Plonowanie ozimych linii pszenicy orkisz w warunkach zróżnicowanego poziomu ochrony chemicznej

• Autorzy: Rachon L. , Szumilo G. , Czubacka M.

Warianty tytułu

EN

Yielding of winter lines of wheat spelt under the differentiated chemical plant protection conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano oceny plonowania, elementów struktury plonu i niektórych parametrów jakościowych wybranych linii pszenicy orkisz w porównaniu z pszenicą zwyczajną uprawianych w warunkach zróżnicowanego poziomu ochrony chemicznej. Badanie polowe przeprowadzono w latach 2005-2008 na terenie Gospodarstwa Doświadczalnego Felin Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Badaniami objęto 4 linie pszenicy orkisz, które otrzymano w Stacji Hodowli Roślin w Strzelcach (STH 3, STH 5, STH 8, STH 715) i odmianę pszenicy zwyczajnej (Tonacja), z którą porównywano badane linie. Drugi czynnik stanowiły dwa poziomy ochrony chemicznej: I ochrona minimalna, II ochrona kompleksowa. Kompleksowa ochrona chemiczna wpłynęła istotnie, niezależnie od badanych linii i odmiany, na plon ziarna (wzrost o 15,2%), wzrost obsady kłosów na 1 m2, liczbę i masę ziarn z kłosa. Pszenica orkisz pod wpływem wyższego poziomu ochrony zareagowała zwyżką plonu o 17,7% natomiast odmiana pszenicy zwyczajnej plonowała wyżej o 19,1%. Średni plon ziarna badanych linii pszenicy orkisz wyniósł 7,13 t∙ha-1 i był niższy od średniego plonu pszenicy zwyczajnej o 19,0%. Najwyżej niezależnie od zastosowanego poziomu ochrony plonowała linia STH 715 (średni plon 7,59 t∙ha-1), linia STH 8 charakteryzowała się najkorzystniejszymi cechami jakościowymi.

EN

The study dealt with the evaluation of yielding, yield structure elements, and some qualitative parameters of selected spelt lines as compared to common wheat grown under conditions of varied levels of plant protection. The field experiment was carried out in 2005-2008 at the Experimental Farm Felin, University of Life Sciences in Lublin. The study included 4 spelt lines obtained from Plant Breeding Center in Strzelce (STH 3, STF1 5, STH 8, STH 715) and common wheat (cv. Tonacja) for comparison. Two levels of plant Chemical protection was the second experimental factor: I - minimum protection, II - complex protection. The complex Chemical protection had a significant influence - regardless of studied lines and variety - on the grain yield (increase by 15.2%), the increase of ear density per 1 m2, as well as the number and weight of grains per ear. Spelt reacted with the yield increase by 17.7% due to a higher level of Chemical protection, while common wheat produced yields higher by 19.1%. Mean grain yield of spelt amounted to 7.13 t∙ha-1, which was lower than the average yield of common wheat by 19.0%. Regardless of the applied protection level, STH 715 line produced the highest yields (mean yield 7.59 t∙ha-1), whereas lines STH 3, STH 5, STH 8 yielded worse.

Słowa kluczowe

PL

chemiczne metody ochrony roslin; ochrona kompleksowa; ochrona roslin; ograniczenie ochrony roslin; parametry jakosciowe; plonowanie; pszenica orkisz; pszenica ozima; struktura plonu; uprawa roslin

EN

chemical plant protection; total plant protection; plant protection; qualitative parameter; yielding; spelt wheat; winter wheat; yield structure; plant cultivation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.427-436,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rachon L.

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 15s., 20-950 Lublin

autor

Szumilo G.

autor

Czubacka M.

