Kreatywność turystyki vs. turystyka kreatywna – wstęp do dyskusji

• Autorzy: Jacek Kaczmarek , Monika Paluch
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prezentowany artykuł ma charakter dyskusyjny. Jego celem podstawowym jest wskazanie na właściwości turystyki, które pozwalają umieścić ją wśród przemysłów kreatywnych. W pierwszej kolejności omówiono pojęcie kreatywności i innowacyjności w świetle dostępnej literatury przedmiotu i opublikowanych badań empirycznych. W efekcie skonstatowano, że kreatywnością jest każda działalność, dzięki której następuje wzbudzenie energii ukrytej w różnorakich zasobach produktowych, technologicznych, organizacyjnych, społecznych. Natomiast innowacyjnością jest każde racjonalne postępowanie pozwalające efektywnie wykorzystać wzbudzoną energię. Następnie przedstawiono dwa obszary problemowe, tzn. turystykę kreatywną i kreatywność turystyki. Zróżnicowanie aktywności kreacyjnej turystyki określono w postaci pięciu form relacyjnych (ekspresyjna wewnętrzna, ekspresyjna zewnętrzna, pośrednia, absorpcyjna prosta, absorpcyjna złożona). W efekcie przeprowadzonego postępowania badawczego wyznaczono obszar wspólny turystyki kreatywnej i kreatywności turystyki.

Słowa kluczowe

PL

kreatywność; turystyka; kultura; innowacyjność; przemysł kreatywny

• Wydawca: KulTour.pl - Organizator Turystyki Kulturowej i Edukacyjnej, Poznań, Polska
• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2015
• Numer: 7
• Strony: 54-76

