Grób kultury ceramiki sznurowej ze stanowiska 10 w Wilczycach, pow. sandomierski

• Autorzy: Piotr Włodarczak , Tomasz Boroń , Aldona Kurzawska , Marta Osypińska , Anita Szczepanek , Małgorzata Winiarska-Kabacińska

Warianty tytułu

EN

The grave of the Corded Ware culture from the site 10 in Wilczyce, Sandomierz County

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The authors of the paper present the results of research, the subject of which was the inhumation burial of the Corded Ware culture from Wilczyce. The site is located on the culmination of the southern slope of a loess hill, rising directly above the valley of the Opatówka River. The grave goods consisted of: an amphora, three cups, two miniature vessels, 41 wolf tooth pendants and disc-shaped shell beads. Radiocarbon dating result on bones from the burial is 3960 ± 30 BP (Poz-80189).

Słowa kluczowe

PL

southern Poland; Wilczyce; the Neolithic; The Corded Ware culture; inhumation burial

• Wydawca: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Przegląd Archeologiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: 64
• Strony: 29-57

Daty

wydano

2016

Twórcy

autor

Piotr Włodarczak

• Ośrodek Archeologii Gór i Wyżyn Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

autor

Tomasz Boroń

• Ośrodek Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

autor

Aldona Kurzawska

• Ośrodek Studiów Pradziejowych i Średniowiecznych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN Laboratorium Bio- i Archeometrii

autor

Marta Osypińska

• Ośrodek Studiów Pradziejowych i Średniowiecznych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN Laboratorium Bio- i Archeometrii

autor

Anita Szczepanek

• Ośrodek Archeologii Gór i Wyżyn Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

