Lewica parlamentarna wobec polityki historycznej w debacie publicznej w III Rzeczypospolitej

• Autorzy: Trembicka Krystyna

Warianty tytułu

EN

The parliamentary left towards historical policy in the public debate in the Third Republic of Poland

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

EN

The article examines the participation of the political milieu of the left, represented primarily by the Social Democracy of the Republic of Poland and the Democratic Left Alliance, in public debate in Poland on historical politics. The evolution of the left’s attitude towards the past was taken into account, starting from its weak interest in history in the first decade of the Third Republic of Poland, to the recognition of its importance in subsequent years including the attempt to search for one’s own vision of the national past, events and figures worth commemorating, as well as, to a lesser extent, the attitude towards selected issues that were present in the public space and important for competing political circles: the significance of the Warsaw Uprising or the enrichment of the existing pantheon of national heroes with the Cursed Soldiers.

Słowa kluczowe

EN

public debate; historical policy; parliamentary left; Poland

• Wydawca: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Czasopismo: Przegląd Sejmowy
• Rocznik: 2022
• Numer: 3(170)
• Strony: 175–199

Twórcy

autor

Trembicka Krystyna

• Prof. dr hab. Krystyna Trembicka Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Politologii i Dziennikarstwa, Polska Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Faculty of Politology and Journalism, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0001-6463-6225

