Uwarunkowania psychologiczne w prognozowaniu

• Autorzy: Wojciech Zatoń

Warianty tytułu

Psychological Aspects of Forecasting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obciążoność prognoz może wynikać nie tylko z obiektywnego braku wystarczającej ilości informacji do przewidywania przyszłości, ale również z psychologicznych uwarunkowań percepcji rzeczywistości przez przygotowujących prognozy i ich osobistych poglądów i skłonności. Wśród tych czynników można wyróżnić np. nadmierną pewność siebie, nadmierny optymizm (rzadziej pesymizm), konformizm, uleganie zachowaniom grupowym. Pierwsza część artykułu zawiera omówienie niektórych uwarunkowań psychologicznych w prognozowaniu i przegląd wybranych pozycji literaturowych w tej dziedzinie. W drugiej części omówiono przykład dotyczący kształtowania się prognozowanych cen wybranych akcji z warszawskiej giełdy w rekomendacjach przygotowywanych przez zespoły analityków giełdowych.(abstrakt oryginalny)

EN

Forecast bias may arise not only from an objective lack of enough information to predict the future, but also from the psychological determinants of perception of reality by forecasters and their personal inclinations. Among these factors, we can distinguish for example: overconfidence, excessive optimism, conformity, herding. The first part of the article contains a discussion of some psychological factors in forecasting and reviews some of the literature in this field. The second part shows an example for the development of the projected prices of selected shares from the Warsaw Stock Exchange, in the recommendations prepared by teams of analysts.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prognozowanie; Psychologia

EN

Forecasting; Psychology

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 185 Prognozowanie w zarządzaniu firmą
• Strony: 189-199

Twórcy

autor

Wojciech Zatoń

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Batchelor R., Dua P., Conservatism and consensus-seeking among economic forecasters, „Journal of Forecasting” 1992, vol. 11, s. 169-181.
• Brunnermeier M.K., Bubbles, [w:] The New Palgrave Dictionary of Economics, Palgrave Macmillan, New York 2008.
• Cieślak A., Behawioralna ekonomia finansowa. Modyfikacja paradygmatów funkcjonujących w nowoczesnej teorii finansów, Materiały i Studia NBP nr 165, Warszawa 2003.
• De Long J., Shleifer A., Summers L., Waldmann R., Noise trader risk in financial markets, „Journal of Political Economy” 1990, vol. 98, s. 703-738.
• Dechow P., Hutton A., Sloan R., The relation between analysts' forecasts of long-term earnings growth and stock price performance following equity offerings, „Contemporary Accounting Research” 2000, vol. 17, s. 1–32.
• Francis J., Philbrick D., Analysts’ decisions as products of a multi-task environment, „Journal of Accounting Research” 1993, vol. 31, s. 216-230.
• Gallo G., Granger C., Yongil J., Copycats and Common Swings: The impact of the use of forecasts in information sets, IMF Staff Papers, 2000, vol. 49, s. 4-21.
• Gigerenzer G., Todd, P.M., & the ABC Research Group, Simple heuristics that make us smart, Oxford University Press, New York 1999.
• Hong H., Kubik J., Analyzing the analysts: Career concerns and biased earnings forecasts, „Journal of Finance” 2003, vol. 58, s. 313-351.
• Kahneman D., Tversky A., On the psychology of prediction, „Psychological Review” 1973, no. 80, s. 237-257.
• Kahneman D., Tversky A., Prospect theory: An analysis of decision under risk, „Econometrica” 1979, no. 47, s. 263-291.
• Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, PWN, Warszawa 1977.
• Lamont O., Macroeconomics Forecasts and Microeconomic Forecasters, NBER Working Paper W5284, National Bureau of Economic Research, Inc., 1995.
• Loungani P., How Clear is the Crystal Ball?, Reflections on the accuracy of growth forecasts, „World Economics” 2001, vol. 2, s. 1-8.
• Neumann J. von, Morgenstern O., Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press, New Jersey 1944.
• Nordhaus W., Forecasting Efficiency: Concepts and Applications, „The Review of Economics and Statistics” 1987, vol. 69, s. 667-674.
• Piecko J., Fali rekordów giełdowych nie widać końca, „Parkiet”, 7.07.2007.
• Prendergast C., Stole L., Impetuous youngsters and jaded oldtimers: an analysis of behavioral decision-making rules, „Journal of Political Economy” 1996, vol. 104, s. 1105-1134.
• Szyszka A., Zachowania stadne a efektywność informacyjna rynku kapitałowego, „Ekonomista”2007, nr 1, s. 89-102.
• Welch I., Herding among security analysts, „Journal of Financial Economics” 2000, vol. 58, s. 369-396.
• Wennberg K., Nykvist B., The psychology of economic forecasting, „Global Business and Economics Review” 2007, vol. 9, s. 211-226.
• Wilkowicz Ł., Najlepsi w prognozowaniu, „Parkiet”, 28.05.2010.
• Zaleśkiewicz T., Psychologia inwestora giełdowego, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
• Zatoń W., Żal i inne aspekty psychologiczne podejmowania decyzji finansowych na przykładzie problemu opcji walutowych w przedsiębiorstwach w Polsce w 2008 roku, [w:] Prognozowanie w zarządzaniu firmą, P. Dittmann, E. Szabela-Pasierbińska (red.), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 103, Wrocław 2010.
• www.consensuseconomics.com.