Zmierzch edycji krytycznych?

• Autorzy: Prussak Maria

Warianty tytułu

EN

Twilight of Critical Editions?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł omawia problemy i możliwości współczesnej edycji naukowej. Ukształtowane w Polsce zasady opracowania tekstów nieżyjących autorów w ciągu XX wieku podlegały coraz ściślejszej normatywizacji. Toczone w Polsce dyskusje dotyczyły na ogół konkretnych rozwiązań, natomiast niezbyt często podejmowały zagadnienia teorii i krytyki tekstu, bardzo szeroko rozwijane i dyskutowane zarówno w literaturoznawstwie zachodnim, jak i rosyjskim. W efekcie sztywniejących zasad w ramach edycji nie mieszczą się istotne informacje o tekście i niemal zupełnie nie uwzględnia się problematyki procesu twórczego. Wiedza o przekształceniach konkretnego dzieła może poszerzyć możliwości jego interpretacji. Rozwiązaniem zagadnień podejmowanych w ramach krytyki tekstu, wbrew pierwotnym oczekiwaniom, nie będzie edycja cyfrowa, jeśli nie powstaną koncepcje cyfryzacji dostosowane do każdego dzieła oddzielnie.

EN

The article discusses the problems and possibilities of the contemporary academic edition. Editorial preparations of texts by late authors throughout the 20th century underwent more and more rigid normalisation. Discussions in Poland mainly referred to specific solutions, though they rather seldom raised the issues of text theory and criticism, broadly developed and examined both in Western and in Russian literary studies. In effect of the stiffening rules, the crucial pieces of information about the text failed to be included within an edition, and it almost completely neglected the text-forming issues. The knowledge about the transformations of a given work may extend its interpretive potential. Solution to the problems addressed within the framework of text criticism, against its initial assumptions, will not be worked out on the ground of text criticism unless concepts of digitisation designed to individual works separately are developed.

Słowa kluczowe

PL

edycja krytyczna; proces twórczy; autograf; brulion; aparat krytyczny; bibliologia; edycja cyfrowa

EN

critical edition; creative process; manuscript; draft; critical tool; bibliology; digital edition

• Wydawca: Instytut Badań Literackich PAN
• Czasopismo: Pamiętnik Literacki
• Rocznik: 2020
• Tom: 111
• Numer: 4
• Strony: 31-43

Daty

wydrukowano

2020-12-27

Twórcy

autor

Prussak Maria

• Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa

Identyfikatory

ISSN

0031-0514

e-ISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2020.4.3