Podmiotowość polityczna i kapitał społeczny osób niepełnosprawnych. Kontekst europejski

• Autorzy: Tomasz Masłyk

Warianty tytułu

EN

Political subjectivity and social capital of people with disabilities. European context .

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie zależności pomiędzy poczuciem podmiotowości politycznej osób niepełnosprawnych pochodzących z 15 krajów europejskich a kapitałem społecznym pozostającym w ich dyspozycji. W pierwszym kroku pokazano różnice dzielące osoby niepełnosprawne od sprawnych w postrzeganiu własnej roli politycznej, jak również dysproporcje w wielkości kapitału społecznego, jakim dysponują. Porównań dokonano w obrębie poszczególnych krajów europejskich, jak i pomiędzy nimi. W kroku drugim, uwzględniając cechy socjodemograficzne jako zmienne kontrolne, wskazano, które elementy kapitału społecznego (kognitywne oraz strukturalne) są istotnymi predyktorami poczucia podmiotowości politycznej i jaką rolę w obserwowanym wzorze zależności odgrywa niepełnosprawność. Najistotniejszym wnioskiem, jaki można wysnuć na podstawie uzyskanych rezultatów, jest spostrzeżenie, że praktycznie we wszystkich badanych krajach niepełnosprawność sama w sobie nie wpływa istotnie na poczucie własnej podmiotowości politycznej, lecz jest ono wynikiem zapośredniczonego oddziaływania specyficznych dla osób niepełnosprawnych cech demograficznych i społecznych i powiązanego z nimi kapitału społecznego. Dane, na których oparto analizę, pochodziły z Europejskiego Sondażu Społecznego zrealizowanego w roku 2014.

EN

The aim of the article is to present the relationship between a sense of political subjectivity in people with disabilities from 15 European countries, and the social capital at their disposal. First,I present differences between people with disabilities and non-disabled ones in the perception of their political role, as well as disparities in the size of social capital which they have. Comparisons are made within individual European countries as well as between them. Then, taking into account sociodemographic characteristics as control variables, I indicate which elements of social capital (cognitive and structural ones) are important predictors of a sense of political subjectivity and what role disability plays in it. The most important conclusion that can be drawn based on the results obtained is the observation that in almost all the countries, disability itself does not significantly affect a sense of one’s political subjectivity, but it is the result of the impact of sociodemographic characteristics specific to people with disabilities and the social capital associated with these characteristics. The data used for the analysis came from the European Social Survey conducted in 2014.

Słowa kluczowe

PL

niepełnosprawność; podmiotowość polityczna; kapitał społeczny; Europejski Sondaż Społeczny

EN

disability; political subjectivity; social capital; European Social Survey

• Wydawca: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Czasopismo: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Rocznik: 2016
• Numer: 2(32)
• Strony: 27-47

Twórcy

autor

Tomasz Masłyk

• AGH, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Humanistyczny, ul. Antoniego Gramatyka 8A, 30-059 Kraków; tel. [phone],

