Skład i organizacja janowieckiego dworu ostatnich Lubomirskich. Próba rekonstrukcji na podstawie metryk parafialnych

• Autorzy: Mariusz Kozdrach

Warianty tytułu

EN

The composition and organization of the manor house in Janowiec of the last representatives of Lubomirski. An attempt at a reconstruction on the basic of zhurch books

• Języki publikacji: PL RU EN DE FR

Abstrakty

PL

Książęta Lubomirscy należeli w XVII-XVIII w. do najpotężniejszych rodów Rzeczypospolitej. Młodsza gałąź tej familii, obejmując w połowie XVII w. leżący w powiecie radomskim Janowiec, wraz z przyległymi dobrami, weszła w skład lokalnej elity społeczno-majątkowej. Dwór Lubomirskich w Janowcu był przez trzy pokolenia jednym z centrów politycznych i kulturowych pogranicza sandomiersko-lubelskiego. Od śmierci księcia Antoniego Benedykta Lubomirskiego w 1761 r. datuje się jednak kryzys w jego funkcjonowaniu, zakończony ostatecznym upadkiem i sprzedażą dóbr janowieckich przez jego syna – Jerzego Marcina w 1778 r. Niniejszy tekst stanowi próbę rekonstrukcji składu i organizacji dworu Lubomirskich na zamku w Janowcu, w ostatnich latach jego funkcjonowania. Ze względu na brak archiwum rodowego badania oparto na aktach metrykalnych parafii w Janowcu, które przyniosły wiele interesujących spostrzeżeń. Na podstawie przeanalizowanego materiału udało się częściowo odtworzyć funkcjonowanie dworu, który w świetle badanych metryk wiązać należy z osobą księcia Franciszka Ferdynanda Lubomirskiego, miecznika koronnego (brata Antoniego Benedykta Lubomirskiego). Zrekonstruowano skład oficjalistów zarządzających dobrami, obsadę nadwornych urzędów i działającej na zamku kapeli. Ujawniono też pewne symptomy kryzysu w funkcjonowaniu dworu od połowy lat sześćdziesiątych

EN

In the 17th and 18th centuries, Lubomirski princes belonged to the most powerful lines of Polish Commonwealth. A younger branch of this family, encompassing Janowiec (in the Radom county) in the middle of the 17th century, together with adjoining territories, became a member of the local socio-financial elite. Lubomirski family’s manor house in Janowiec was through three centuries one of the political and cultural centres in the borderland between the Sandomierz and Lublin regions. However, Prince Antoni Benedykt Lubomirski’s death in 1761 marked the beginning of the crisis in functioning of the manor house. Finally, in 1778 it experienced a fall when all Janowiec properties were sold by Antoni’s son, Jerzy Marcin. The article concerned is an attempt to reconstruct the composition and organization of the manor house of the Lubomirski family in Janowiec in the last years of its functioning. Due to a lack of the line archive, the research is based on church books of the parish in Janowiec, which brought about many interesting observations. On the basis of the material analysed it was possible to partly reconstruct the functioning of the manor house which, in the light of the church books, should be linked with Prince Franciszek Ferdynand Lubomirski, Antoni’s brother. What else was reconstructed is the composition of the clerks managing the property, the staff of the offices, as well as the band performing in the manor house. Some symptoms of the crisis in functioning of the manor house from the half of the 60’s were revealed

Słowa kluczowe

PL

genealogia; metodologia badań; dwór w Janowcu; Lubomirscy; XVII w; XVIII w

• Wydawca: Lublin Genealogical Society, Lublin, Poland
• Czasopismo: Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego
• Rocznik: 2013 (2014)
• Tom: 5
• Strony: 149 - 170

Twórcy

autor

Mariusz Kozdrach

• Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej w Lublinie

Identyfikatory

ISSN

2080 - 9212