Kolizyjnoprawne aspekty przelewu wierzytelnośc

• Autorzy: Wieczorek Emilia

Warianty tytułu

EN

Conflicts of law aspects of transfer of claims

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba wskazania prawa właściwego dla przelewu wierzytelności, jako że we współczesnym obrocie gospodarczym problematyka ta staje się nader aktualna, a jednocześnie nie zostało wypracowane jednolite stanowisko w tej kwestii, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie. Wynika to głównie stąd, że instytucja przelewu wierzytelności generuje trojakiego rodzaju stosunki prawne, a w konsekwencji konieczność poszukiwania trzech różnych statutów, które pozwolą na zastosowanie zespołu norm merytorycznych należących do właściwych porządków prawnych określonego państwa. Nie bez znaczenia pozostaje również wskazanie granic zakresu owych statutów. W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę statut zobowiązania do przelewu wierzytelności, który odnosi się do stosunku prawnego pomiędzy cedentem i cesjonariuszem. Prima facie zagadnienie to zostało rozstrzygnięte w rozporządzeniu „Rzym I”, ale wątpliwości interpretacyjne nadal istnieją, co zwłaszcza dotyczy zakresu stosownej normy kolizyjnej. Po drugie istotne znaczenie ma statut samej wierzytelności, bez względu na to czy wynika ona z umowy, z deliktu, czy ze spadku. Wreszcie należy wskazać statut samego przelewu, który w istocie jest czynnością rozporządzającą. W praktyce wywołane wątpliwości mogą ulec dalszemu pogłębieniu, co w szczególności może zdarzyć się w razie rozszczepienia statutu czy odesłania. Niewykluczone jest także zastosowanie instytucji obejścia prawa czy klauzuli porządku publicznego. Biorąc zatem pod uwagę okoliczność, że coraz większa ilość stosunków prawnych wykracza poza granice jednego państwa, co w znacznej mierze dotyczy sfery kontraktowej, należy spodziewać się częstszych przypadków rozstrzygania spraw związanych z przelewem wierzytelności przez sądy. Prawdą jest, iż obecnie judykatura nie jest zbytnio przeciążona sferą kolizyjnoprawną, bowiem – jak się wydaje – uzyskuje milczącą aprobatę pełnomocników stron na stosowanie porządku krajowego. Tym niemniej de lege lata i de lege ferenda warto przyjrzeć się przedmiotowej problematyce.

EN

The purpose of this article is an attempt to indicate the law applicable to the transfer of liabilities, as that in the modern economic circulation problems becomes highly up to date, and while there has not been developed a common position on this issue, both in doctrine and in case law. This stems mainly from the fact that the institution transfer of liabilities generates three types of legal relations, and consequently the need to seek three different statutes that allow for the application of norms of substantive belonging to the competent jurisdictions of a specific country. Not without significance is also an indication of the limits of the range of these statutes. The first thing to take into consideration is statute commitment to the transfer of liabilities, which refers to the legal relationship between the assignor and assignee. Prima facie, this issue is resolved in the Regulation “Rome I” but there are still doubts as to interpretation, which particularly concerns the scope of the applicable the conflicting norm. Secondly, it is important to the status of the claim, regardless of whether it results from a contract, tort, or from a decrease. Finally, it is worth to point the statute of the transfer itself, which in essence is the act of disposition. In practice, due to doubts they can be further deepening of what can happen when splitting the statute or referral. Perhaps it is also the use of institutions circumvent the law or public policy. Taking into account the fact that an increasing number of legal relations extends beyond the boundaries of one state, which largely concerns the sphere of contract, should be expected more frequent cases to deal with issues related to the transfer of receivables by the courts. It is true that currently judicature is not too overloaded in the sphere of conflicts of law regime because – as it seems – it gives tacit approval of Counsel for the use of the national agenda. Nevertheless, de lege lata and de lege ferenda it is worth to look at the present problems.