autor

Małgorzata Winiarska-Kabacińska

• Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

Bibliografia

• Akajewski A. 1979. Anatomia zwierząt domowych. Warszawa.
• Balcer B. 1983. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
• Bałaga K., Hołub B., Kusiak J., Łanczont M., Mroczek P., Zieliński P., Komar M. 2008. Próba rekonstrukcji rzeźby terenu i środowiska z okresu funkcjonowania późnomagdaleńskiego obozowiska w Wilczycach (Wyżyna Sandomierska). Landform Analysis 9, 269-271.
• Bargieł B., Libera J., Florek M. 2001. Groby ludności kultury ceramiki sznurowej i mierzanowickiej ze stanowiska 1 w Malicach Kościelnych, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 53, 231-259.
• Bibikoy D. 1985. The wolf: history, systematics, morphology, ecology. Moscow.
• Bonnardin S. 2008. From traces to function of ornaments: some Neolithic examples. (W:) L. Longo, N. Skakun (red.), Prehistoric Technology 40 years later: Functional Studies and the Russian legacy. British Archaeological Reports 1783. Oxford, 297-308.
• Bonnardin S. 2009. La parure funéraire au Néolithique ancient dans les Bassins parisien et rhénan. Rubané, Hinkelstein et Villeneuve-Saint-Germain. Société Préhistorique Française, Mémoire XLIX. Paris.
• Boroń T. 2010. Le mobilier magdalénien en matières dures d'origine animale du site de Wilczyce 10 (district de Sandomierz, Pologne). Bulletin de la Société préhistorique française 107, 507-520.
• Boroń T. 2013. Bogate wielofazowe osadnictwo z epoki kamienia. (W:) D. Główka, T. Herbich, M. Mogielnicka-Urban, O.M. Przybyłowicz (red.), Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk 1953-2013. Warszawa, 131-135.
• Boroń T., Królik H., Kowalski T. 2011. Les Figurines féminines en silex taillé du site magdalénien de Wilczyce (district de Sandomierz, Pologne). (W:) J. Clottes (red.), Préhistoire, Art et Sociétés. L’art pléistocène dans le monde. Tarascon-sur-Ariège, 1379-1391.
• Bronk Ramsey C., Scott E.M., Plicht van der J. 2013. Calibration for archaeological and environmental terrestrial samples in the time range 26–50 ka cal bp. Radiocarbon 55/4, 2021-2027.
• Brown R.P., Ubelaker D.H., Schanfield M.S. 2007. Evaluation of Purkait’s triangle method for determining sexual dimorphism. Journal of forensic sciences 52 (3), 553-556.
• Buchvaldek M., Kovařík J. 1993. Pohřebiště se šňůrovou keramikou v Praze-Jinonicích. Doplněk ke Katalogu šňůrové keramiky v Čechách VI. (W:) M. Buchvaldek (red.), Praehistorica 20. Praha, 119-174.
• Burchard B. 1973. Z badań neolitycznej budowli trapezowatej w Niedźwiedziu, pow. Miechów (stan. 1). Sprawozdania Archeologiczne 25, 39-48.
• Burchard B., Włodarczak P. 2012. Złota culture graves at site 1 in Samborzec, Sandomierz District/Groby kultury złockiej ze stanowiska 1 w Samborcu, pow. sandomierski. Sprawozdania Archeologiczne 64, 269-310.
• Cristiani E., Farbstein R., Miracle P. 2014. Ornamental traditions in the Eastern Adriatic. The Upper Palaeolithic and Mesolithic personal adornments from Vela Spila (Croatia). Journal of Anthropological Archaeology 36, 21-31.
• Czopek S., Machnik J., Pasterkiewicz W., Pawliw D., Petehyrycz W. 2016. Wielokulturowe stanowiska archeologiczne w Bykowie koło Drohobycza. Kraków.
• Dobeš M., Buchvaldek M. 1993. Katalog šňůrové keramiky v Čechách VIII. Mostecko. (W:) M. Buchvaldek (red.), Praehistorica 20. Praha, 197-258.
• Drenth E., Lohof E. 2005. Mounds for a dead. Funerary and burial ritual in Beaker period, Early and Middle Bronze Age. (W:) L.P. Louwe Kooijmans, P.W. van der Broeke, H. Fokkens, A.L. van Gijn (red.), The prehistory of the Netherlands. Volume I. Amsterdam, 433-454.
• D’Errico F., Vanhaeren M. 2002. Criteria for Identifying Red Deer (Cervus elaphus) Age and Sex from Their Canines. Application to the Study of Upper Palaeolithic and Mesolithic Ornaments. Journal of Archaeological Science 29, 211-232.
• Fiedorczuk J., Bratlund B., Kolstrup E., Schild R. 2007. Late Magdalenian feminine flint plaquettes from Poland. Antiquity 81, 97-105.
