Konstytucyjne prawo dziecka do opieki i pomocy władz publicznych

• Autorzy: Bucoń Paweł

Warianty tytułu

EN

The constitutional right of a child to care and help of public authorities

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

The article is devoted to the constitutional right of a child to care and help of public authorities (Article 72 of the Constitution of the Republic of Poland of 1997). The author analyses the following elements that make up this right: the right of a child to protection against violence, cruelty, exploitation and demoralisation, the right to care and help of public authorities in the event of deprivation of parental care and the right of a child to be heard and have his/her opinion taken into account, where possible, by public authorities and persons responsible for the child in the course of determining a child’s rights. The article also discusses the problem of determining the term “child” against the background of constitutional provisions and the divergent conception of a “child” in the Civil Code and the Family and Guardianship Code.

Słowa kluczowe

EN

Constitution of the Republic of Poland; civil law; children’s rights; family law

• Wydawca: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Czasopismo: Przegląd Sejmowy
• Rocznik: 2020
• Numer: 3(158)
• Strony: 9-28

Twórcy

autor

Bucoń Paweł

• Dr Paweł Bucoń, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, sędzia Sądu Rejonowego Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-4413-2588

Bibliografia

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526.
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. — Kodeks rodzinny i opiekuńczy, tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 682, ze zm.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Kodeks cywilny, tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025, ze zm.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. — Kodeks postępowania cywilnego, tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360, ze zm.
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 969.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny, tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1600, ze zm.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks postępowania karnego, tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1987, ze zm.
• Ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka, tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 922, ze zm.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 1390, ze zm.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1111, ze zm.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 kwietnia 2003 r., sygn. akt K 18/02, OTK 2003/4A/32.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 października 2011 r., sygn. akt K 16/10, OTK 2011/8A/80.
• Andrzejczak-Świątek M., Ochrona praw dziecka w sytuacjach nadzwyczajnych, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 2016.
• Babiuch H., Konstytucyjne prawa rodziców w zakresie wychowania dziecka, [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2014.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Borysiak W., komentarz do art. 48, [w:] Konstytucja RP, t. I: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Borysiak W., komentarz do art. 72, [w:] Konstytucja RP, t. I: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Bzdak H., Prawo dziecka do życia i godnego wychowania — uwarunkowania prawne, religijne i społeczne, SWA „Ottonianum”, Szczecin 2000.
• Cora S., Zawiadomienie o przestępstwie jako obowiązek i uprawnienie, „Państwo i Prawo” 2011, z. 6.
• Długoszewska I., Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej, Lexis Nexis Polska, Warszawa 2012.
• Dobrowolski M., Status prawny rodziny w świetle nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 4(33).
• Domański M., Względne zakazy małżeńskie, Lex & Wolters Kluwer business, Warszawa 2013.
• Dombska A., Pozycja ustrojowa oraz kompetencje Rzecznika Praw Dziecka, [w:] Dwadzieścia lat transformacji ustrojowej w Polsce, red. M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2010.
• Drewicz M., Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowiekaz dnia 9 czerwca 2009 r. w sprawie Nahide Opuz przeciwko Turcji (skarga nr 33401/02), „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 3(98).
• Garlicki L., Derlatka M., komentarz do art. 72, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, t. II: Komentarz do art. 30–86, red. L. Garlicki, M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Gliszczyński A., Przestępstwo znęcania się a przemoc w rodzinie, „Studia Prawnicze i Administracyjne” 2011, nr 1.
• Haberko J., Charakter prawny relacji rodzice — dorosłe dzieci w kontekście zobowiązań alimentacyjnych rodziców, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2015, z. 4.
• Ignatowicz J., Nazar M., Prawo rodzinne, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
• Jaros P.J., Rzecznik Praw Dziecka w Polsce. Ukształtowanie Rzecznika Praw Dziecka w Polsce jako organu państwowego. Komentarz do ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 2013.
• Krajewski R., Kontratyp karcenia małoletnich po wprowadzeniu prawnego zakazu stosowania wobec nich kar cielesnych, „Palestra” 2012, nr 1–2.
• Kruszyński P., Wlaźlak K., Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie na tle porównawczym, „Prokuratura i Prawo” 2017, nr 5.
• Markowska-Gos E., Realizacja praw dziecka we współczesnej rodzinie — wybrane aspekty socjologiczno-prawne, [w:] Prawa dziecka. Wybrane aspekty, red. I. Marczykowska, E. Markowska-Gos, A. Solak, W. Walc, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2006.
• Mączyński A., Konstytucyjne podstawy prawa rodzinnego, [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. I, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.
• Morawska E.H., Ochrona praw dziecka w świetle art. 72 Konstytucji. Uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2007, nr 4.
• Ożóg M., Dobro dziecka, czyli poszanowanie jego podmiotowości prawnej w świetle wybranych przepisów prawa polskiego, [w:] Dobro dziecka. Perspektywa pedagogiczna i prawna, red. E. Włodek, Z. Solak, T. Gurdak, Akademia Ignatianum, Kraków 2017.
• Sarnecki P., komentarz do art. 48, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, t. II: Komentarz do art. 30–86, red. L. Garlicki, M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Smyczyński T., Prawo rodzinne i opiekuńcze, C.H. Beck, Warszawa 2018.
• Sokołowski M., Dobro dziecka w prawie rodzinnym Unii Europejskiej. Aspekt formalnoprawny, [w:] Prawa dziecka w prawie międzynarodowym, red. E. Karska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2014.
• Świderska M., Przemiany polskiego prawa rodzinnego w ostatnim dziesięcioleciu w świetle standardów międzynarodowych, „Studia Iuridica Toruniensia” 2002, nr 1.
• Wójcicka P., Prawo dziecka do wychowania w rodzinie. Wybrane aspekty, [w:] Prawa dziecka w prawie międzynarodowym, red. E. Karska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2014.
• Zacharko L., Wartenberg-Kempka B., Dobro dziecka jako wartość najwyższa w prawie administracyjnym, [w:] Aksjologia prawa administracyjnego, t. 1, red. J. Zimmermann, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017.
• Zacharko L., Wartenberg-Kempka B., Rzecznik Praw Dziecka w systemie pozasądowej ochrony praw dzieci, [w:] Pozasądowa ochrona praw i wolności jednostki. Instytucje, standardy, efektywność, red. E. Wójcicka, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2014.

Identyfikatory

DOI

10.31268/PS.2020.32