Wpływ długofalowy realizacji programu edukacji ekologicznej „Czysta Wisła i Rzeki Przymorza” na działalność szkół i gmin

• Autorzy: Adam Kowalak

Warianty tytułu

EN

Long-term effects of the environmental education programme “Pure Vistula and Rivers of Przymorze”

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Duże projekty edukacji ekologicznej, realizowane w szkołach w ramach zajęć dodatkowych nie są na ogół poddawane ocenom skuteczności edukacyjnej. Do nielicznych wyjątków należy program „Czysta Wisła i Rzeki Przymorza” realizowany w 386 szkołach w latach 1993–2002. W programie zastosowano dwuogniskowy model edukacji, którego ośrodkami były szkoły i urzędy gmin. Badania skuteczności edukacyjnej obejmowały uczniów uczestniczących w programie, nauczycieli, rodziców uczniów i pracowników urzędów gmin. Po zakończeniu realizacji programu w latach 2002–2010 prowadzone były badania długofalowego wpływu programu na działalność szkół i gmin w zakresie edukacji ekologicznej i kształtowania proekologicznych postaw mieszkańców. Badania prowadzono w cyklu dwuletnim. Celem badań była ocena czasu oddziaływania na społeczność lokalną realizacji projektu edukacyjnego po jego formalnym zakończeniu. Podjęto również próbę oceny celowości realizacji dużych programów edukacyjnych obejmujących całe społeczności lokalne. W wyniku badań stwierdzono istotną zależność realizacji zadań szkół i gmin od czynnika ludzkiego. Odejście ze szkoły nauczyciela prowadzącego program bądź też zmiana władz gminy, a w szczególności wójta na ogół powodowała zmianę podejścia do edukacji ekologicznej. W przeważającej większości przypadków była to zmiana negatywna. Wskazywaną przez respondentów przyczyną niewielkiego zaangażowania samorządów gminnych i miejskich oraz szkół w realizację dużych, wieloletnich programów edukacji ekologicznej jest brak wsparcia finansowego takich przedsięwzięć przez fundusze ekologiczne. Zmiana podejścia instytucji finansujących ochronę środowiska, w tym edukację ekologiczną, stanowi kluczowy warunek realizacji interdyscyplinarnych programów, łączących edukację dzieci, młodzieży i dorosłych w ramach kształcenia przez całe życie.

EN

Large environmental education projects, implemented in schools within the framework of the activities are not generally subject to assessments of the effectiveness of education. The few exceptions include the programme “Pure Vistula and Rivers of Przymorze” implemented in 386 schools from 1993 to 2002. In this programme the bifocal model of education was used, which centres were schools and municipal offices. Educational effectiveness studies included students participating in the programme, teachers, parents and commune offices employees. After the completion of the implementation of the programme for the years 2002-2010, w studies were conducted on the long-term impacts of the programme on schools and communities in the field of environmental education and the development of more sustainable attitudes of residents. Studies were conducted in two-year cycle. The purpose of the research was to assess the period of influence of the educational project on local community after its formal completion. It was also an attempt to assess the advisability of pursuing large educational programmes covering the entire local communities. As a result of the study a significant dependence of the performance of the tasks of the schools and municipalities from the human factor was found. Resignation of the teacher who leads the programme from school or alternation the municipality authorities and, in particular, the administrative officer of the commune tends to cause change in the approach to environmental education. In most cases this was the negative change. As indicated by respondents the cause of small involvement of municipal and urban authorities and schools in the implementation of large-scale, multi-annual educational projects is the lack of financial support for such ventures by the eco-funds. The change in approach of environmental education funding bodies is a key condition for implementation of interdisciplinary programmes that educate children, youth and adults within the framework of lifelong learning.

Słowa kluczowe

PL

projekt; edukacja ekologiczna; efekty; ewaluacja

EN

project; Environmental education; Effects; evaluation

• Wydawca: Instytut Badań Edukacyjnych
• Czasopismo: Edukacja Biologiczna i Środowiskowa
• Rocznik: 2014
• Numer: s1
• Strony: 127-133

Daty

wydano

2014-09-02

Twórcy

autor

Adam Kowalak

• Instytut Geografii i Studiów Regionalnych, Akademia Pomorska w Słupsku