Człowiek, który nosi wspomnienia w swoich oczach. Kino Jonasa Mekasa

• Autorzy: Gorlewska Paulina

Warianty tytułu

EN

The Man with Memories in His Eyes. Jonas Mekas’ Cinema

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł stanowi analizę trzech pierwszych esejów filmowych autorstwa Jonasa Mekasa w kontekście teorii autobiografizmu w kinie. Tłem interpretacji stało się biograficzne doświadczenie wysiedlenia i poszukiwania zakorzenienia w nowej rzeczywistości. Wczesna twórczość litewskiego reżysera została przeanalizowana w odniesieniu do koncepcji film diary i diary film, przy użyciu metody close reading. Szczególne miejsce w artykule zajmuje kwestia kształtowania się autorskiego stylu Jonasa Mekasa, opartego na montażu dokonywanym w momencie filmowania, który został połączony z procesami mnemonicznymi właściwymi zjawisku reminiscencji oraz z poetyką amerykańskiej awangardy filmowej lat 60

EN

The article is an analysis of the first three film essays by Jonas Mekas in the context of the autobiographical theory in film. The biographical experience of displacement and the search for rooting in the new reality became the background of the interpretation and analysis. The early work of the Lithuanian director was analyzed in relation to the concept of film diary and diary film, using the close reading method. The article is particularly concerned with the issue of shaping of the original style of Jonas Mekas, based on editing made at the time of filming, which was combined with the mnemonic processes proper to the phenomenon of reminiscence and the poetics of the American avant-garde film of the 1960s.

Słowa kluczowe

PL

Jonas Mekas;; eseje filmowe;; autobiografizm w kinie;; film diary'; diary film;; close reading;; amerykańska awangarda filmowa lat 60.

EN

film essays;; Jonas Mekas;; autobiographical theory in film;; film diary and diary film;; close reading method;; the American avant-garde film of the 1960s.

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2018
• Numer: 104 Esej, found footage, film montażowy
• Strony: 62-83

Twórcy

autor

Gorlewska Paulina

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Bordwell, David. Making the Meaning. Inference and Rhetoric in the Interpretation of Cinema. Cambridge: Harvard University Press, 1991.
• Cambridge Advanced Learner’s Dictionary. 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
• Camper, Fred. “He Stands in a Desert Counting The Seconds of His Life” (Jonas Mekas, 1985).” November 26 2018. http://sensesofcinema.com/2001/experimental-cinema-17/mekas_camper/.
• Cuevas, Efrén. “The Immigrant Experience in Jonas Mekas’s Diary Films: A Chronotopic Analysis of “Lost, Lost, Lost.” Biography 19,1 (2006): 54-72.
• Czermińska, Małgorzata. Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków: Universitas, 2000.
• Fite-Wassilak, Chris. “I look at you now from a distance: Performance and Auditory Diegesis in the work of Jonas Mekas and Chris Marker”. August 12, 2010. www.growgnome.com/Downloads/auditory.pdf.
• Halbwachs, Maurice. Społeczne ramy pamięci. trans. M. Król. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
• Horak, J.-C. ”Reminiscences of a Journey to Lithuania.” June 1 2009. http://www.oldfilm.org/files/image/04 Symp_ Horak.pdf.
• Kordys, Jan. Kategorie antropologiczne i tożsamość narracyjna. Szkice z pogranicza neurosemiotyki i historii kultury. Kraków: Universitas, 2006.
• Kwiecień, Magdalena. Autobiografizm filmowy jako ślad podmiotowej egzystencji. Kraków: Instytut Sztuk Audiowizualnych UJ, (unpublished PhD dissertation), 2007.
• Lang, Candace. “Autobiography in the Aftermath of Romanticism.” Diacritics 12, 4 (1982): 2-16.
• Lejeune, Philipe. Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, edited by Regina Lubas-Bartoszyńska. Kraków: Universitas, 2001.
• MacDonald, Scott. “Interview With Jonas Mekas.” October 29 (1989): 82-116.
• Maruszewski, Tomasz. Pamięć autobiograficzna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005.
• Mekas, Jonas. Nie miałem dokąd iść. trans. M. Wawrzyńczak. Sejny: Fundacja Pogranicze, 2007.
• Mekas, Jonas. “A Note on the Shaky Camera.” Film Culture 24-27 (1962): 36-40.
• Mekas, Jonas. “Jak cień…”. interv. J. Sans. trans. A. Szyszko, Krasnogruda 14 (2001): 87-104.
• Mekas, Jonas. “Reminiscences of a Journey to Lithuania.” May 5 2009. http://www.canyoncinema.com/ M/MekasJ.html.
• Mekas, Jonas. “There is no plan.” interv. R. Carter. November 26 2018. http://www.3ammagazine.com/artarchives/2005/ jul/interview_jonas_mekas.shtml.
• Peel, Ellen. “The Self Is Always an Other: Going the Long Way Home to Autobiography.” Twentieth Century Literature 1 (1989): 1-16.
• Podsiadło, Magdalena. “Jonas Mekas – przybysz trwale przemieszczony.” In Mistrzowie kina amerykańskiego II, edited by Rafał Syska and Łukasz Plesnar, 158-173. Kraków: Rabid 2007.
• Ricoeur, Paul. Pamięć, historia, zapomnienie. trans. J. Margański. Kraków: Universitas, 2007.
• Rosner, Katarzyna. Narracja, tożsamość i czas. Kraków: Universitas, 2006.
• Scott, Aaron. “Some Notes on “This Side of Paradise: Fragments of an Unfinished Biography” (1999).” November 25 2016. http://sensesofcinema.com/2001/experimental-cinema-17/mekas_paradise/.
• Sitney, P. Adams. Eyes Upside Down. Visionary Filmmakers and the Heritage of Emerson. London and New York: Oxford University Press, 2008.
• Sitney, P. Adams. Visionary Film. The Amercian Avant-Garde 1943-1978. London And New York: Oxford University Press, 1979..
• Taylor, Charles. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. trans. M. Gruszczyński, O. Latek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
• To Free the Cinema. Jonas Mekas and The New York Avant Underground. edited by D. E. James. New Jersey: Princeton University Press, 1992.
• Yue, Genevieve. “Jonas Mekas.” November 25 2018. http://sensesofcinema.com/2005/great-directors/mekas/.
• “A Conversation between Jonas Mekas and Stan Brakhage.” Logos: a journal of modern society & culture. November 25, 2018. http://www.logosjournal.com/brakhage_mekas.htm.
• Casper, Michael. “I Was There.” Accessed January 31, 2019, https://www.nybooks.com/articles/2018/06/07/jonas-mekas-i-was-there.
• Hoberman, J. “Why I cannot review Jonas Mekas’s Conversations with Film-Makers.” Accessed February 1, 2019, http://j-hoberman.com/2018/06/why-i-cannot-review-jonas-mekass-conversations-with-film-makers/.
• Leland, John. “These 4 New Yorkers Are Experts in Living. What Do They Know That We Don’t?” Accessed January 31, 2019. https://www.nytimes.com/2019/01/04/nyregion/these-4-new-yorkers-are-experts-in-living-what-do-they-know-that-we-dont.html.
• Schwabsky, Barry, and Caspar, Michael. “On Jonas Mekas: An Exchange.” Accessed January 31, 2019, https://www.nybooks.com/articles/2018/07/19/on-jonas-mekas-an-exchange/.
• Vanagaitė, Rūta, and Zuroff, Efraim. Nasi. Podróżując z wrogiem. Trans. K. Mazurek. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2017.