Bibliografia

• Abdel-Aal E. 2003. Nährwert und Verwendungsmöglichkeiten. Getreide, Mehl Und Brot. Alte Weizenarten 57: 6323-6328.
• Adamczewski K., Dobrzański A. 1997. Regulowanie zachwaszczenia w integrowanych programach uprawy roślin. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 37(1): 58-65.
• Beck A. 1995. Über die Bedeutung von Dinkel für menschliche Ernährung. Dysertacja doktorska SGGW Warszawa: 17-26.
• Biernat J. 1976. Wpływ wybranych herbicydów na podstawowe składniki chemiczne ziarna pszenicy. Substancje białkowe i niektóre parametry charakteryzujące ziarno. Bromat. Chem. Toksykol. 9(3): 241-250.
• Blecharczyk A., Małecka I., Skrzypczak G. 2003. Skuteczność chwastobójcza herbicydów w pszenicy ozimej w zależności od systemów uprawy roli. Progr. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 43(2): 531-534.
• Blecharczyk A., Pudełko J., Śpitalnik J. 1999. Reakcja pszenicy ozimej na sposoby uprawy roli w zależności od przedplonu i nawożenia azotowego. Fol. Un. Agri. Stetin. 195, Agricultura 74: 163-170.
• Cyrkiel-Degulis M., Bulińska-Radomska Z. 2007. Zaniechane gatunki i stare odmiany zbóż, czy współczesne odmiany hodowlane dla rolnictwa ekologicznego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 517: 827-840.
• Dąbek-Gad M., Bujak M. 2002. Wpływ sposobu uprawy roli i intensywności pielęgnowania roślin na zachwaszczenie łanu pszenicy ozimej. Annales UMCS, Sectio E, 57: 41-50.
• Domaradzki K., Rola H. 2001. Ekonomiczno-agronomiczne aspekty stosowania niższych dawek herbicydów w regulacji zachwaszczenia zbóż. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 41(1): 229-239.
• Grzesiuk S., Januszkiewicz E., Sojka E., 1973. Effect of same herbicides on the development of brewing barley, its strach content, activity of amylases and the level of gibberellins in ripening seeds. Bull. De L’Academie Polon. De Sci. 6: 439-444.
• Jensen M.K., Koh-Baberjee P., Hu-F B., Franz M., Sampson L., Granbaek M., Rimm E.B. 2004a. Intakes of whole grains, bran, and germ and the risk of coronary heart disease in men. Am. Journ. Clin. Nutr. 80(6): 1492-1499.
• Johnsen N.F., Hausner H., Olsen A., Tetens I., Christensen J., Knudsen K.E., Over- Rad K., Tjonneland A. 2004b. Intake of whole grains and vegetables determines the plasma anterolactone concentration of Danish women. J. Nutr. 134(10): 2691-2697.
• Jończyk K. 1999. Efektywność chemicznego zwalczania chorób grzybowych w uprawie pszenicy ozimej i żyta. Pam. Puławski 114: 151-158.
• Kalinowska-Zdun M. 2005. Renesans pszenicy orkisz. Przegląd Piekarski i Cukierniczy 2: 4-5.
• Korbas M., Kubiak A. 1998. Chemiczna ochrona jęczmienia jarego przed chorobami a niektóre cechy plonu ziarna wpływające na jego jakość. Prog. Plant Protect. 38(2): 473-476.
• Kostecki Z. 2005. Jakość orkiszu z upraw ekologicznych ze zbiorów 2004. Przegląd Zbożowo-Młynarski 6: 14.
• Kulig B., Kania S., Szafrański W., Zając T. 2001. Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na intensywność uprawy. Biuletyn IHAR 218/219: 117-176.
• Kwiatkowski C., Wesołowski M., Harasim E., Kubecki J. 2006. Plon i jakość ziarna odmian pszenicy ozimej w zależności od poziomu agrotechniki. Pam. Puławski 142: 277-286.
• Lipa J. 2004. Nowoczesna ochrona zbóż. Pam. Puławski 130: 619-624.
• Rola H., Rola J. 2001. Pozytywne i negatywne aspekty stosowania herbicydów w uprawach rolniczych w Polsce w latach 1950-2000 Prog. Plant Protect./Post Ochr. Rośl. 41(1): 47-57.
• Schmitz K. 2005. Dinkel, ein Getreide mit Zukunft für die Backerei. Getridetechnologie 59(1): 48-51.
• Szumiło G., Rachoń L. 2009. Plonowanie i jakość ziarna jarej formy pszenicy twardej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 542: 539-547.
• Woźniak A. 2006. Plonowanie i jakość ziarna pszenicy jarej zwyczajnej (Triticum aestivum L.) i twarde (Triticum durum Desf.) w zależności od poziomu agrotechniki. Acta Agrophysica 8(3): 755-763.
• Żmijewski M. 2004. Wartość technologiczna ziarna odmian pszenicy jarej uprawianej w siewie czystym i mieszanym oraz przy zastosowaniu fungicydów. Żywność-Nauka-Technologia-Jakość 1(38): 74-83.