Daty

online

2015-07-01

Twórcy

autor

Jacek Kaczmarek

• Uniwersytet Łódzki

autor

Monika Paluch

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bendyk E., 2010, Kulturowe i społeczne uwarunkowania innowacyjności [w:] Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Innowacyjność 2010, Warszawa, , [data dostępu: 17.04.2014 r.], s. 71 - 88
• Bill R., 2013, Zarządzanie otwartą innowacyjnością jako czynnik rozwoju przemysłu kreatywnego, [w:] R. Ulatowska, Przemysły Kreatywne 2.0.12, Fundacja Rozwoju Kina, Kraków, s. 28-37
• Bilton Ch., 2010, Polityka kreatywności, [w:] A. Gwóźdź, Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 64-78
• Boni M. (red.), 2011, Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa strategia rozwoju kraju. Projekt. Część II, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa
• Castells M. 2001, The Internet Galaxy: Reflections on Economy, Society and Culture, Oxford University Press, London
• Caves R. E., 2003, Contracts between Art and Commerce, [w:] The Journal of Economic Perspectives, Vol. 17, No. 2, (Spring, 2003), American Economic Association, s. 73-84
• DCMS, 2001, Creative Industries Mapping Document 2001 (2 ed.), UK Government Department of Culture, Media and Sport, London
• DCMC, 2008, Creative Industries in Berlin, Development and Potential, Berlin
• DCMS, 2009, Investing in creative industries – a guide for local authorities, UK Government, Department of Culture, Media and Sport (DCMS), London
• Dielemans J., 2011, Witajcie w raju. Reportaże o przemyśle turystycznym, Wydawnictwo Czarne
• Drucker P. F., 1992, Innowacje i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa, s. 40-45
• Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1-4, PWN, Warszawa
• Dziedzic E., 2014, Branże kreatywne i turystyka jako czynniki rozwoju lokalnego, [w:] G. Gołembski, A. Niezgoda, Turystyka wobec zmian współczesnego świata. Zmiany, bariery, innowacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, s. 227- 240
• Etmanowicz A., Trzebeński M., Martela B., 2012, Rekomendacje działań i kierunków wsparcia rozwoju przemysłów kreatywnych w województwie pomorskim. Podsumowanie prac grup ds. rekomendacji, Fundacja IMPACT, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
• Finland Ministry of Education, 2009, Culture Satellite Account, Finland
• Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
• Flew T., 2002, Beyond ad hocery: Defining Creative Industries, Paper presented to Cultural Sites, Cultural Theory, Cultural Policy, The Second International Conference on Cultural Policy Research, Te Papa, Wellington, New Zealand, , [data dostępu: 12.09. 2013 r.]
• Grochowski M., 2010, Sektor kreatywny w Warszawie. Potencjał i warunki rozwoju. Raport zrealizowany w ramach projektu Creative Metropoles, Warszawa, , [data dostępu: 10.02.2013]
• Grochowski M., 2013, Wstęp do polskiego wydania publikacji Kreatywne miasto. Zestaw narzędzi dla miejskich innowatorów, [w:] Ch. Landry, Kreatywne miasto. Zestaw narzędzi dla miejskich innowatorów, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 9-21
• Grochowski M., Dudek-Mańkowska S., FuhrmannM., Zegar T., 2012, Sektor kreatywny w województwach pomorskim i kujawsko-pomorskim. Raport z badań, Agencja Rozwoju Pomorza S.A., Województwo Pomorskie, Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., HEAD REPUBLIC, Gdańsk
• Hall P., 2000, Creative Cities and Economic Development, Urban Studies, 37 (4), s. 639 – 649
• Hausner J., 2010, Kultura w cywilizacji informacyjnej. Wprowadzenie, [w:] A. Gwóźdź, Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 7-13
• Hopfinger M., 2008, Kultura: scalanie i wybór, [w:] R. W. Kluszczyński, A. Zeidler-Janiszewska (red.), Perspektywy badań nad kulturą, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 23-35;
• Ilczuk D., Krzysztofek K., Bender E., Nowak M., Wójcik A., 2011, Partnerstwa kreatywne w Polsce. Raport końcowy z badania, Fundacja Pro Kultura, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
• Innowacje dla rozwoju gospodarczego regionu oraz budowa społeczeństwa informacyjnego dla gospodarki opartej na wiedzy, Publikacja bezpłatna wydana w ramach projektu „Kapitał Innowacji. e-rozwój województwa łódzkiego” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, 2013, Urząd Marszałkowski w Łodzi Wydział ds. Społeczeństwa Informacyjnego, Łódź
• Jagodzińska K., 2013, Edukacja kulturalna na rzecz kreatywności i innowacyjności [w:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 327-343
• Janasz W., 2002, Proces innowacji w modelu działalności przedsiębiorstw, [w:] W. Janasz, K. Janasz, M. Prozorowicz, A. Świadek, J. Wiśniewska, Determinanty innowacyjności przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin
• Kanter R.M., 2001, Evolve!: Succeeding in the Digital Culture of Tomorrow, Harvard Business School Press, Boston, MA, , [data dostępu: 03.03.2014 r.]
• Kern European Affairs (KEA), 2006, The Economy of Culture in Europe. Study prepared for the European Commission, , [data dostępu: 13.09.2013 r.]
• Klasik A. (red.), 2008, Aktywność przedsiębiorcza i konkurencyjność ekonomiczna miast w procesie restrukturyzacji miejskich, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. K. Adamieckiego, Katowice
• Klasik A., 2010a, Od sektora kultury do przemysłów kreatywnych, [w:] A. Gwóźdź, Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 47-63
• Klasik A., 2010b, Wstęp, [w:] A. Klasik (red.), Rola sektora kultury i przemysłów kreatywnych w rozwoju miast i aglomeracji, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice, s. 7-8
• Klasik A., 2010c, Sektor kultury i przemysły kreatywne nowym fundamentem rozwoju dużych miast I aglomeracji, [w:] A. Klasik (red.), Rola sektora kultury i przemysłów kreatywnych w rozwoju miast i aglomeracji, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice, s. 11-39
• Kong L., 2000, Culture, Economy, Policy: Trends and Developments, Geoforum 31, s. 385 – 390
• Kowalczyk A., 2014, Od turystyki 3S do turystyki 3E, [w:] G. Gołembski, A. Niezgoda, Turystyka wobec zmian współczesnego świata. Zmiany, bariery, innowacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, s. 15- 28
