Rodzinne podobieństwa. Kino Władysława Pasikowskiego a kilka filmów z półwyspu Koulun

• Autorzy: Adamczak Marcin

Warianty tytułu

EN

Family Similarities. Films by Władysław Pasikowski and Films From The Kowloon Peninsula Compared

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia „rodzinne podobieństwa” między wczesnymi filmami Władysława Pasikowskiego a kilkoma popularnymi filmami Johna Woo i Ringo Lama zrealizowanymi w Hongkongu. Zaskakująca wspólnota motywów obejmuje: wizerunek męskiej przyjaźni wraz z homoerotycznymi akcentami, status kobiet, zmienność tożsamości oraz melancholię na tle schyłku dotychczasowego świata społecznego. Wyjaśnieniem tego podobieństwa, zachodzącego najprawdopodobniej mimo braku bezpośredniej inspiracji, zdaje się czerpanie z podobnych wzorców estetycznych (przede wszystkim amerykańskich) oraz pewne analogie produkcyjne prowadzące do powstania równocześnie filmów charakteryzujących się wspólnymi elementami w odległych od siebie geograficznie i kulturowo kinematografiach. Odrębnym wątkiem są związki tych tytułów z kulturą VHS dwóch ostatnich dekad XX w. Dlatego też artykuł jest zakończony krytycznym fragmentem ukazującym Pasikowskiego jako „reżysera kasetowego”.

EN

The article presents “family similarities” between Władyslaw Pasikowski’s early films and several popular films by John Woo and Ringo Lama made in Hong Kong. The surprising similarity of motifs includes: the image of male friendship together with homoerotic accents, the status of women, the variability of identity and melancholy in the context of the decline of the familiar social order. In spite of lack of direct inspiration, the explanation of this similarity seems to lie in the use of similar aesthetic patterns (mainly American) and some production analogies leading to the simultaneous creation of films characterised by common elements in geographically and culturally distant film cultures. A separate theme is the association of these titles with the VHS culture of the last two decades of the 20th century. Therefore the article ends with a critical fragment on Pasikowski as a director whose work was made most popular through the medium of the VHS.

Słowa kluczowe

PL

Władysław Pasikowski; John Woo; Ringo Lam; wizerunek męskiej przyjaźni wraz z homoerotycznymi akcentami, status kobiet, zmienność tożsamości; melancholia

EN

Władysław Pasikowski; John Woo; Ringo Lam; the image of male friendship together with homoerotic accents, the status of women, the variability of identity and melancholy

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2017
• Numer: 97-98 Wędrujące motywy
• Strony: 43-60

Twórcy

autor

Adamczak Marcin

• Zakład Badań nad Kulturą Artystyczną, Instytut Kulturoznawstwa, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Bibliografia

• Bergel, Lidia. Życie bez mandatów. Z Władysławem Pasikowskim rozmawia Lidia Bergel. „Film” 3 (1998)
• Bordwell, David. Planet Hong Kong: Popular Cinema and the Art of Entertainment. Cambridge: Harvard University Press, 2000
• Desser, David. Hong Kong Film and the New Cinephilia. In Hong Kong Connections: Transnational Imagination in Action Cinema, edited by M. Morris, S. Leung Li, S. Chan Ching-kiu. Durham and Hong Kong: Duke University Press and Hong Kong University Press, 2005
• Haltof, Marek. Kino polskie, tłum. M. Przylipiak. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2004
• Jagielski, Sebastian.Maskarady męskości. Pragnienie homospołeczne w polskim kinie fabularnym. Kraków: Universitas, 2013
• Keff, Bożena. „Psy” Władysława Pasikowskiego, czyli Polska jest twardzielem. In Kino polskie 1989-2009. Historia krytyczna, red. Agnieszka Wiśniewska, Piotr Marecki. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2010
• Kucharski, Krzysztof. Kino Plus. Film i dystrybucja kinowa w Polsce 1990-2000. Toruń: Oficyna Wydawnicza Kucharski, 2002
• Tu jest cenzura. Z Władysławem Pasikowskim rozmawia Donata Subbotko. „Duży Format”, dodatek do „Gazety Wyborczej” 263, 10-11 listopada (2008)
• Wing-Fai, Leung. „Infernal Affairs” and „Kung Fu Hustle”: Panacea, Placebo and Hong Kong Cinema. In East Asian Cinemas: Exploring Transnational Connections on Film, red. L. Hunt, L. Wing-Fai, London – New York: I.B. Tauris, 2008
• Yau, Esther C. M. Watchful Partners, Hidden Currents: Hong Kong Cinema Moving into the Mainland of China. In A Companion to Hong Kong Cinema, edited by E. M. K. Cheung, G. Marchetti, E. C. M. Yau. Oxford: Wiley Blackwell, 2015
• Zajiček, Edward. Poza ekranem. Polska kinematografia w latach 1896-2005, wydanie II uzupełnione i rozszerzone, Stowarzyszenie Filmowców Polskich oraz Studio Montevideo, Warszawa, 2009
• Zarębski, Konrad J. Wyrośliśmy. Z Władysławem Pasikowskim rozmawia K.J. Zarębski. „Kino” 2 (2001),