Apokalipsa w krypcie grobowej. Polichromia Joanny Piech i Romana Kalarusa w podziemiach katowickiej katedry

• Autorzy: Leszek Makówka

Warianty tytułu

EN

The Apocalypse in the burial crypt. The murals by Joanna Piech and Roman Kalarus in the vaults of Katowice Cathedral

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W krypcie grobowej biskupów katowickich, znajdującej się w podziemiach śląskiej katedry, powstała w 2017 roku polichromia inspirowana przesłaniem ostatniej księgi Pisma Świętego, Apokalipsy według św. Jana. Autorami projektu i wykonawcami są katowiccy artyści Joanna Piech i Roman Kalarus. Apokalipsa zapowiada nadejście panowania Bożego, czego symbolem jest obraz Nowego Jeruzalem rozplanowany na centralnej ścianie krypty. Pozostałe przedstawienia nawiązują do dramatycznych wydarzeń poprzedzających ostateczne zwycięstwo Boga. Polichromia jest kolejną monumentalną realizacją artystów we wnętrzach kościelnych. Podobnie jak we wcześniejszych pracach wykorzystali oni własne doświadczenia artystyczne: Piech – graficzki, Kalarus – plakacisty. Formalnie ekspresję przedstawienia niesie mocna paleta barwna. Artyści użyli barw w ich podstawowych tonach o głębokim nasyceniu. Siłę wyrazu wzmacniają wręcz agresywne kontrasty kolorystyczne. Niewątpliwie katowicka polichromia stanowi ważny przykład współczesnego malarstwa ściennego w przestrzeni kościelnej.

EN

The burial crypt of the bishops of Katowice located in the vaults of the Silesian Cathedral was decorated in 2017 with murals inspired by the message of the final book of Holy Scripture, the Apocalypse of John. The authors of the project and its executors are the Katowice artists Joanna Piech and Roman Kalarus. The Apocalypse heralds the coming of God’s reign, symbolised by the image of the New Jerusalem laid out on the central wall of the crypt. Other representations refer to the dramatic events preceding the final victory of God. The mural is another monumental project by those artists for church interiors. As in their earlier works, they used their own artistic experience: Piech – as a graphic artist, Kalarus – as a poster artist. Formally, the expression of the representation is conveyed through a strong colour palette. The artists used primary colours with deep saturation. The power of expression is strengthened by downright aggressive colour contrasts. Undoubtedly, the Katowice murals are an important example of contemporary wall painting in church space.

Słowa kluczowe

PL

polichromia, krypta, malarstwo; ścienne, barwa, apokalipsa, Jeruzalem

EN

murals, crypt, wall painting, colour,; Apocalypse, Jerusalem

• Wydawca: Centrum Dokumentacji Współczesnej Sztuki Sakralnej przy Wydziale Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Czasopismo: Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
• Rocznik: 2019
• Numer: XII
• Strony: 46-61

Daty

wydano

2020-12-31

Twórcy

autor

Leszek Makówka

• Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach,

Bibliografia

• Materiały archiwalne:Archiwum Komisji Architektury i Sztuki Sakralnej w Katowicach (=AKAiSSAKat.), pismo nr LK II-37/1996, Opinia projektupolichromii krypty grobowej biskupów katowickich autorstwa J. Piech i E. Sidorowicz (10 V 1996).Źródła publikowane:Lutherbibel, Wartburg 1934.Opracowania:Bielska-Krawczyk J., Lebenstein – ilustrator. Malarz jako czytelnik, obraz jako lektura, Kraków 2011.Krypta grobowa biskupów katowickich, red. Ł. Gaweł i in., tekst A. Malina, Katowice 2018.Makówka L., Sztuka sakralna na Górnym Śląsku w II połowie XX wieku. Malarstwo i rzeźba, Katowice 2008.Miłosz C., Przedmowa [w:] Apokalipsa, przeł. C. Miłosz, Kraków 1998.Pasierb J.S., Gałęzie i liście, Poznań 1985.Rogozińska R., W stronę Golgoty. Inspiracje pasyjne w sztuce polskiej w latach 1970–1999, Poznań 2002.Stacje Drogi Krzyżowej. Parafia św. Michała, świątynia pw. Matki Kościoła-Niepokalanej Jutrzenki Wolności, red. A. Romaniuk,teksty W. Kolorz, J. Piech, R. Kalarus, Katowice 2002.Katalogi wystaw:Kalarus, katalog wystawy, Galeria Środowisk Twórczych w Bielskim Centrum Kultury w Bielsku-Białej (1997), red. P.Czadankiewicz, tekst M. Charyło, Bielsko-Biała 1997.Kalarus. Plakat, katalog wystawy, Galeria Centrum w Kato-wicach, 1996, red. R. Kalarus, tekst Z. Schubert, Katowice 1996.Artykuł w czasopiśmie lub w gazecie:Czerner-Wieczorek K., Światło nadziei, „Gość Niedzielny” 6, 1992, nr 47, s. 16.Makówka L., Plastyka współczesnych przedstawień Drogi krzyżowej. Wybrane realizacje w kościołach archidiecezji katowickiejw II połowie XX wieku, „Liturgia Sacra” 9, 2003, nr 2, s. 451–480.MR, Tłumem jesteśmy my, „Gość Niedzielny” 80, 2003, nr 14, s. 27.Musialik M., Styrna-Bartkowicz K., Znak naszych czasów (Kościół Matki Kościoła Niepokalanej Jutrzenki Wolności w Katowicach),„Sztuka Sakralna” 2, 2003, nr 3, s. 6–11.Rogozińska R., Apokalipsa według Grzegorza Bednarskiego. Eskalacja zła czy orędzie nadziei?, „Sacrum et Decorum” 3, 2010,s. 95–114.W sztuce nie ma pewników. Rozmowa z Romanem Kalarusem, rozmawiała T. Semik, „Opcje” 1, 1993, nr 2, s. 102–104.Strony internetowe:Pastwa M., http://www.zacheta.lublin.pl/infobiz_server.php?mod=2&nid=87 (dostęp 1 IX 2018).Profesor Roman Kalarus, http://www.xlo.pl/gazetka/archiwum/7/index.html (dostęp 1 IX 2018).

Identyfikatory

ISSN

1689-5010