Cerkiewnosłowiańskie i wschodniosłowiańskie wpływy językowe w warstwie onimicznej przekładów biblijnych Szymona Budnego (na materiale "Nowego Testamentu")

• Autorzy: Zarębski Rafał

Warianty tytułu

EN

Church Slavonic and East Slavonic linguistic influences in the onymic dimension of Szymon Budny’s biblical translations (based on the "New Testament")

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono zakres wpływów fonetyczno-morfologicznych na warstwę nazewniczą biblijnych przekładów Szymona Budnego. Działający w dobie renesansu na ziemiach Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, tłumacz posiadał znajomość języka cerkiewnosłowiańskiego i starobiałoruskiego. W pracy przekładowej prócz wielu innych źródeł wykorzystywał również tłumaczenia z obszaru Slavia Orthodoxa. Stosowanie nazw własnych w formie nawiązującej do wersji cerkiewnosłowiańskiej było przejawem dążności tłumacza do maksymalnego zbliżenia przekładu do tekstu oryginalnego. Użycie nazw własnych z językowymi śladami cerkiewnosłowiańskimi i wschodniosłowiańskimi wpływa też na ukształtowanie stylistyczne tłumaczeń, gdyż buduje biblijny koloryt lokalny. Odosobnione onimiczne propozycje Budnego indywidualizują jego przekłady na tle XVI-wiecznej polskiej praktyki translatorskiej.

EN

The article discusses the scope of phonetic and morphological influences on the name-related aspect of biblical translations by Szymon Budny. The translator, who was active in the Renaissance era in the lands of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania, had knowledge of the Church Slavonic and Old Belarussian languages. In his translation work, apart from many other sources, he also used translations from the area of Slavia Orthodoxa. The use of proper names in the form referring to the Church Slavonic version was a sign of the translator’s desire to bring the translation as close as possible to the original text. The use of proper names with linguistic traces of the Church Slavonic and East Slavonic also contributed to the style of translations, as it built up the local biblical tone. Budny’s isolated onymic proposals individualize his translations against the background of sixteenth-century Polish translation practice. Cerkiewnosłowiańskie i wschodniosłowiańskiewpływy językowe w warstwieonimicznej przekładów biblijnych SzymonaBudnego (na materiale Nowego Testamentu)

Słowa kluczowe

PL

Szymon Budny; przekład; onimia; wpływy językowe

EN

Szymon Budny; translation; onymy; language influences

• Wydawca: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Czasopismo: Język Polski
• Rocznik: 2020
• Tom: 100
• Numer: 2
• Strony: 77-88

Daty

wydano

2020

Twórcy

autor

Zarębski Rafał

• Uniwersytet Łódzki,