:] Freud Z., Pisma społeczne, KR, Warszawa 1998.
• Freud Z., Czynności natrętne a praktyki religijne, [w:] tegoż, Charakter a erotyka, Wydawnictwo KR, Warszawa 1996.
• Fukuyama F., Koniec historii, tłum. T. Bieroń, M. Wichrowski, Zysk i S-ka, Poznań 1996.
• Goban-Klas T., Media i terroryści. Czy zastraszą nas na śmierć?, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
• Górecki P, Mysz z ludzkim mózgiem, "Newsweek", 2006, 9, 68-69.
• Huntington P. S., Zderzenie cywilizacji, tłum. Hanna Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2008.
• Jansen J. G., Podwójna natura fundamentalizmu islamskiego, tłum. Aleksandra Łojek-Magdziarz, Libron, Kraków 2006.
• Kaczmarek K, Herbert Spencer a problemy socjologii religii, U AM, Poznań 2007.
• Kehrer G., Wprowadzenie do socjologii religii, tłum. Dominika Motak, NOMOS, Kraków 1996.
• Kuhn S. T., Struktura rewolucji naukowych, tłum. Helena Ostromęcka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001.
• Luckmann T., Niewidzialna religia. Problem religii we współczesnym społeczeństwie, tłum. Lucjan Bluszcz, NOMOS, Kraków 2006.
• Luhmann N., Funkcja religii, tłum. Dominika Motak, NOMOS, Kraków 2007.
• Lukes S., Emile Durkheim. His Life and Work: A Historical and Critical Study, Penguin Books, Middlesex 1977.
• Mariański J., Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie, KUL, Lublin 2007.
• Mariański J., Sekularyzacja, [w:] Piwowarski W. (red.), Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, 1993, wydanie internetowe: http://www.kns.go-wer.pl/slownik/slownik.htm
• Marks K, Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa, [w:] Marks K, Engels F., Dzieła, T. 1, PWN, Warszawa 1960.
• Nietzsche F., Radosna wiedza, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, Gdańskie Towarzystwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.
• Norris P., Inglehart R., Sacrum i profanum. Religia i polityka na świecie, NOMOS, Kraków 2006.
• Rotkiewicz M., Skąd się wziął Bóg?, [w:] Religie świata, "Polityka", Wydanie specjalne 6/ 2009, s. 12-15.
• Rotkiewicz M., Brzezicka A., Zapisane w mózgu, "Polityka", 2006, nr 1.
• Shiner L., Pojęcie sekularyzacji w badaniach empirycznych, tłum. Włodzimierz Kurdziel, [w:] Adamski F. (red.), Socjologia religii: Wybór tekstów, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1984.
• Stark R., Bainbridge S. W., Teoria religii, tłum. Tomasz Kunz, NOMOS, Kraków 2000.
• Stradowski J., 2010, Kod wiary, [w:] http://nauka.wiara.pl/wydruk. php?grupa=6&art= 1164823266&dzi= 1160128841
• Szacki J., Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, PWN, Warszawa 2005.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, T. 3, PWN, Warszawa 1981.
• Tiryakian A. E., Od Durkheima do Managui: rewolucje jako odrodzenie religii, [w:] Sztompka P., Kucia M. (red.), Socjologia. Lektury, Znak, Kraków 2005, s. 665-679.
• Zielińska K., Karol Marks, Emil Durkheim i Max Weber - prekursorzy podejścia sekularyzacyjnego?, [w:] Baniak J. (red.), Sekularyzacja jako wyzwanie dla religii i Kościoła. Mity czy rzeczywistość, "Filozofia Religii", t. 4, Poznań 2009.