Literacka realizacja starofrancuskiej legendy o Grzegorzu na kamieniu w powieści Wybraniec Tomasza Manna

• Autorzy: Krasoń Katarzyna

Warianty tytułu

EN

Literary realization of old French legend of Gregory on a stone in the Thomas Mann’s novel The Chosen

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In the article I investigate intertextual connections to specific literary codes and myths, that are a subject of intertextual game in the novel The Chosen. I point out that created by Thomas Mann hero and world which surrounds him is not so unique as in mythical story by Hartman von Aue. The writer decided - reffering to words of Harold Bloom- to perform a creative correction of a hagiographic legend. Despite a mocking relation to the literary origin- as I was proving- he did not questioned Christian values.

Słowa kluczowe

PL

związki intertekstualne; legenda o Grzegorzu na kamieniu; Wybraniec Thomasa Manna; Harold Bloom

EN

intertextual connections; legend of Gregory on a stone; The Chosen by Thomas Mann; Harold Bloom

• Wydawca: Uniwersytet Bielsko-Bialski
• Czasopismo: Świat i Słowo
• Rocznik: 2014
• Tom: 12
• Numer: (2)23
• Strony: 147-158

Twórcy

autor

Krasoń Katarzyna

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Grażyńskiego 53,

Bibliografia

• O.A.G. Spengler, Der Untergang des Abendlandes – Umrisse einer Morphologie der Weltgeschichte, Verlag Oldenbourg, München 1998.
• T. Mann, Reden und Aufsätze, Bd. II, Frankfurt am Main 1965.
• H. Koopmann, Der schwierige Deutsche. Studien zum Werk Thomas Mann, Fischer Verlag, Tübingen 1988.
• Th. Mann, Die Stellung Freuds in der modernen Geistesgeschichte, “Die psychoanalytische Bewegung”, Wien 1929.
• http://www.jstor.org/discover/10.2307/2908996?uid=3738840&uid=2&uid=4&sid=21105444073673
• [dostęp: 4.05.2014].
• J. Sławiński, Synchronia i diachronia w procesie historycznoliterackim, [w:] tenże, Dzieło. Język. Tradycja, Warszawa 1974.
• L. Kołakowski, Obecność mitu, Kraków 1981.
• E. Mieletyński, Poetyka mitu, przeł. J. Dacyngier, wstępem opatrzyła M.R. Mayenowa, Warszawa 2003.
• Nachbemerkungen des Herausgebers [w:] T. Mann, Der Erwählte, hrsg. von P. Mendelssohn Fischer Verlag, Frankfurt am Main 1980, s. 268.
• H. von Aue, Gregorius, der gute Sünder, mittelhochdeutscher Text nach F. Neumann, übertragen von B. Kippenberg, Nachwort von H. Kuhn, Reclam Verlag, Stuttgart 1996.
• K. Zimmermann, Gregorius, der gute Sünder, GRIN Verlag GmbH, München 2009.
• Gesta Romanorum. Historie rzymskie, przeł. P. Hertz, Warszawa 2001.
• Z. Ben-Porat, The poetic of literary allusion, “A Journal for Diskriptive Poetics and Theory of Literature” 1976, nr 1.
• N. Frye, Mit, fikcja, przemieszczenie, przekł. E. Muskat-Tabakowska, „Pamiętnik Literacki” 1969.
• E. Łoch, Pierwiastki mityczne w opowiadaniach J. Iwaszkiewicza. Geneza i funkcja, Rzeszów 1978.
• K. Krasoń, Intertekstualność, mit, aluzja. [w:] tejże, Sztuka aluzji literackiej w twórczości lirycznej Tymoteusza Karpowicza, Szczecin 2001
• König Ödipus von Sophokles, von K. Steinmann übersetzt, Deutscher Taschenbuch Verlag, München 1986. Por. König Ödipus. Tragödie, übersetzt und für die neuere Bühne eingerichtet von H. von Hofmannsthal, S. Fischer Verlag, Berlin 2002.
• B. Matzkowski, Textanalyse und Interpretation zu Sophokles, Königs Erläuterungen, Bd. 4, Beyer, Hollfeld 2013.
• W. Christlieb, Der entzauberte Ödipus. Ursprünge und Wandlungen eines Mythos, Nymphenburger Verlag, München 1879.