• Florek M. 2011. Kopce i cmentarzyska kurhanowe na Wyżynie Sandomierskiej. (W:) H. Kowalewska-Marszałek, P. Włodarczak (red.), Kurhany I obrządek pogrzebowy w IV-II tysiącleciu p.n.e. Kraków-Warszawa, 235-254.
• Gittenberger E.A., Janssen A.W., Kuijper W.J., Kuiper J.G.J., Meijer T., van der Velde G., de Vries J.N. 2004. De Nederlandse zoetwatermollusken. Recente en fossiele weekdieren uit zoet eb brak water. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis. Leiden.
• Irish J.D., Bratlund B., Schild R., Kolstrup E., Królik H., Mańka D., Boroń T. 2008. A late Magdalenian perinatal human skeleton from Wilczyce, Poland. Journal of Human Evolution 55, 736-740.
• Jarosz P., Włodarczak P. 2007. Chronologia bezwzględna kultury ceramiki sznurowej w Polsce południowo-wschodniej oraz na Ukrainie. Przegląd Archeologiczny 55, 71-108.
• Kempisty A. 1978. Schyłek neolitu i początek epoki brązu na Wyżynie Małopolskiej w świetle badań nad kopcami. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego 121. Warszawa.
• Kempisty A., Włodarczak P. 2000. Cemetery of the Corded Ware culture in Żerniki Górne. Światowit. Supplement Series P5. Warszawa.
• Kileen I., Aldridge D., Oliver G. 2004. Freshwater Bivalves of Britain and Ireland. Field Studies Council Occasional Publication 82. Telford.
• Kopacz J. 1986. Cmentarzysko kultury ceramiki sznurowej w Wójeczce, woj. Kielce. Sprawozdania Archeologiczne 38, 139-151.
• Kowalewska-Marszałek H., Włodarczak P. 2002. Wyniki badań powierzchniowych na stanowisku paleolitycznym w Wilczycach, pow. Sandomierz. Sprawozdania Archeologiczne 54, 21-60.
• Krysiak K., Kobryń K., Kobryńczuk F. 2007. Anatomia zwierząt. Warszawa.
• Krysiak K., Świeżyński K. 2006. Anatomia zwierząt. Warszawa.
• Krzak Z. 1976. The Złota culture. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• Kurzawska, A. 2010. Analiza zabytków z muszli z grobu 85 z Żernik Górnych, gm. Busko Zdrój. Analiza w Archiwum IAE PAN. Warszawa.
• Kurzawska A., Kowalewska-Marszałek H. 2010. Shell ornaments from the Early Bronze Age burial at Kichary Nowe, Poland. (W:) C. Bakels, K. Fennema, W. Out, C. Vermeeren (red.), Of Plants and Snails, a collection of papers presented to Wim Kuijper in gratitude for forty years of teaching and identifying. Leiden, 155-165.
• Lanting J.N., van der Waals J.D. 1976. Beaker culture relations in the lower Rhine basin. (W:) J.N. Lanting, J.D. van der Waals (red.), Glockenbecher Symposium. Oberried, 1-80.
• Loewe G. 1959. Kataloge zur mitteldeutschen Schnurkeramik, Teil I: Thüringen. Veröffentlichungen des Landesmuseums für Vorgeschichte in Halle 17. Halle.
• Łanczont M., Mroczek P., Zieliński P., Hołub B., Kusiak J., Bałaga K., Komar M., Łacka B., Żogała B., Mendecki M. 2014. Regional palaeogeographic analysis of site Wiczyce 10 in the Opatówka valley and the stratygraphic context of the ice wedge cast. (W:) R. Schild (red.), Wilczyce. A late Magdalenian winter hunting camp in southern Poland. Warszawa, 31-80.
• Machnik J. 1964. Groby kultury ceramiki sznurowej w Książnicach Wielkich, pow. Kazimierza Wielka. (W:) S. Nosek (red.), Studia i materiały do badań nad neolitem Małopolski. Wrocław-Warszawa-Kraków, 339-372.
• Machnik J. 1966. Studia nad kulturą ceramiki sznurowej w Małopolsce. Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Machnik J. 2011. Znaczenie archeologicznych badań ratowniczych na trasie planowanej budowy autostrady A4 na odcinku Przeworski-Radymno dla znajomości problematyki schyłku neolitu i początków epoki brązu. (W:) S. Czopek (red.), Autostradą w przeszłość. Rzeszów, 61-78.
• Machnik J., Bagińska J., Koman W. 2009. Neolityczne kurhany na Grzędzie Sokalskiej w świetle badań archeologicznych w latach 1988-2006. Kraków.
• Mech L.D. 1970. The Wolf: The Ecology and Behavior of an Endangered Species. London.
• Lutnicki W. 1972. Uzębienie zwierząt domowych. Warszawa-Kraków.
• Malinowski A., Bożiłow W. 1997. Podstawy antropometrii. Metody, techniki, normy. Warszawa-Łódź.
