Służba cywilna w okresie II Rzeczypospolitej

• Autorzy: Bartosz Kuś

Warianty tytułu

EN

Civil service in The Second Polish Republic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents the creation and functioning of civil service in the period of Second Polish Republic. The development of a new model of public administration was a major task in the process of unification of the legal system in Poland after the partition era was over. The administrative staff urgently needed an overhaul. The first legal regulations concerning the situation of civil servants in the newly reborn Polish state were adopted before Poland officially regained independence. In the period between the Wars, two chief legal acts were in force: the rescript of the Regency Council of the Polish Kingdom (11 June 1918) and the Act on State Civil Service (17 February 1922). Both regulations contained what now is referred to as the rules of good administration. The system of civil service in Poland of the time featured very innovative solutions, having much relevance even today.

PL

Artykuł opisuje powstanie i funkcjonowanie służby cywilnej w okresie II Rzeczypospolitej. Konstruowanie nowego modelu administracji publicznej było jednym z głównych zadań na drodze do unifikacji systemu prawa w Polsce po okresie zaborów. Pilnego rozwiązania wymagała problematyka kadr urzędniczych administracji publicznej. Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników Pierwsze regulacje prawne dotyczące sytuacji urzędników odradzającego się Państwa Polskiego zostały wydane jeszcze przed oficjalnym odzyskaniem niepodległości. W okresie międzywojennym obowiązywały kolejno dwa główne akty prawne regulujące przedmiotowa materię. Był to Reskrypt Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 11 czerwca 1918 r. oraz ustawa o państwowej służbie cywilnej z dnia 17 lutego 1922 r. W treści obydwu regulacji znalazły się postanowienia uwzględniające reguły określane współcześnie mianem zasad dobrej administracji. Na system służby cywilnej w II RP składały się rozwiązania ówcześnie bardzo nowatorskie i zachowujące aktualność do dnia dzisiejszego.

Słowa kluczowe

PL

administracja publiczna; prawo urzędnicze; dwudziestolecie międzywojenne

EN

public administration; magisterial law; interwar period

• Wydawca: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Czasopismo: Roczniki Nauk Prawnych
• Rocznik: 2014
• Tom: 24
• Numer: 1
• Strony: 145-164

Twórcy

autor

Bartosz Kuś

• Katedra Praw Człowieka, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II,

Bibliografia

• Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M.: Historia państwa i prawa polskiego, Warszawa 1979.
• Brzęk W.: Funkcjonowanie ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej w okresie międzywojennym, „Journal of Modern Science. Zeszyty Naukowo-Dydaktyczne” 1 (6) 2009, s. 35-53.
• Dębiński A.: Rzymskie prawo prywatne. Kompendium, Warszawa 2008.
• Górski A.: Civil servans czy politicus servans – w okresie międzywojennym i obecnie (Zagadnienie wpływu świata polityki na świat urzędniczy w dyskusjach sejmowych
• w latach 1919-1922 i 1992-1998), „Służba Cywilna” jesień-zima 2001-2002, nr 3, s. 70-97.
• Górski A.: Ustawa o służbie cywilnej z 18 grudnia 1998 r. w świetle aktów prawnych
• o państwowej służbie cywilnej z lat 1918-1922, [w:] Administracja publiczna. Wyzwania w dobie integracji europejskiej, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2008, s. 289-305.
• Górzyńska T.: Polska służba cywilna – problem nadal nierozwiązany, [w:] Prawo w XXI wieku, red. W. Czapliński, Warszawa 2006, s. 227-234.
• Izdebski H., Kulesza M.: Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1999.
• Izdebski H., Kulesza M.: Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004.
• Liszcz T., Borek-Buchajczuk R., Perdeus W.: Prawo urzędnicze, Lublin 2005.
• Mikułowski W.: Sprawność cywilnej służby publicznej jako instrumentu rządzenia państwem, [w:] Dobre państwo, red. W. Kieżun i J. Kubin, Warszawa 2004, s. 77-110.
• Pawłowski J.: Historia systemu służby cywilnej w Polsce, tekst w: https://dsc.kprm.gov.pl/ historia-systemu-sluzby-cywilnej-w-polsce-0 [dostęp: 09.11.2013].
• Rydlewski G.: Służba cywilna w Polsce. Przegląd rozwiązań na tle doświadczeń innych państw i podstawowe akty prawne, Warszawa 2001.
• Sinkowska L.: Status prawny członka korpusu służby cywilnej, Toruń 2003.
• Stelina J.: Prawo urzędnicze, wyd. II, Warszawa 2013.
• Ura E.: Ewolucja służby cywilnej w Polsce (zagadnienia wybrane), „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej” 11 (245) 2007, s. 101-129.
• Ura E.: Prawo urzędnicze, Warszawa 2011.