• T. Halter, König Oedipus - Von Sophokles zu Cocteau, Franz Steiner, Stuttgart 1998.
• P.J.G. Lehmann, Parodie im Mittelalter. Mit 24 ausgewählten parodistischen Texten, Anton Hiersemann Verlag, Stuttgart 1963.
• Pismo Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań-Warszawa 1980.
• S. Chatman, O teorii opowiadania, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 4.
• H. Linke, Epische Strukturen in der Dichtung Hartmanns von Aue. Untersuchungen zur Formkritik, Weltstruktur und Vortragsgliederung, Fink, München 1968.
• P. Nehring, Topika wczesnych łacińskich żywotów świętych (od Vita Antonii do Vita Augustini), Toruń 1999.
• J. Kmita, Sens i konwencja, [w:] tenże, Wartość, dzieło, sens. Szkice z filozofii kultury artystycznej, pod red. J. Kmity, Warszawa 1975
• J. Kmita, Kultura symboliczna, Formy i sfery świadomości społecznej, [w:] tenże, O kulturze symbolicznej, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa 1982.
• Ch. Barker, Studia kulturowe, przeł. A. Sadza, Kraków 2005.
• M. Głowiński, Portret Marchołta, „Twórczość” 1974, nr 8.
• M. Głowiński, Błazen. Dzieje postaci i motywu, Prolog, Warszawa 1993. Zob. także: M. Sznajderman, Błazen. Maski i metafory, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000.
• T. Mann, Der Erwählte, Fischer, Frankfurt am Main 2012.
• F.K. Stanzel, Typische Formen des Romans, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1993.
• C.G. Jung, Die Archetypen und das kollektive Unbewusste, Patmos Verlag, Ostfildern 2011.
• E. Camenzind, Aniela Jaffé über C.G. Jung – Archetypen und Herrschaft.
• http://www.traum-symbolika.com/foren-austausch/psychologie-psychotherapie/aniela-jaffe-ueber-cgjung-und-archetypen/, s. 1 [dostęp: 5. 04. 2014].
• R. Curtius, Bohaterowie i władcy, przeł., oprac. A. Borowski [w:] tenże, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, Universitas, Kraków 1997.
• M. Głowiński, O intertekstualności, “Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4, s. 87-124. Por.: G. Genett, Palimpsestes. La littérature au second degré, Paris 1980.
• Z. Freud, Wykład 6. Teoria libido i narcyzm. [w:] tenże, Wstęp do psychoanalizy, przełożyli: S. Kempnerówna i W. Zaniewicki, przedmowa K. Obuchowski, Warszawa 1984.
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Fantazja_%28psychologia%29, s. 1 [dostęp: 24. 06. 2014].
• http://www.irwish.de/PDF/Sigmund%20Freud%20%20Das%20Unbehagen%20in%20der%20Kultur.pdf?ie=UTF8&s=books&qid=1251348025&sr=1-1, s. 7. Cyt. za Freudem Johanna Wolfganga Goethego. Zob. Goethe in den »Zahmen Xenien« IX (Gedichte aus dem Nachlaß), [w:] tenże, Das Unbehagen in der Kultur, s. 7 [dostęp: 9. 10. 2014].
• S. Freud, Die Symbolik im Traum, Vorlesungen zur Einführung in die Psychoanalyse, rozdz. 10 [dostęp: 2. 10. 2014]. Por. H. Kurzke, Thomas Mann. Epoche - Werk - Wirkung, Verlag C.H. Beck, München 1991.
• A. Okopień-Sławińska, Relacje osobowe w literackiej komunikacji, [w:] Problemy teorii literatury, red. H. Markiewicz, Seria 2, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976.
• E. Balcerzan, Poezja polska w latach 1939-1965,
• http://bibli E. oteka.kijowski.pl/balcerzan%20edward/1939-1965.pdf, s. 158 [dostęp. 5. 09. 2014].
• Th. Mann, Gesammelte Werke in 13. Bänden, Fischer Verlag, Frankfurt am Main 1990.
• E. Kuźma, Kategoria mitu w badaniach literackich, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4.