Stan sanitarny i plonowanie pszenicy ozimej w zależności od sposobu uprawy roli

• Autorzy: Kurowski T.P. , Marks M. , Orzech K. , Kowalska E.

Warianty tytułu

EN

Sanitary state and yielding of winter wheat as dependent on soil tillage system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1997-1999 porównywano wpływ tradycyjnej uprawy płużnej, uprawy bezorkowej i siewu bezpośredniego na zdrowotność pszenicy ozimej odmiany ‘Almari’. Spośród chorób pszenicy ozimej najwyższe nasilenie mączniaka prawdziwego zbóż i traw (Blumeria graminis) oraz rdzy brunatnej pszenicy (Puccinia recondita f. sp. tritici) stwierdzono w systemie uprawy płużnej, a najniższe w uprawie bezorkowej. Łamliwość źdźbła zbóż (Tapesia yallundae) najsilniej opanowała pszenicę w siewie bezpośrednim, natomiast zgorzel podstawy źdźbła (kompleks grzybów) w uprawie bezorkowej. Obydwie choroby podsuszkowe najsłabiej rozwijały się w systemie uprawy płużnej. Z porażonej podstawy źdźbła najczęściej izolowano grzyby z rodzaju Fusarium, głównie F. culmorum. Nasilenie septoriozy paskowanej liści pszenicy (Septoria tritici), septoriozy plew pszenicy (Stagonospora nodorum) i fuzariozy kłosa (Fusarium spp.) nie zależało od sposobu uprawy roli. Najwyższe plony pszenicy ozimej odnotowano w uprawie płużnej, a istotnie niższe w uprawie bezorkowej i siewie bezpośrednim.

EN

The effects of traditional ploughing soil tillage, no-tillage, and direct sowing on the health of winter wheat cv. ‘Almari’ were compared in an experiment conducted in years 1997-1999. The intensity of powdery mildew (Blumeria graminis) and brown rust (Puccinia recondita f. sp. tritici) was the highest in the case of traditional soil tillage, and the lowest – in that of no-tillage. Direct sowing was conducive to the development of eyespot (Tapesia yallundae), and no-tillage - to foot rot (complex of fungi). The intensity of both stem base diseases was the lowest at traditional soil tillage. Fungi of the genus Fusarium, mainly F. culmorum, were most frequently isolated from infected stem bases. Intensity of septoria leaf blotch (Septoria tritici), glume blotch (Stagonospora nodorum) and fusarium ear blight (Fusarium spp.) was not dependent on soil tillage system. The highest yielding of winter wheat was observed at traditional soil tillage, and significantly lower at no-tillage and direct sowing.

Słowa kluczowe

PL

choroby roslin; fuzarioza klosow; fuzaryjna zgorzel podstawy zdzbla; grzyby chorobotworcze; lamliwosc zdzbla zboz; maczniak prawdziwy zboz i traw; orka; plonowanie; porazenie roslin; pszenica ozima; rdza brunatna pszenicy; septorioza paskowana lisci; septorioza plew; siew bezposredni; uprawa bezpluzna; uprawa roli; uprawa roslin; zdrowotnosc roslin

EN

plant disease; fusariosis; spike disease; fusarium foot rot; culm base rot; pathogenic fungi; cereal culm breakability; Tapesia yallundae; powdery mildew; wheat; ploughing; yielding; plant infestation; winter wheat; brown rust; septoria tritici blotch; septoria glume blotch; direct sowing; unplough cultivation; soil tillage; plant cultivation; plant health

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 531
• Opis fizyczny: s.95-103,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kurowski T.P.

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul.Prawocheńskiego 17, 10-720 Olsztyn

autor

Marks M.

• Katedra Systemów Rolniczych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

autor

Orzech K.

• Katedra Systemów Rolniczych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

autor

Kowalska E.

