Od kontemplacyjnego do partycypacyjnego modelu kultury artystycznej

• Autorzy: Janina Makota

Warianty tytułu

EN

From Comntemplative to Participative Model of Artistic Culture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule stwierdzono, że praktyka artystyczna przez całe wieki wyprzedzała teorię, a dopiero z rozwojem tej ostatniej uświadomiono sobie, że percepcja dzieł sztuki może się różnić od poznawania świata realnego. Według R. Ingardena każde dzieło domaga się pewnej aktywności ze strony odbiorcy, aby mogło być właściwie odczytane. Tymczasem, pojawiają się dzieła nie do końca zrealizowane, które zakładają prawdziwe współuczestnictwo odbiorców w ich kreowaniu. Zarysowano pogląd U. Eco na dzieło otwarte. Następnie podano przykład dzieł zamkniętych, powstałych w dwudziestym wieku: a) takich, które próbują przedstawiać coś, co w zasadzie nie podlega wizualizacji; b) takich, które dopuszczają różne interpretacje. Z kolei podano przykłady dzieł otwartych, które dla swego zaistnienia domagają się czynnego zachowania się odbiorcy (a czasem żywiołów). Artykuł kończy się uwagą, że partycypacja bynajmniej nie oznacza rezygnacji z kontemplacji dzieł.

EN

Throughout many centuries artistic practice preceded theory and it is only with the development of the latter that one became conscious of the possible difference between the perception of works of art and that of the real world. According to R. Ingarden every work of art requires a certain actinity of the onlooker, in order to be read in an appropriate way. meanwhile there appear works not quide accomplished which assume a real co-operation of public in their creation. The view of U. Eco concerning an open work is outlined. Next there are given some examples of closed (finished) works created in the twentieth century: a) such ones as try to present something which, in principle, cannot be visualized; b) such as admit various interpretations. In turn, there are given some examples of open works which require an active behaviour of the percipient (and sometimes of elements) to their very existence. The article is ended by a comment that participation is, by no means, renouncement of a contemplation of works.

Słowa kluczowe

PL

Sztuka; Doświadczenie; Estetyka

EN

Art; Aesthetics; Experience; Work

• Wydawca: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Czasopismo: Estetyka i Krytyka
• Rocznik: 2001
• Numer: 1
• Strony: 87-98

Daty

wydano

2001

Twórcy

autor

Janina Makota

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Identyfikatory

ISSN

1643-1243