Efektywność w zarządzaniu finansami samorządowymi. Skutek kryzysu czy obiektywna konieczność?

• Autorzy: Beata Filipiak

Warianty tytułu

The Effectiveness of Local Governments' Financial Management - The Consequence of Crisis or a Sheer Necessity?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Efektywność stanowi atrybut nowoczesnego państwa. Konieczne jest, aby nauczyć się ją mierzyć wykorzystując odpowiednie instrumenty. Ich konsekwentne wdrażanie pozwoliłoby spełnić pokładane w nich nadzieje, co z kolei znalazłoby odzwierciedlenie w jakości funkcjonowania instytucji państwa i samorządu terytorialnego. Podstawową tezą artykułu jest stwierdzenie, że przy obecnych założeniach prawno-politycznych ocena efektywności jest utrudniona z powodu charakteru wykonywanych zadań, zarówno przez państwo, jak i przez samorząd, ale istnieje obiektywna konieczność jej dokonywania z punktu widzenia prawidłowego i skutecznego zarządzania finansami samorządowymi. Celem artykułu jest wskazanie na rolę pomiaru efektywności w zarządzaniu finansami samorządowymi oraz na kierunki jej pomiaru z punktu widzenia potrzeb skutecznego zarządzania zasobami publicznymi. W artykule zaprezentowano problemy pomiaru efektywności realizacji zadań przez jednostki sektora publicznego, przesłanki wprowadzenia pomiaru efektywności, powiązanie koncepcji nowego zarządzania publicznego z potrzebą pomiaru efektywności realizowanych zadań i wydatkowanych środków publicznych oraz wybrane kierunki pomiaru efektywności jako odpowiedź na sformułowane postulaty zmierzające do podniesienia skuteczności zarządzania finansami samorządowymi.

EN

Effectiveness is the attribute of a modern state. It is necessary to be able to measure it with the use of appropriate instruments. The consistent implementation of such instruments would meet the expectations related to their functioning, which, in turn, translate into the quality of operations carried out by the state and territorial government entities. The basic thesis of the paper is the following statement: in the current legal and political conditions an assessment of effectiveness is hindered by the nature of the performed tasks - both by the state and local governments - but it is indispensable from the point of view of the correct and effective manner of managing local government finances. The paper aims to underline the role of measuring the effectiveness of local government finance management and to present the current measurement trends in the context of the effective management of public resources. The author presents the problems of measuring the effectiveness of tasks performed by public sector entities, the reasons for introducing effectiveness measurement methods, the links between the concept of new public management, the need for effectiveness measurement and public expenditure as well as the selected effectiveness measurement trends as a response to the necessity of increasing the effectiveness of financial management at the local government level. The conducted analysis leads to the following conclusions: there is a need for effectiveness measurement from the point of view of the effective allocation of public funds, performance of tasks and financial management as such, effectiveness should be measured despite the difficulties inherent in the measurement process, it is necessary to select appropriate measurement tools, assess the achieved results and identify the reasons for departing from the original plan (both positive and negative ones), the system for measuring the effects and achieved results is likely to evolve as a result of the greater need for more effective activities and gaining more experience in implementing effectiveness measurement procedures, effectiveness measurement is a sheer necessity - not a fashion; this necessity results from changes in the management of public matters not only in government administration but also in territorial government entities.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Zarządzanie publiczne; Zarządzanie finansami; Efektywność zarządzania; Pomiar efektywności

EN

Local government; Public governance; Financial management; Management effectiveness; Efficiency measurement

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 10
• Strony: 223-236

Twórcy

autor

Beata Filipiak

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Bibliografia

• Artley W., Stroh S., The Performance-based Management. Establishing an Integrated Performance Measurement System, Performance-Based Management Special Interest Group, September 2001.
• Budżet zadaniowy, red. Т. Lubińska, Difin, Warszawa 2007.
• Budżet zadaniowy w administracji publicznej, red. M. Postuła, P. Perczyński, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2010.
• Dylewski M., Filipiak В., Guranowski A., Hołub-Iwan J., Zarządzanie finansami projektu europejskiego, C.H. Beck, Warszawa 2009.
• Ewaluacja wobec wyzwań stojących przed sektorem finansów publicznych, red. A. Haber, M. Szałaj, PARP, Warszawa 2009.
• Filipiak В., Zarządzanie finansami jako podstawa nowoczesnej gospodarki finansowej JST, Zeszyty Naukowe WSB w Poznaniu, Poznań 2010.
• Filipiak В., Dylewski M., Usługi publiczne [w:] Współczesna ekonomika usług, red. S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa, PWN, Warszawa 2005.
• Fundusze strukturalne Unii Europejskiej, red. T. Kierzkowski, C.H. Beck, Warszawa 2005.
• Guziejewska В., Efektywność finansów samorządu terytorialnego, "Gospodarka Narodowa" 2008, nr 5-6.
• Hood Ch., A Public Management for All Season? "Public Administration" 1991, vol. 69 (1).
• Kolthoff E., Huberts L., van den Heuvel H., The Ethics of New Public Management: Is Integrity at Stake? "Public Administration Quarterly" 2007, Winter.
• Kronberger-Sokołowska E., Absorpcja środków Unii Europejskiej a racjonalizacja wydatków publicznych [w:] Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych, red. J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, UMCS, Lublin 2005.
• Kurowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H., Kontrola finansowa w sektorze publicznym, PWE, Warszawa 2000.
• Lubińska Т., Lozano Platonoff A., Strąk Т., Budżet zadaniowy: racjonalność-przejrzystość-skuteczność, "Ekonomista" 2006, nr 5.
• Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie, red. A. Zalewski, SGH w Warszawie, Warszawa 2007.
• Osborne D., Gaebler Т., Rządzić inaczej, Media Rodzina of Poznań, Poznań 1992.
• Owsiak S., Programowanie budżetowe warunkiem racjonalizacji wydatków publicznych, "Kontrola Państwowa" 2004, nr 1 specjalny, NIK, Warszawa.
• Owsiak S., Finanse publiczne, PWN, Warszawa 2005.
• Patrzałek L., Finanse samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2010.
• Poniatowicz M., Salachna J.M., Perło D., Efektywne zarządzanie długiem w jednostce samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
• Samorząd lokalny - dobro publiczne, red. J. Kler, CeDeWu, Warszawa 2008.
• Sochacka-Krysiak H., Niektóre problemy efektywności w gospodarce finansowej samorządu terytorialnego [w:] W poszukiwaniu efektywności finansów publicznych, red. S. Wieteska, M. Wypych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2009.
• Soós G., The Indicators of Local Democratic Governance Project, Tocqueville Research Center, Budapest 2001.
• Stiglitz J., Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa 2004.
• The New Programming period 2000-2006: Methodological Working Papers: Indicators for Monitoring and Evaluation-An Indicative Methodology, Working Paper 3, European Commission, 1999.
• Tomkiewicz J., Jak mierzyć efektywność wydatków publicznych! "MBA" 2003, nr 1.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240 z późn. zm.
• Woźniak K., Problemy pomiaru w naukach organizacji i zarządzania, "Przegląd Organizacji" 2010, nr 5.
• Zarządzanie finansami gmin. Poradnik dla gmin, Fundusz Współpracy, Brytyjski Fundusz Know-How, Lublin 1994.