Bibliografia

• Apel Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia z 29 sierpnia 2003 r. w 64. rocznicę wybuchu II wojny światowej w sprawie szczególnego szacunku dla prawdy historycznej jako wartości budującej pokój w Europie, M.P. nr 43, poz. 637.
• Bez sprawiedliwości nie ma wolności, z A. Walickim rozmawia K. Pilawski, „Przegląd”, 9 XII 2013, nr 50.
• Dybicz P., Spór o Gierka, „Przegląd”, 7–13 I 2013, nr 2.
• Historycy i politycy: polityka pamięci w III RP, red. P. Skibiński, T. Wiślicki, M. Wysocki, Wydawnictwo DiG oraz Muzeum Historii Polski, Warszawa 2011.
• Jakie miejsce w naszej historii zajmuje Edward Gierek?, „Przegląd”, 7–13 I 2013, nr 2.
• Jutro bez obaw. Program dla Polski, [s.n.], Warszawa 2011.
• Konat G., Przywróćmy lewicy historię!, „Przegląd”, 20 IV 2008, nr 16.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2020.
• Kwiatkowski S., Okrągły Stół – co chcemy świętować?, „Przegląd”, 15 II 2009, nr 6.
• Kwiatkowski S., „Polityka historyczna” w okresie przełomu ustrojowego, „Myśl Socjaldemokratyczna”, R. 21: 2011, nr 3–4.
• Kwiatkowski S., Polityka poniżania lewicy, „Przegląd”, 23 IV – 6 V 2018, nr 17–18.
• Lewica dla Polski. Materiał zebrany i opracowany z okazji Kongresu Polskiej Lewicy przez Radę Polityczno-Programową Sojuszu Lewicy Demokratycznej z udziałem partii, organizacji i związków zawodowych, które zadeklarowały udział w Kongresie Polskiej Lewicy, Wydawnictwo Printshop, Szczecin [s.a.].
• Materiał opracowany przez Instytut Pamięci Narodowej z okazji Dnia Żołnierzy Polskiego Podziemia Niepodległościowego, „Rzeczpospolita”, 26 II 2010, nr 48 [dodatek „Wierni wyklęci”].
• Muszyński J., Polskie powstanie antykomunistyczne 1944–1953, „Nasz Dziennik”, 29 II 2008, nr 51 [dodatek historyczny IPN].
• Niezbędnik historyczny lewicy, Centrum im. Ignacego Daszyńskiego, Wydawnictwo Printshop, Warszawa 2013.
• Oświadczenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 lutego 1995 r. w sprawie 75. rocznicy powrotu Pomorza Nadwiślańskiego do Polski, M.P. nr 5, poz. 72.
• Pamięć i odpowiedzialność, red. R. Kostro i T. Merta, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Konserwatywne, Kraków–Wrocław [s.a.].
• Pastusiak L., Polityka historyczna, czyli manipulowanie historią, „Przegląd”, 26 X – 1 XI 2015, nr 44.
• Pilawski K., Patriotyzm nabity w butelkę, „Przegląd”, 16 V 2010, nr 19.
• Pilawski K., Popiół czy diament, „Przegląd”, 21–27 VII 2014, nr 30.
• Pilawski K., Powstanie warszawskie 2010, „Przegląd”, 9 VIII 2009, nr 31.
• Pilawski K., Święto ocalenia, „Przegląd”, 4–10 V 2015, nr 19.
• Po co nam polityka historyczna – debata „Gazety” z 30 września 2005 r., <https://wyborcza.pl/7,76842,2945729.html>.
• Polska pod rządami PZPR, red. M.F. Rakowski, Wydawnictwo Profi, Warszawa 2000.
• Polska polityka historyczna – w debacie uczestniczą: Marszałek Sejmu Marek Jurek, prof. Andrzej Nowak. poseł Arkadiusz Rybicki, dr Paweł Skibiński oraz dyrektor BEP IPN dr hab. Jan Żaryn, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2006, nr 5.
• „Prace Sejmu II kadencji: wykaz podjętych uchwał (stan na koniec kadencji)”, <http://orka.sejm.gov.pl/proc2.nsf/w-wykazy-uch/$first?OpenDocument>.
• „Prace Sejmu IV kadencji: wykaz podjętych uchwał”, <http://orka.sejm.gov.pl/proc4.nsf/w-wykazy-uch/$first?OpenDocument>.
• Przewodnik po kongresie polskiej lewicy, Warszawa 2013, <https://www.nigdywiecej.org/czytelnia/publikacje-dokumentujace-dzialalnosc-stowarzyszenia-nigdy-wiecej/varia/download/3357-przewodnik-po-kongresie-polskiej-lewicy-warszawa-sojusz-lewicy-demokratycznej-2013>.
• Rok 2013 rokiem Edwarda Gierka. Jest jedną z najbardziej pozytywnych postaci PRL, kochaną przez wielu. Rozmowa z Pauliną Piechny-Więckiewicz, wiceprzewodniczącą SLD, <https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103087,13129839,rok-2013-rokiem-edwarda-gierka-jest-jedna-z-bardziej-pozytywnych.html>.
• Rolicki J., Chłopi chwalą Polskę Ludową. Dlaczego?, „Trybuna”, 17 V 1999, nr 113.
• Rolicki J., Gruba kreska lustracyjna, „Trybuna”, 10 V 1999, nr 107.
• Rolicki J., Jaki sojusz?, „Trybuna”, 12 VII 1999, nr 160.
• Rolicki J., Pierwszy w roli patrona, „Przegląd”, 7–13 I 2013, nr 2.
• Rolicki J., Przepadł sierp i młot, zwiędła różyczka, „Trybuna”, 17–18 VII 1999, nr 165.
• Rozmowa B. Rymanowskiego z W. Czarzastym przeprowadzona 28 maja 2014 r. z cyklu „Jeden na jeden” w TVN24, <tvn24.pl>.
• Sobczyk M., Patroni wyklęci, „Przegląd”, 17–23 VII 2017, nr 29.
• Sto dni Prawa i Sprawiedliwości. Raport SLD z 8 lutego 2006 r., <https://tarnogorski.sld.org.pl/images/dokumenty/slaskie/100_dni_Prawa_i_Sprawiedliwosci.pdf>.
