Rachunek kosztów działań - nowe spojrzenie

• Autorzy: Aldona Skarżyńska

Warianty tytułu

Activity Based Costing - Fresh Look

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rachunek kosztów działań (ang. Activity Based Costing - ABC) jest najczęściej stosowanym w praktyce nowoczesnym systemem kosztów oraz elementem wspierania decyzji. Jego innowacyjność polega na wytyczeniu nowego kierunku rozwoju rachunkowości zarządczej, zdominowanej do tej pory przez tradycyjny rachunek kosztów. Istotą rachunku kosztów działań jest skupienie uwagi na działaniu, jako czynniku powodującym powstawanie kosztów. Koszty są tylko odzwierciedleniem wykonywanych działań. Oznacza to, że nośnikiem kosztów nie są produkty, lecz działania niezbędne do jego wytworzenia. Działania określają wielkość zasobów wykorzystywanych i tym samym kosztów zasobów wykorzystywanych przez obiekty kosztów (np. produkty). Mierzenie rozmiarów wykorzystanej i niewykorzystanej zdolności produkcyjnej oraz zarządzanie nią jest centralnym punktem rachunku kosztów działań. Tym samym koncepcja ABC wykrywa i określa rozmiary marnotrawstwa zasobów w przedsiębiorstwie i na tej podstawie może być uznana za koncepcję zarządzania zasobami. Dzięki ABC sterowanie poszczególnymi działaniami i planowanie ich wielkości zapewnia w długim okresie lepsze zarządzanie kosztami. (abstrakt oryginalny)

EN

The Activity Based Costing is a modern costing system and decision support instrument most commonly used in practice. Its innovativeness consists in setting new directions for development of management accounting, so far, predominated by traditional cost accounting. The main premises behind the Activity Based Costing is focus on activity as the cost generating factor. Costs only reflect the performed activities. This means that costs are not generated by the products, but by activities necessary to produce them. Activities define the size of resources used and thereby the costs of the resources used by the cost objects (e.g. products). Measurement of the size of the used and unused production capacity and management thereof constitutes the central point of the Activity Based Costing. Thus the ABC concept identifies and establishes the size of waste of resources in enterprises and, on that basis, it can be considered as a stock management concept. The ABC enables to control individual activities and plan their size thereby ensuring better cost management in the long-term perspective. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunek kosztów działań; Rachunek kosztów; Zarządzanie kosztami

EN

Activity Based Costing (ABC); Cost accounting; Costs management

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 3
• Strony: 43-67

Twórcy

autor

Aldona Skarżyńska

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Armstrong P.: The costs of Activity-Based Management. Accounting, Organizations and Society, no. 27, 2002.
• Berliner C, Brimson J.A.: Cost management for today's avanced manufafacturing: the CAM-I conceptual design. Harvard Business School Press, Boston 1988.
• Bojanowska A.: Rachunek kosztów działań oparty na czasie - unowocześnienie standardowej wersji rachunku kosztów działań [w:] Badania operacyjne i decyzje, nr 1. Oficyna Wydawnicza Pohtechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008.
• Borowski Sz.: Geneza i rozwój rachunku kosztów działań [w:] Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza (red. nauk. G.K. Swiderska). Difin, Warszawa 2010.
• Cooper R., Kaplan R.S.: Activity-based systems: measuring the cost of resource usage. Accounting Horizons, vol. 6, September 1992.
• Cooper R., Kaplan R.S.: How cost accounting distorts product costs. Management Accounting, 69(10), April 1988.
• Cooper R., Kaplan R.S.: Measure costs right: make the right decisions. Harvard Business Review, 66(5), September-October 1988.
• Cooper R., Kaplan R.S.: Profit priorities from Activity-Based Costing. Harvard Business Review, May-June 1991.
• Fu A.: Theory of constraints activity-based and costing: can we get the best of both worlds? Bussines Review, vol. 2, no. 2, 2000.
• Geri N., Roñen B.: Relevance lost: the rise and fall of Activity-Based Costing. Human Systems Management, no. 24, 2005.
• Goldratt E.M.: The haystack syndrome. Shifting information out of the data ocean. North River Press, Great Barrington 1990.
• Januszewski A.: Potrzeby i szanse wdrożenia rachunku kosztów działań w polskich przedsiębiorstwach - wyniki badań empirycznych. Komitet Nauk Organizacji i Zarządzania PAN. Organizacja i Kierowanie, nr 3,2004.
• Jaruga A.A.: Koszty i efekty: zarys koncepcyjny [w:] Jaruga A.A., Nowak W.A., Szychta A.: Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania. WSPiZ, Łódź 2001.
• Jaruga A.A., Skowroński J.: Rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa. PWE, Warszawa 1982.
• Jarugowa A., Sobańska I., Sochacka R.: Metody kalkulacji. Koszty. Ceny. Decyzje. PWE, Warszawa 1993.
• Johnson H.T.: Activity based information: a blueprint for world class management accounting. Management Accounting, June 1988.
• Johnson H.T.: It's time to stop over-selling activity-based concepts. Management Accounting, September 1992.
• Johnson H.T., Kaplan R.S.: Relevance lost. The rise and fall of management accounting. Harvard Business Scholl Press, Boston 1987.
• Kaplan R.S., Anderson S.R.: Rachunek kosztów działań sterowany czasem. PWN, Warszawa 2008.
• Kaplan R.S., Cooper R.: Cost and effect. Using integrated costs systems to drive profitability and performance. Harvard Business Scholl Press, Boston 1998.
• Kaplan R.S.: One cost system isn't enough. Harvard Business Review, January-February 1988.
• Kaplan R.S., Cooper R.: Zarządzanie kosztami i efektywnością. Dom wydawniczy ABC, Warszawa 2000.
• Karmańska A.: Rachunkowość zarządcza ubezpieczyciela. Modelowanie na podstawie rachunku kosztów działań. PWN, Warszawa 2003.
• Kondraszuk T.: Rachunek kosztów w rolnictwie ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb podejmowania decyzji i kontroli. J. Agribus. Rural Dev., 3(13), 2009.
• Kwiatkowski J.: Model rachunku kosztów działań (Activity-Based Costing) [w:] Rachunek kosztów i wyników w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi (red. E. Nowak). Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1997.
• Maślankowski K.: Rekonstrukcja podstaw teoretycznych rachunku kosztów działań. Studium metodologiczne. TNOiK, Toruń 2011.
• Mielcarek J.: Ogólny model jednoetapowy a Time-Driven ABC. Wyd Target, Poznań 2007.
• Mielcarek J.: Teoretyczne podstawy rachunku kosztów działań i zasobów - koncepcji ABC i ABM. Wyd. Contact, Poznań 2008.
• Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M.: Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem. PWE, Warszawa 2004.
• Nowak E., Wierzbiński M.: Rachunek kosztów. Modele i zastosowania. PWE, Warszawa 2010.
• Nowak E.: Zawansowana rachunkowość zarządcza. Wyd. II. PWE, Warszawa 2009.
• Ogólna charakterystyka teorii ograniczeń; [dostęp: 16.01.2012]: http://www.rifp.p1/Teoria-ograniczen-i-rachunkowosc-przerobu.php