W stronę transnarodowej wrażliwości? Strategie kulturowego otwarcia i gatunkowej asymilacji w kinematografii islandzkiej po roku 2000.

• Autorzy: Sebastian Jakub Konefał

Warianty tytułu

EN

Towards transnational sensitivity? Strategies of cultural opening and assimilation of genres in Icelandic cinema after year 2000.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Początek XXI w. to okres, w którym wykształceni za granicą reżyserzy wnieśli do islandzkiego kina nową jakość. Powstałe w tym czasie filmy reprezentują wartości i tematy odmienne od tych, które eksplorowała kinematografia lat 80. nastawiona na lokalną perspektywę. Nowe pokolenie filmowców przynosi wizję Islandii jako kraju otwierającego się na zewnętrzne wpływy i podlegającego procesom globalizacyjnym. Dominującymi tematami stają się m.in.: debata dotycząca wzrastającej roli kobiet w życiu politycznym i kulturalnym czy problemy z asymilacją emigrantów i tolerancją wobec mniejszości seksualnych. Ze zmianą tematyki wiążą się też zapożyczone z Ameryki i Europy odmienne sposoby mówienia o kulturowym otwieraniu się Islandii, takie jak krytyka nacjonalistycznej retoryki wcześniejszych tekstów kultury. Zmiana perspektyw światopoglądowych łączy się natomiast ze zmianą podejścia do produkcji i dystrybucji filmów. Twórcy nowego kina islandzkiego skupiają się bowiem na poszukiwaniu zagranicznych partnerów mogących pomóc im w finansowaniu ich oryginalnych opowieści; odnajdują się także w roli „obywateli świata”, którzy poszukują inspiracji i możliwości tworzenia filmów poza ojczyzną.

EN

During the beginning of the 21st century film directors trained overseas brought in a new quality to the Icelandic cinema. The films made at that time represent the values and topics different from those explored in the 1980s cinema, which were primarily focused on the local perspective. A new generation of filmmakers presents the image of Iceland as a country that is opening up to outside influences and that is subjected to the processes of globalization. The main topics are, among others: the debate on the increasing role of women in the political and cultural life, problems with the assimilation of immigrants and the intolerance towards sexual minorities. With a change of subject matter come different ways (modeled on European and American ones) of talking about the cultural opening up of Iceland, such as criticism of the nationalist rhetoric of earlier cultural texts. Changing worldviews combine with a changed attitude to the production and distribution of films. The makers of new Icelandic film focus on search for foreign partners that can help them in financing their original work. They are also happy with the role of “world citizens” who are looking for inspiration and the ability to create films outside of their home country.

Słowa kluczowe

EN

Icelandic cinema; multiculturalism

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Kwartalnik Filmowy
• Rocznik: 2012
• Numer: 80
• Strony: 173-191

Twórcy

autor

Sebastian Jakub Konefał

Bibliografia

• Norðfjörð, Björn. Icelandic Cinema: A National Practice in a Global Context. University of Iowa: PhD dissertation.
• Cowie, Peter. 2000. Icelandic Films 1980-2000. Kvikmyndasjóður Íslands: Reykjavík.
• Higson, Andrew. 1995. Waving the Flag: Constructing a National Cinema in Britain. University of Oxford Press: Oxford.
• Norðfjörð, Björn. 2010. Dagur’s Kari’s ‘Noi Albinoi’, Seattle / Coppenhagen: University of Washington Press.
• MacCannell, Dean. 1993. Democracy Turn: On Homeless Noir. W: J. Copjec (red.). Shades of Noir: A Reader. Verso: London / New York.
• Nestingen, Andrew. 2008. Crime and Fantasy in Scandinavia - Fiction, Film and Social Change. University of Washington Press: Seattle.