• Krzysztofek K., 2008, Status przemysłów kultury: między ekonomią i kulturą, [w:] R. W. Kluszczyński, A. Zeidler-Janiszewska (red.), Perspektywy badań nad kulturą, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 213-240
• Krzysztofek K., 2010, Tendencje rozwoju kreatywnej ekonomii w sieciach, [w:] A. Gwóźdź, Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 94- 112
• Landry Ch., 2013, Kreatywne miasto. Zestaw narzędzi dla miejskich innowatorów, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
• Mackiewicz M., Michorowska B., Śliwka A., 2009, Analiza potrzeb i rozwoju przemysłów Kreatywnych. Raport końcowy, ECORYS Polska Sp. z o.o., Warszawa
• Mazerant M., 2011a, Kreatywność, przedsiębiorczość, kultura... Łódź miastem przemysłów kreatywnych, , [data dostępu: 11.09.2013 r.]
• Mazerant M., 2011b, Żywy sektor kreatywny, , [data dostępu: 22.12.2013 r.]
• Maźnica Ł., 2013, Kultura- kreatywność- innowacyjność [w:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 399-412
• Matusiak A, 2011, Kreatywność w odniesieniu do turystyki kulturowej, Gnieźnieńskie Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej, [w:] Turystyka Kulturowa (www.turystykakulturowa.org) Nr 4/2011, , [data dostępu: 15.1.2013 r.], s. 56-58
• Matusiak K. B., 2010, Rola i miejsce uniwersytetu w procesach innowacyjnych, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa
• Mikos v. Rohrscheidt A., 2011, Kreatywność w odniesieniu do turystyki kulturowej, Gnieźnieńskie Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej, [w:] Turystyka Kulturowa (www.turystykakulturowa.org) Nr 4/2011, , [data dostępu: 15.1.2013 r.], s. 56-58
• Mommaas J. T., 2009, City, culture and identity: the city as third space. Paper presented at the Cultural Policy and Management Conference, Istanbul Bilgi University, November
• Namyślak B., 2013, Zróżnicowanie poziomu rozwoju sektora kultury w miastach wojewódzkich w Polsce, [w:] Prace Geograficzne, zeszyt 134, Kraków, s. 101 – 120
• Negus K., Pickering M., 2010, Przemysł, [w:] A. Gwóźdź, Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 14-33
• Niedzielski P., 2011, Innowacyjność [Innovativness], [w:] K. B. Matusiak (red.), Innowacje i transfer technologii – Słownik pojęć, PARP, Warszawa, s. 119-120
• Nielsén T., Power D., 2011, Priority Sector Report: Creative and Cultural Industries, European Cluster Observatory, Uppsala University
• Nowacki M., 2011, Szlaki dziedzictwa naturalnego i kulturowego drogą ku turystyce kreatywnej, [w:] B. Włodarczyk, B. Krakowiak, J. Latosińska, Kultura i Turystyka - Wspólna Droga, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego, Instytut Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytetu Łódzkiego, s. 11-28
• Nowakowska A., 2011, Wiedza [Knowledge], [w:] K. B. Matusiak (red.), Innowacje i transfer technologii – Słownik pojęć, PARP, Warszawa, s. 322
• OECD/CFE/LEED Programme, 2009, Proceedings of OECD International Conference, Linking Creativity and Culture for an Innovative Local Development, Trento, Italy
• Ohridska-Olson R., Ivanov S., 2010, Creative Tourism Business Model And Its Application In Bulgaria, , [data dostępu 23.12.2013 r.]
• Richards G., 2005, Textile tourists in the European periphery: New markets for disadvantaged areas? [w:] Tourism Review International, 8, 4, , [data dostępu: 23.02.2015 r.], 323 – 338
• Richards G., Marques L., 2012, Exploring Creative Tourism: Editors Introduction, [w:] Journal of Tourism Consumption and Practice, Volume 4, No. 2, , [data dostępu: 23.02.2015 r.], s. 1 – 11
• Richards G., Raymond C., 2000, Creative Tourism. ATLAS News, 23, 16 – 20
• Richards G., Wilson J., 2006, Developing Creativity in Tourist Experiences: A solution to the Serial Reproduction of Culture, [w:] Tourism Management, Nr 27/6, s. 1209-1223
• Scott A. J., 2010, Cultural economy and the creative field of the city, Munich Personal RePEc Archive (MPRA), Paper No. 32108, , [data dostępu: 23.02.2015 r.], s. 115-130
• Smith L. W., 2006, Experiential tourism around the world and at home: definitions and standards, [w:] International Journal of Services and Standards, Vol. 2, No.1, s.1 – 14
• Strycharz J., 2013 Organizacje sektora kultury a rozwój [w:] J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 175-192
• Stryjakiewicz T., 2010, Krajobraz Antropogeniczny, Przestrzenie Kreatywne A Turystyka, [w:] Krajobraz A Turystyka. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego Nr 14, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, s. 52-62
• Stryjakiewicz T., Stachowiak K., 2010, Sektor kreatywny w poznańskim obszarze metropolitalnym. Tom 1. Uwarunkowania, poziom i dynamika rozwoju sektora kreatywnego w poznańskim obszarze metropolitalnym, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań
• Towards Sustainable Strategies for Creative Tourism. Discussion Report of the Planning Meeting for 2008 International Conference on Creative Tourism Santa Fe, New Mexico, U.S.A., 2006, , [data dostępu: 01.03.2015 r.]
• Towse R., 2011, Ekonomia kultury. Kompendium, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa
• UNESCO, 2006, Towards Sustainable Strategies for Creative Tourism. Discussion Report of the Planning Meeting for 2008 International Conference on Creative Tourism, Santa Fe, New Mexico, U.S.A., , [data dostępu: 12.12.2013 r.]
• UNESCO, 2009, Framework for Cultural Statistics, [data dostępu: 12.12.2013 r.]
• Wierzbicki A. P., 2009, Warunki kreatywności i innowacyjności dla Europy i Polski [w:] A. Kukliński, K. Pawłowski, J. Woźniak (red.), Kreatywna i innowacyjna Europa wobec wyzwań XXI wieku, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Biblioteka Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju, Kraków, s. 63-72
• www.turystyka.zamosc.pl/pl/page/291/ciekawostki.html [data dostępu: 26.02.2015 r.]
• http://businesstraveller.pl/podroze-biznesmena/fenomen-club-mediterranee [data dostępu: 22.02.2015 r.]
• http://gadling.com/2008/02/23/straight-up-scandinavia-understanding-the-smorgasbord/ [data dostępu: 26.02.2015 r.]
• http://szalonybongos.blog.pl/historia-piosenki-przedreptanej-na-szlaku/ [data dostępu: 26.02.2015 r.]