Być czy mieć? Pochwała posiadania i własności

• Autorzy: Katarzyna Guczalska

Warianty tytułu

EN

To Be or to Have? An Apology of Ownership and Property

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In the text, I attempt to question the justifiability of Erich Fromm’s distinction: “to have or to be?”. In practice, the phrase is used in various contexts and discussions and is not associated with the ideas of its author. The catchphrase’s popularity comes from the fact that it managed to express the attainments of many centuries of religion and philosophy, which may be defined as axiology branding devotion to material things. The axiology is usually adopted as unquestionable. My thesis is that axiology is, in fact, a debatable evaluation. I present my own views and those of Bronisław Łagowski, which he presented in his paper Palę Fromma (I burn Fromm). I also cite real cases of negation and affirmation of private property. I discuss the negation of property made by Plato and its critique undertaken by Aristotle. I analyse the affirmations of private property which are the strongest in West European culture – liberal thought and libertarianism. I think that one should develop and form one’s mind so as to relieve oneself from the devotion to things. It does not, however, have to be achieved through the fight with and negation of the phenomena required for subsistence. Things are not negative in themselves. The desire and drive to possess material things may be perceived as a valuable phenomenon – both from an economic and a moral point of view. The community needs people who are responsible, resourceful and well-off, which means people who have something to lose. In this text, I am mostly interested in the “transposition” of the adopted metaphysical assumptions in the practice of social life.

Słowa kluczowe

EN

TO HAVE OR TO BE?; CONSUMER GOODS; POVERTY; WEALTH; SELFLESSNESS; EGOISM; PROFIT; SELF-IMPROVEMENT; PLATONISM; LIBERALISM; LIBERTARIANISM; PROPERTY

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Rocznik: 2012
• Numer: 887
• Strony: 37-56

Twórcy

autor

Katarzyna Guczalska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Filozofii, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland,

Bibliografia

• Arystoteles [1964], Polityka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Arystoteles [2001], Dzieła wszystkie, t. 6. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Boaz D. [2005], Libertarianizm, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Cole B. OP, Conner P. OP [1997], Pełnia chrześcijaństwa. Teologia życia konsekrowanego, W drodze, Poznań.
• Dzięgiel T. [2005], Prawo do własności prywatnej, „Diametros”, nr 4.
• Fromm E. [1996], Zdrowe społeczeństwo, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Fromm E. [2007], Mieć czy być?, Rebis, Poznań.
• Guczalska K. [2010], Etyka kapitalizmu i kryzys [w:] Moralny wymiar kryzysu ekonomicznego, red. J. Filek, Fundacja Biblioteki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Guczalska K. [2012], Koncepcja własności absolutnej Murraya Rothbarda w kontekście pomocy i ubóstwa, „Prakseologia”, nr 153.
• Hoppe H.-H. [2007], O błędach klasycznego liberalizmu i o perspektywach wolności, http://mises.pl/wp-content/uploads/2007/12/laissez_faire_czerwiec_2007.pdf.
• Juruś D. [2005], Czy Robert Nozick był libertarianinem?, „Principia”, t. XLI-XLII.
• Kwaśnicki W. [2000], Historia myśl liberalnej, PWE, Warszawa.
• Locke J. [1992], Dwa traktaty o rządzie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Łagowski B. [2008], Palę Fromma [w:] Pochwała politycznej bierności, Sprawy Polityczne, Elbląg.
• Pipes R. [2000], Własność a wolność, Muza SA, Warszawa.
• Platon [2003], Państwo, Wydawnictwo Antyk, Kęty.
• Rothbard M. [2010], Etyka wolności, Fijorr Publishing, Warszawa.
• Sepczyńska D. [2008], Katolicyzm a liberalizm. Szkic z filozofii społecznej, Nomos, Kraków.
• Szacki J. [1980], Spotkania z utopią, Iskry, Warszawa.
• Szlezák T.A. [1997], Czytanie Platona, IFiS PAN, Warszawa.
• Walzer M. [2007], Sfery sprawiedliwości. Obrona pluralizmu i równości, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Workowski A. [2009], Ontologiczne podstawy posiadania, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.