Diagnozowanie dysortografii u osób z zaburzeniami w sferze grafomotoryki

• Autorzy: Domagała Aneta , Mirecka Urszula

Warianty tytułu

EN

Diagnosing Dysorthography in Patients with Graphomotor Disorders

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omawiamy problematykę tzw. rzekomych błędów ortograficznych. Dokonujemy ukierunkowania procesu diagnostycznego na ich rozpoznawanie w strukturze tekstu, wykorzystując do tego celu metodę analizy zjawisk wyznaczoną w opracowanej przez nas nowej technice diagnozowania trudności grafomotorycznych – Profilu sprawności grafomotorycznych. Prezentujemy rezultaty badań empirycznych przeprowadzonych na materiale obejmującym 600 próbek tekstów, uzyskanych w toku badania uczniów z klas I–VI szkoły podstawowej. Na podstawie Karty oceny pisma i wzorów literopodobnych wskazujemy, jakie zjawiska dotyczące graficznego aspektu pisma mogą jawić się formalnie jako błędy ortograficzne oraz dokonujemy ich ilustracji. Ustalenia te są pomocne w interpretacji uwarunkowań błędów w pisaniu.

EN

In this article we discuss the problems of so-called apparent spelling errors. We orient the diagnostic process towards identifying them in the text structure, using the method of phenomena analysis defined in our original technique developed for diagnosing graphomotor difficulties – the Profile of Graphomotor Skills. We present the results of empirical studies carried out on the material covering 600 text samples obtained while testing primary school pupils, grades one to six. On the basis of the Chart of Assessment of Handwriting and Letter-like Designs we show which phenomena pertaining to the graphic aspect of handwriting may formally appear as spelling errors, and illustrate them with examples. These findings are useful in interpreting the determinants of errors in writing.

Słowa kluczowe

PL

dysortografia; dysgrafia; grafomotoryka

EN

dysorthography; dysgraphy; graphomotor skills

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Czasopismo: Logopedia
• Rocznik: 2010-2011
• Tom: 39-40
• Strony: 219-228

Daty

wydano

2010-01-01

Twórcy

autor

Domagała Aneta

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

autor

Mirecka Urszula

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

Bibliografia

• Bogdanowicz M., 2006, Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu, [w:] Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna, red. G. Krasowicz-Kupis, Gdańsk, s. 7–34.
• Borysowicz B., Fenczyn J., Rosa R., 1991, Próba zastosowania Skali dysgrafii J. de Ajuriaguerry w warunkach polskich, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny”, 138, Prace Pedagogiczne XII, s. 145–159.
• Domagała A., Mirecka U., 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku dysleksji rozwojowej, „Logopedia”, 37, s. 117–125.
• Domagała A., Mirecka U., 2009, Handwriting in the computer age. Categories of description of products of graphomotor activities in children aged 7–13, IATED, s. 2345–2354.
• Domagała A., Mirecka U., 2010a, Grafomotoryka u dzieci w wieku 7–13 lat, Lublin.
• Domagała A., Mirecka U., 2010b, Profil sprawności grafomotorycznych, Gdańsk.
• Domagała A., Mirecka U., 2011, Trudności grafomotoryczne ucznia wyzwaniem dla nauczyciela języka obcego, „Neofilolog”, 36, s. 209–221.
• Domagała A., Mirecka U., Grafomotoryka a kształtowanie się sprawności ortograficznych. Problemy w edukacji szkolnej (w druku).
• Kwaśniewska M., 2000, Graficzna i ortograficzna poprawność pisma uczniów w edukacji wczesnoszkolnej, Kielce.
• Mirecka U., 2009, O błędach w pisowni identyfikowanych jako symptomy zaburzeń funkcji słuchowych, [w:] Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, red. G. Krasowicz-Kupis, Gdańsk, s. 152–163.
• Pietras I., 2009, Umiejętność pisania i możliwości jej diagnozowania, [w:] Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, red. G. Krasowicz-Kupis, Gdańsk, s. 107–123.
• Polański E., 1987, Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa.
• Wróbel T., 1980, Współczesne tendencje w nauczaniu początkowym, Warszawa.
• Wróbel T., 1985, Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym, Warszawa.

Uwagi

PL

Referowane badania empiryczne zostały zrealizowane w ramach projektu badawczego „Zaburzenia komunikacji pisemnej. Profil sprawności grafomotorycznych jako technika diagnozowania dzieci w wieku 7–13 lat. Rozwój grafomotoryki – ryzyko dysgrafii” (33. konkurs projektów badawczych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, projekt nr NN 106 1885 33; kierownik projektu – dr Urszula Mirecka, główni wykonawcy – prof. dr hab. Stanisław Grabias i dr Aneta Domagała).

EN

The presented empirical studies were conducted as part of the research project ‘Written Communication Disorders. The Profile of Graphomotor Skills as A Technique for Diagnosing Children Aged 7–13 Years. The Development of Graphomotorics – A Risk of Dysgraphy’ (The Ministry of Science and Higher Education 33rd Competition for Research Projects, project no. NN 106 1885 33; project manager – Dr Urszula Mirecka, principal executors – Prof. Dr Habil. Stanisław Grabias and Dr Aneta Domagała).