Słowa kluczowe

PL

prawo prywatne międzynarodowe przelew wierzytelności; statut

EN

international private law; transfer of debt; statute

• Wydawca: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy
• Czasopismo: Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea
• Rocznik: 2016
• Tom: VI
• Strony: 232-241

Daty

wydano

2016

Twórcy

autor

Wieczorek Emilia

• Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy

Bibliografia

• Blaise J.B, Desgorces R., Die Forderungsabtretung, insbesondere zu Sicherungszwecken, im französischen Recht, [w:] Die Forderungsabtretung, insbesondere zur Kreditsicherung, in ausländischen Rechtsordnungen, Berlin 1999.
• Drozd E., Przeniesienie własności nieruchomości, Warszawa–Kraków 1974.
• Dz.U. Nr 101, poz. 581.
• Dz.U. Nr 46, poz. 290.
• Dz.U. Nr 80, poz. 432.
• Dz.Urz. UE L 177/6 z 4.07.2008 r.
• Einsele D., Das Internationale Privatrecht der Forderungszession und der Schuldnerschutz, „Zeitschrift für Vergleichende Rechtswissenschaft“ 1991, nr 90.
• Ferid M., Internationales Privatrecht, wyd. 3, Berlin 1986.
• Gavalda Ch., Encyclopedie Juridique, Repertoire de Droit International, Dalloz, Paris 1969, Mise a jour 1987.
• Gerth A., Rechtsfragen der Abtretung gesicherter Forderungen nach franzosi-schem Recht, „Wertpapierrmitteilungen“ 1984.
• Jayme E., Moderne Vertragsformen und klassisches Internationales Privatrecht, „Heidelberger Jahrbücher“ 1985, nr 29.
• Kaiser E., Verlängerter Eigentumsvorbehalt und Globalzession im IPR, 1986.
• Kegel F.G., Internationales Privatrecht, wyd. 6, München 1987.
• Keller H., Zessionsstatut im Lichte des Übereinkommens über das auf verträgliche Schuldverhältnisse anzuwendende Recht vom 19.06.1980, Berlin 1985.
• Orzeczenie sądu wyższego OLG (Oberlandesgericht) w Köln z 26.06.1989 r.
• Pazdan M., Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2002.
• Peltzer O., Die Forderungsabtretung im Internationalen Privatrecht, „Recht der Internationalen Wirtschaft“ 1997, nr 11.
• Popiołek W., Konwencja Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, „Problemy Prawne Handlu Zagranicznego” 1983, t. 7.
• Przybyłowski K., Prawo prywatne międzynarodowe. Część ogólna, Lwów 1935.
• Raape E., Internationales Privatrecht, wyd. 6, Koln 1977.
• Reithmann Ch., Martiny D., Internationales Vertragsrecht: Das internationale Privatrecht der Schuldverträge, wyd. 4, Berlin 1988.
• Reithmann Ch., Martiny D., Internationales: Das internationale Privatrecht der Schuldverträge, wyd. 4, Berlin 1988.
• Schücking Ch., Abtretung von Exportforderungen im Factoring-Geschäft I, „Finanzierung, Leasing, Factoring“ 1981, nr 6.
• Sonnenberger H.J., Affacturage (Factoring) und Zession im deutsch-französischen Handelsverkehr, „Internationales Privatrecht“ 1987, nr 4
• Walaszek B., Sośniak M., Zarys prawa międzynarodowego prywatnego, Warszawa 1973.
• Wowerka A., Przelew wierzytelności w świetle rozporządzenia Rzym I, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2011, t. 9.
• Wyrok SN z 19.12.2003 r., III CK 80/02, OSNC 2005/1/17.
• Wyrok SN z 21.05.1979 r., I CR 98/79.
• Zacharasiewicz M.A., Prawo właściwe dla zobowiązań z umów w wybranych systemach prawa prywatnego międzynarodowego, Warszawa 1982.
• Zweigert K., Das Statut der Vertragsübernahme, „Rabels Zeitschrift für Ausländisches und internationales Privatrecht“ 1958, R. 23.

Identyfikatory

ISSN

1899-4601