Bibliografia

• Anheier, H.K., Seibel, W. (1990). Introduction. W: H.K. Anheier, W. Seibel (red.), The Third Sector:Comparative Studies of Nonprofit Organizations (s. 1–4). New York: de Gruyter & Co.
• Baker, W.E. (1990). Market networks and corporate behaviour. American Journal of Sociology,3, 589–625.
• Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Barnes, C. (2012). Understanding the social model of disability: Past, present and future. W:N. Watson, A. Roulstone, C. Thomas (red.), Routledge Handbook of Disability Studies (s. 12–29). London–New York: Routledge.
• Berger, P.L., Neuhaus, R.J. (2001). To empower people: The role of mediating structures in publicpolicy. W: S.J. Ott (red.), The Nature of the Nonprofit Sector (s. 240–250). Boulder: WestviewPress.
• Beyme, K., von (2005). Współczesne teorie polityczne. Warszawa: Wydawnictwo NaukoweScholar.
• Boxman, E.A.W., De Graaf, P.M., Flap, H.D. (1991). The impact of social and human capital on theincome attainment of Dutch managers. Social Networks, 1, 51–73.
• Brehm, J., Rahn, W. (1997). Individual-level evidence for the causes and consequences of socialcapital. American Journal of Political Science, 3, 999–1023.
• Burt, R. (1992). Structural Holes: The Social Structure of Competition. Cambridge: HarvardUniversity Press.
• Cohen, S., Underwood, L.G., Gottlieb, B.H. (2000). Social Support Measurement and Intervention:A Guide for Health and Social Scientists. New York: Oxford University Press.
• Conrad, P. (1992). Medicalization and social control. Annual Review of Sociology, 18, 209–232.
• Deklaracja Madrycka. (2002). Brak dyskryminacji plus działania pozytywne dają w efekcie społecznewłączenie. Europejski Kongres na rzecz Osób Niepełnosprawnych, 20–24.03.2002,http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/1878 (dostęp: 27.10.2014).
• Esping-Andersen, G. (2010). Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu. Warszawa: Difin.
• ESS Round 7: European Social Survey Round 7 Data. (2014). Data file edition 2.0. NSD – NorwegianCentre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC.
• Finkelstein, V. (1980). Attitudes and Disabled People. New York: World Rehabilitation Fund.
• Fukuyama, F. (1995). Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity. London: HamishHamilton.
• Giddens, A. (1984). The Constitution of Society. Cambridge: Polity Press.
• Grotaert, Ch., Bastelaer, T., van. (2001). Understanding and Measuring Social Capital: A Synthesisof Findings and Recommendations from the Social Capital Initiative, Working PaperNo. 24, http://siteresources.worldbank.org/INTSOCIALCAPITAL/Resources/Social-Capital-Initiative-Working-Paper-Series/SCI-WPS-24.pdf (dostęp: 23.02.2016).
• Gulczyński, M. (2007). Nauka o polityce. Podręcznik akademicki. Warszawa: Almamer.
• Hansmann, H.B. (1987). Economic theories of non-profit organizations. W: W.W. Powell (red.),The Nonprofit Sector: A Research Handbook (s. 27–42). New Haven: Yale University Press.
• Harpham, T., Grant, E., Thomas, E. (2002). Measuring social capital within health surveys: Keyissues. Health Policy and Planning, 1, 106–111.
• Heenan, D. (2002). “It won’t change the world but it turned my life around”: Participants’ views on thePersonal Adviser Scheme in the New Deal for Disabled People. Disability & Society, 4, 383–402.
• Karwat, M. (1989). Podmiotowość polityczna wielkich grup społecznych, organizacji politycznychi jednostek. Model eksplanacyjny. W: K. Opałek (red.), Elementy teorii polityki (s. 54–82). Warszawa: PWN.
• Krishna, A. (2002). Enhancing political participation in democracies: What is the role of socialcapital? Comparative Political Studies, 4, 437–460.
• Lane, R.E. (1962). Political Ideology. New York: The Free Press.
• Lin, N. (2001). Social Capital: A Theory of Social Structure and Action. Cambridge: CambridgeUniversity Press.
• Oliver, M. (1981). A new model of the social work role in relation to disability. W: J. Campling(red.), The Handicapped Person: A New Perspective for Social Workers? (s. 19–32). London:RADAR.
• Oliver, M. (1990). The Politics of Disablement. London: MacMillan.
• Oliver, M. (2004). If I had a hammer. W: J. Swain, S. French, C. Barnes, C. Thomas (red.), Disablingbarriers, enabling environments (s. 7–12). London: Sage Publications.
• Paxton, P. (1999). Is social capital declining in the United States? A multiple indicator assessment.American Journal of Sociology, 1, 88–127.
• Portes, A. (1998). Social capital: Its origins and applications in modern sociology. Annual Reviewof Sociology, 24, 1–24.
• Putnam, R.D. (2008). Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w StanachZjednoczonych. Warszawa: WAiP.
• Schwab, K. (2015). The Global Competitiveness Report 2015–2016. Geneva. World EconomicForum, http://www3.weforum.org/docs/gcr/2015-2016/Global_Competitiveness_Report_2015-2016.pdf (dostęp: 18.02.2016).
• Sęk, H., Cieślak, R. (red.). (2004). Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Warszawa: WydawnictwoNaukowe PWN.
• Siegler, M., Osmond, H. (1974). Models of Madness: Models of Medicine. New York: Macmillan.
• Shakespeare, T. (2002). The social model of disability: An outdated ideology? Research in SocialScience and Disability, 2, 9–28.
• Shearer, A. (1981). Disability: Who’s Handicap? Understanding Everyday Experience. Oxford:Basil Blackwell Ltd.
• The Economists Intelligence Unit. (2016). Democracy Index 2015: Democracy in an age ofanxiety. http://www.eiu.com/public/topical_report.aspx?campaignid=DemocracyIndex2015(dostęp: 18.02.2016).
• Thomas, C.Y. (1996). Capital markets, financial markets and social capital. Social and EconomicStudies, 2/3, 1–23.
• Uphoff, N. (1999). Understanding social capital: Learning from the analysis and experience ofparticipation. W: P. Dasgupta, I. Serageldin (red.), Social Capita:. A Multifaceted Perspective(s. 215–252). Washington, DC: The World Bank.
• Walzer, M. (2006). Polityka i namiętność. O bardziej egalitarny liberalizm. Warszawa: MUZA.
• Weisbrod, B. (1998). The Nonprofit Economy. Cambridge: Harvard University Press.
• WHO. (1980). International Classification of Impairments, Disabilities and Handicaps: A Manualof Classification Relating to the Consequences of Disease. Geneva: World Health Organization.
• Wnuk-Lipiński, E. (2005). Socjologia życia publicznego. Warszawa: Wydawnictwo NaukoweScholar.
• Woolcock, M. (2001). The place of social capital in understanding social and economic outcomes.Isuma: Canadian Journal of Policy Research, 1, 11–17.
• Zola, I.K. (1983). Socio-Medical Inquiries: Recollections, Reflections, and Reconsiderations.Philadelphia: Temple University Press.

Identyfikatory

DOI

10.5604/17345537.1224350