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul.Prawocheńskiego 17, 10-720 Olsztyn

Bibliografia

• BADALIKOVÁ B., KNÁKAL Z. 1997. An influence of the management upon the physical properties of the soils. Fragm. Agron. Biblioth. 2A: 55-58.
• BUCZYŃSKI G., KUROWSKI T.P. 1995. Głębokość orki a zdrowotność podstawy źdźbła pszenicy ozimej i jęczmienia jarego uprawianych w płodozmianach i w monokulturze. Mat. XXXV Sesji Nauk. IOR, cz. II: 184-187.
• COLBACH N., MEYNARD J.M., DUBY C., HUET P. 1999. A dynamic model of the influence of rotation and crop management on the disease development of eyespot. Proposal of cropping systems with low disease risk. Crop Prot. 18: 451-461.
• HINFNER K., HOMMONAY F. 1964. Atlas chorób i szkodników zbóż i kukurydzy. PWRiL, Warszawa: 206 ss.
• KORDAS L. 1999. Energochłonność i efektywność różnych systemów uprawy roli w zmianowaniu. Fol. Univ. Agric. Stetin. 195, Agricultura 74: 53-58.
• KÖLLER K. 1983. Zwischen Pflugen und Direktsaat. DLG-Mitt., Jg. 98., H.18:1013-1016.
• KREUZ E., ENGELHARDT K. 1992. Wirkungen pflugloser Bodenbearbeitung in Verbindung mit Knaulgras-Zwischenfrucht in Dreifelder-Fruchtfolgen auf den Befall von Winterweizen und Wintergerste durch Pseudocercosporella herpotrichoides. Fron. Arch. Phytopath. Plant Prot. 28: 43-50.
• KUROWSKI T.P. 2002. Studia nad chorobami podsuszkowymi zbóż uprawianych w wieloletniej monokulturze. Rozprawy i Monografie 56, UWM w Olsztynie: 86 ss.
• KUROWSKI T.P., MARKS M., KUROWSKA A. ORZECH K. 2005. Stan sanitarny i plonowanie jęczmienia jarego w zależności od sposobu uprawy roli. Acta Agrobot. 59(2): 335-346.
• KUROWSKI T.P., MIKOŁAJSKA J., WOJCIECHOWSKA-KOT H. 1990. Zdrowotność podstawowych zbóż w uprawie monokulturowej, w: Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż. Red. L. Ryszkowski, J. Karg, J. Pudełko, Wyd. UAM w Poznaniu: 223-231.
• MACKIEWICZ D., DRATH M. 1972. Wpływ zmianowań na stopień porażenia pszenicy przez łamliwość źdźbła zbóż oraz na jej plonowanie. Biuletyn IOR 54: 153-169.
• MAŁECKA I. 2005. Zdrowotność jęczmienia jarego w uproszczonych technologiach uprawy roli. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 45(2): 886-888.
• MAŁECKA I., SAWIŃSKA Z., BLECHARCZYK A. 2007. Wpływ uprawy roli na występowanie chorób w pszenicy ozimej i jęczmieniu jarym. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 47(2): 189-192.
• MARKS M., KUROWSKI T.P., BUCZYŃSKI G., KUROWSKA A. 2004. Stan sanitarny roślin w zależności od zagęszczenia gleby i sposobów przeciwdziałania. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sect. E Agric. 59(4): 1797-1806.
• PARYLAK D. 2006. Uprawa pszenicy ozimej po sobie z zastosowaniem uproszczeń w uprawie roli a występowanie chorób podstawy źdźbła. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 46(2): 509-511.
• PUPONIN A.I., MUCHAMETDINOV F.Z. 1980. Vlijanie minimalnoj obrabotki na agrofičeskie svojstva dernovo-podzolistnoj počvy i urożajnost polevych kultur. Vest. Sel.-Choz. Nauki 7: 49-56.
• REINECKE P., FEHRMANN H. 1979. Rhizoctonia cerealis van der Hoeven an Getreide in der Bundesrepublik Deutschland. Z. Pflanzenkr. Pflanzensch. 86(3/4): 190-204.
• ROSZAK W., RADECKI A., WITKOWSKI F. 1991. Badania nad możliwością zastosowania siewu bezpośredniego w warunkach Polski Centralnej. Rocz. Nauk. Rol., Ser. A, 109(2): 143-156.
• WŁODEK S., PABIN J., BISKUPSKI A., KAUS A. 1999. Skutki uproszczeń uprawy roli w zmianowaniu. Fol. Univ. Agric. Stetin. 195. Agricultura 74: 39-45.

Uwagi

PL