Kształtowanie się jakości wód podziemnych w dolinie Odry w rejonie oddziaływania stopnia wodnego w Brzegu Dolnym w latach 1971-2002

• Autorzy: Krzeminska A. , Olszewska B.

Warianty tytułu

EN

Shaping of groundwater quality in the Odra valley in the region of the Brzeg Dolny dam in the years 1971-2002

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1971-1980 i 1995-2002 w dolinie Odry w rejonie stopnia wodnego w Brzegu Dolnym prowadzono badania jakości wód podziemnych. Dla potrzeb pracy wybrano 7 punktów, położonych zarówno w strefie infiltrującego oddziaływania Odry (powyżej stopnia wodnego), jak i drenującego działania rzeki (poniżej stopnia). Oznaczono następujące składniki: sód, potas, wapń, żelazo ogólne, azotany, siarczany, chlorki i odczyn wody. Badania wykazały znaczne zanieczyszczenie wód związkami żelaza i siarczanami. Jest to spowodowane specyficznymi warunkami hydrogeochemicznymi tego obszaru, jak również nadmiernym wymywaniem żelaza z gruntu, zainicjowanym obniżeniem się zwierciadła wód gruntowych w wyniku obniżenia się dna koryta Odry poniżej stopnia. Stężenia związków żelaza wykazywały dużą zmienność podobnie jak chlorki, sód, potas i azotany. Ze względu na ponadnormatywne zawartości żelaza i siarczanów, jak również na odczyn, wody te zaklasyfikowano jako wody o złej jakości (V klasa czystości). Natomiast ze względu na chlorki wody te zaliczono do klasy II, a do I klasy czystości ze względu na sód, potas, wapń i azotany.

EN

The groundwater quality tests in the Odra valley close to the Brzeg Dolny Dam were carried out in the years 1971-1980 and 1995-2002. Seven piezometers located in the infiltrating (upstream of the dam) and draining zones (downstream) of the river bed affecting the valley were chosen. The following elements were assessed: pH reaction, sodium, potassium, calcium, total iron, nitrates, sulphates and chlorides. The investigations showed that the waters are very polluted by iron compounds and sulphates. It is caused by specific hydro-geochemical conditions of this area and also by excessive washing out of iron from the soil, which started by decreasing the groundwater table as a result of decreasing of the Odra river bed. Concentration of these compounds showed big variability just as chlorides, sodium, potassium and nitrates. Waters were classified as bad quality (V purity class) because of the above-average content of iron, sulphates and water reaction. In respect to chlorides waters were classified to II class, and in respect to sodium, potassium, calcium and nitrates to I class.

Słowa kluczowe

PL

rzeka Odra; doliny rzeczne; wody podziemne; jakosc wody; zmiany jakosciowe; zanieczyszczenia wod; odczyn wody; stopnie wodne; Brzeg Dolny

EN

Odra River; river valley; underground water; water quality; qualitative change; water pollution; water reaction; water barrage; Brzeg Dolny town

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 526
• Opis fizyczny: s.215-223,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Krzeminska A.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Pl.Grunwaldzki 24A, 50-363 Wrocław

autor

Olszewska B.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• Liberacki D. 2005. Wpływ sposobu użytkowania zlewni na jakość wód powierzchniowych i gruntowych. Rocz. AR Poznań CCCLXV: 249-255.
• Marcinek J., Komisarek J., Kaźmierowski C. 1994. Dynamika składników rozpuszczalnych w wodach gruntowych uprawnych gleb płowych i czarnych ziem. Roczn. AR Poznań 268, Melior. Inż. Śród. 15: 69-82.
• Olszewska B. 1998. Wpływ budowli piętrzącej na warunki wodne oraz wybrane elementy środowiska przyrodniczego w dolinie na przykładzie Odry w rejonie Brzegu Dolnego. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inżynieria Środowiska X 349: 107-132.
• Parzonka W., Serafin S., Kasperek R. 1993. Ocena rozwoju erozji lokalnej i liniowej dna Odry poniżej stopnia w Brzegu Dolnym. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inżynieria Środowiska IV 233: 67-76.
• Pływaczyk L. 1997. Oddziaływanie spiętrzenia rzeki na dolinę na przykładzie Brzegu Dolnego. Wyd. AR we Wrocławiu: 47 ss.
• Rozporządzenie MŚ 2004. Z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. Dz. U. Nr 32, poz. 284.
• Serafin S., Pływaczyk L. 1994. Określenie zmian zwierciadła wody w rzece i terenie przyległym w wyniku obniżania się dna rzeki Odry poniżej stopnia w Brzegu Dolnym. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Geodezja X 210: 205-218.
• Szponar L., Traczyk I., Pawlik-Dobrowolski J. 1996. Bilans azotu, fosforu i potasu w rolnictwie polskim. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa: 5-59.
• Zbierska J., Kupiec J. 2004. Nadmiar azotu w produkcji rolnej w gospodarstwach indywidualnych na obszarze zlewni Samicy Stęszewskiej. Rocz. AR Poznań 357, Melior. Inżyn. Śród. 25: 573-580.