• Okarma H. 1992. Wilk. Monografia przyrodniczo-łowiecka. Białowieża.
• Orzechowski Sz. 1990. Grób kultury ceramiki sznurowej z Prusinowic. Sprawozdania Archeologiczne 41, 89-93.
• Popesko P. 2008. Atlas anatomii topograficznej zwierząt domowych. Warszawa.
• Piechocki A., Dyduch-Falniowska A. 1993. Mięczaki (Mollusca), małże (Bivalvia). Fauna Słodkowodna Polski. Zeszyt 7A. Warszawa.
• Purkait R. 2005. Triangle identified at proximal end of femur: a new sex determinant. Forensic Science International 147, 135-139.
• Pyzik Z. 1983. Zespół grobowy kultury ceramiki sznurowej w Siesławicach, gm. Busko-Zdrój, woj. Kielce. Sprawozdania Archeologiczne 34, 53-65.
• Reinerth H., Bosch R. 1929. Das Grabhügelfeld von Sarmenstorf. Ausgrabungen 1927. Anzeiger für schweizerische Altertumskunde 31 (1), 1-17, Taf. I-II.
• Reimer P.J., Bard E., Bayliss A., Beck J.W., Blackwell P.G., Bronk Ramsey C., Buck C.E., Cheng H., Edwards R.L., Friedrich M., Grootes P.M., Guilderson T.P., Haflidason H., Hajdas I., Hatté C., Heaton T.J., Hoffmann D.L., Hogg A.G., Hughen K.A., Kaiser K.F., Kromer B., Manning S.W., Niu M., Reimer R.W., Richards D.A., Scott E.M., Southon J.R., Staff R.A., Turney C.S.M., van der Plicht J. 2013. IntCal13 and Marine13 Radiocarbon Age Calibration Curves 0–50,000 Years cal BP. Radiocarbon 55(4), 1869-1887.
• Rejniewicz Ł. 2009. Groby kultury ceramiki sznurowej odkryte w 2005 i 2006 roku na Sławinku w Lublinie. (W:) H. Taras, A. Zakościelna (red.), Hereditas praeteriti. Additamenta archaeologica et historia dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi. Lublin, 181-188.
• Rudnicki M., Włodarczak P. 2007. Graves of the Corded Ware Culture at the multicultural site 6 in Pełczyska, district of Pińczów/Groby kultury ceramiki sznurowej z wielokulturowego stanowiska 6 w Pełczyskach, pow. pińczowski. Sprawozdania Archeologiczne 59, 219-266.
• Rydzewski J. 1973. Dwa starosznurowe znaleziska grobowe z Witowa, pow. Kazimierza Wielka. Sprawozdania Archeologiczne 25, 71-77.
• Schild R. 2014. Taphonomy and chronology of the settlement. (W:) R. Schild (red.), Wilczyce. A late palaeolithic winter hunting camp in southern Poland. Warszawa, 87-104.
• Sidéra I. 2002. Outils, armes et parures en os funéraires á la fin du Néolithique d’après Val-de-Reuil et Porte-Joie (Eure): representations individuelles et pratiques collectives. Gallia Préhistoire 44, 215-230.
• Sulimirski T. 1968. Corded Ware and Globular Amphorae north-east of Carpatians. London.
• Šebela L. 1999. The Corded Ware Culture in Moravia and in the adjacent part of Silesia (Catalogue). Brno.
• Ścibior J.M., Ścibior J. 1986. Obiekt grobowy z Nikisiałki Dużej, gm. Opatów. Sprawozdania Archeologiczne 38, 129-138.
• White T., Folkens P. 2005. The Human Bone Manual. Burlington-San Diego-London.
• Wilk S. 2013. A Złota culture cemetery at Książnice site 2, Świętokrzyskie province/Cmentarzysko kultury złockiej na stan. 2 w Książnicach, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 65, 311-370.
• Winiarska-Kabacińska M. 2014. Microscopic and functional analysis of the arctic fox tooth pendants/beads. (W:) R. Schild (red.), Wilczyce. A late palaeolithic winter hunting camp in southern Poland. Warszawa, 241-268.
• Witkowska B. 2013. Kultura złocka. Taksonomia, osadnictwo i chronologia. Maszynopis pracy doktorskiej w Instytucie Archeologii UJ. Kraków.
• Włodarczak P. 2006. Kultura ceramiki sznurowej na Wyżynie Małopolskiej. Kraków.
• Włodarczak P. 2008. Krzemień czekoladowy w kulturze ceramiki sznurowej na Wyżynie Małopolskiej. (W:) W. Borkowski, J. Libera, B. Sałacińska, S. Sałaciński (red.), Krzemień czekoladowy w pradziejach. Materiały z konferencji w Orońsku, 08–10.10.2003. Warszawa-Lublin, 277-303.
• Włodarczak P. 2013. Projekt badań chronologii absolutnej eneolitu i początków epoki brązu w Małopolsce. (W:) I. Cheben, M. Soják (red.), Otázky neolitu a eneolitu našich krajín – 2010. Nitra, 373-387.

Identyfikatory

ISSN

0079-7138

DOI

10.23858/PA64.2016.002