• Tatarkiewicz A., Kogo zabrakło na Westerplatte 2009?, „Przegląd”, 20 IX 2009, nr 37.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 czerwca 1997 r. w sprawie upamiętnienia 75. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Rzeczypospolitej, M.P. nr 38, poz. 371.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie ustanowienia Centrum Pamięci Narodów Europy pod auspicjami Rady Europy, M.P. nr 56, poz. 867.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 marca 2004 r. w sprawie roszczeń odszkodowawczych, M.P. nr 13, poz. 200.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 sierpnia 2004 r. „Pamięć i Odpowiedzialność” w 65. rocznicę wybuchu II Wojny Światowej, M.P. nr 37, poz. 647.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 września 2004 r. w sprawie praw Polski do niemieckich reparacji wojennych oraz w sprawie bezprawnych roszczeń wobec Polski i obywateli polskich wysuwanych w Niemczech, M.P. nr 39, poz. 678.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie 85. rocznicy zaślubin Polski z morzem, M.P. nr 6, poz. 70.
• Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 kwietnia 1998 r. o ciągłości prawnej między II a III Rzecząpospolitą Polską, M.P. nr 12, poz. 200.
• W Polsce nie było komunizmu, z A. Walickim rozmawia K. Pilawski, „Przegląd”, 2 XII 2013, nr 49.
• Walenciak R., Polsko, podziękuj osadnikom, „Przegląd”, 4–10 VIII 2014, nr 32.
• Walenciak R., Twarze polskiego rewizjonizmu, „Przegląd”, 28 III 2010, nr 12.
• Wielgosz P., Polityka historyczna lewicy?, „Przegląd” 31 XII 2006, nr 51–52.
• Wygraliśmy przyszłość. 10 lat Prezydentury Aleksandra Kwaśniewskiego. Przemówienia, wywiady, dokumenty (wybór), Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Zapol”, Szczecin 2008.
• Zbiór podstawowych dokumentów działalności Sojuszu Lewicy Demokratycznej w latach 1999–2003, Polex, Warszawa 2003.
• Żółtkowski W., Jak PiS manipuluje świadomością Polaków, „Przegląd”, 22–28 I 2018, nr 4.
• Żukowski T., Historię PRL trzeba opowiedzieć na nowo, „Przegląd”, 20 III 2011, nr 11.
• Chojan A., Fundamenty ideowe i cele polityki zagranicznej Prawa i Sprawiedliwości z perspektywy 2005 roku, <http://bazekon.icm.edu.pl/bazekon/element/bwmeta1.element.ekon-
• element-000171448590>.
• Chwalba A., III Rzeczpospolita – raport specjalny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.
• Chwedoruk R., Polityka historyczna a doświadczenia polskiej lewicy, „Przegląd Socjalistyczny” 2007, nr 5.
• Chwedoruk R., Przyszłością lewicy jest...przeszłość, „Socjaldemokraci” 2013, nr 3.
• Dudek A., Zderzenie czołowe, „Europa. Miesięcznik Idei” 2011, nr 7.
• Golec J., Lewicowa ocena PRL, „Dziś” 2001, nr 10.
• Kornaś J., Socjaldemokracja polska a dziedzictwo przeszłości, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 2006, nr 706.
• Materski W., Polityka historyczna Federacji Rosyjskiej po 2000 r., „Dzieje Najnowsze” 2014, nr 4.
• Narodowe i europejskie aspekty polityki historycznej, red. B. Korzeniewski, Instytut Zachodni, Poznań 2008.
• Olszewski E., Pamięć społeczna i polityka historyczna w programach polskich partii politycznych, <https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ssp/article/view/11021>.
• Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, red. A.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
• PRL bez uprzedzeń, red. J. Majmurek, P. Szumlewicz, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2010.
• Przygoda M., Wpływ polityki historycznej na politykę zagraniczną. Przykład Polski i jej relacji z sąsiadami, Regionalny Ośrodek Debaty Naukowej, Katowice 2013.
• Trembicka K., Biała legenda Okrągłego Stołu, [w:] Idee, państwo, ludowcy. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Jana Jachymka, red. E. Maj, S. Michałowski, A. Wójcik, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.
• Trembicka K., Ocena Okrągłego Stołu w III Rzeczypospolitej – ciągłość i zmiana, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologia” 2015, nr 14.
• Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce: 30 lat sporów o znaczenie i skutki, „Przegląd Sejmowy” 2019, nr 5.
• Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce: studium o porozumieniu politycznym, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.
• Trembicka K., Wybory „kontraktowe” w Polsce w czerwcu 1989 roku: peccatum oryginale u podstaw narodzin III RP, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 4.
• Wałdoch M., Meandry polityki historycznej w jednostkach samorządu terytorialnego III RP, „Studia Gdańskie. Wizje i Rzeczywistość” 2017, t. 14.
• Wiatr J.J., Socjaldemokracja wobec wyzwań XXI wieku, Scholar Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2000.
• Zrozumieć PRL, red. W. Żółtkowski, Muza, Warszawa 2012.

Identyfikatory

DOI

10.31268/PS.2022.116