Ocalić Gaję i zbawić zbiorowość. Ekoteologiczne sugestie Brunona Latoura

• Autorzy: Bińczyk Ewa

Warianty tytułu

EN

Save Gaia and Redeem Community. Bruno Latour’s Ecotheological Suggestions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje ekoteologiczne sugestie francuskiego socjologa, współtwórcy teorii aktora-sieci (ANT), Brunona Latoura. Omówiona zostaje postsekularna koncepcja żywej mowy religijnej Latoura (wymagającej szeregu translacji konstytuujących bliskość w interlokutorach). Tekst wskazuje korzyści płynące z zastosowania metafor Atlasa oraz Gai w kontekście politycznego problemu braku solidarnej reakcji zbiorowości na problem globalnego ocieplenia.

EN

The article presents selected ecotheological suggestions of Bruno Latour (French sociologist who created the so-called Actor-Network Theory). Latour’s postsecular model of the authentic religious speech is also described (this kind of speech can be produced by a series of translations that constitute proximity between interlocutors). The text indicates important advantages of such metaphors as „Atlas” and „Gaia”. They could play a crucial role in coping with the political problem of the lack of any united collective reaction towards the threat of global warming.

Słowa kluczowe

PL

teoria aktora-sieci; teologia polityczna; polityka natury; zbiorowość; czynniki pozaludzkie; Gaja

• Wydawca: Instytut Socjologii UW
• Czasopismo: Stan Rzeczy
• Rocznik: 2013
• Numer: 2(5)
• Strony: 137-149

Twórcy

autor

Bińczyk Ewa

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Wydział Humanistyczny; Instytut Filozofii

Bibliografia

• Bińczyk E. 2003. Bez tytułu, „Przegląd Religioznawczy” 2003, nr 1,s. 175–180 (rec. Latour B. 2002. Jubiler – ou les Tourments de la Parole Religieuse, Les Empêcheurs de Penser en Rond, Paryż).
• Bińczyk E. 2007. Obraz, który nas zniewala. Współczesne ujęcia języka wobec esencjalizmu i problemu referencji, Universitas, Kraków.
• Bińczyk E. 2012. Technonauka w społeczeństwie ryzyka. Filozofia wobec niepożądanych następstw praktycznego sukcesu nauki, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Bińczyk E. 2013. Problem sceptycyzmu wobec zmiany klimatycznej a (post)konstruktywizm, „Przegląd Kulturoznawczy” 2013, nr 1(15).
• Crutzen P.J., Stoermer E.F. 2000. The ‘Anthropocene’. „Global Change Newsletter” 2000, nr 41, s. 17–18.
• Edwards P.N. 2010. A Vast Machine: Computer Models, Climate Data, and the Politics of Global Warming (Infrastructures), The MIT Press, Cambridge, MA, London.
• Hamilton C. 2010. Requiem for A Species. Why We Resist the Truth About Climate Change, Earthscan, London, Washington.
• Hoggan J., Littlemore R. 2009. Climate Cover-Up: the Crusade to Deny Global Warming, Greystone Books, Vancouver.
• Jerzmanowski A. 2001. Geny i życie. Niepokoje współczesnego biologa, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Kiepas A. 2000. Człowiek wobec dylematów filozofii techniki, Wydawnictwo Gnome, Katowice.
• Latour B. 1999. »Thou shalt not take the Lord’s name in vain« — being a sort of sermon on the hesitations of religious speech. „Res” 1999, nr 39, s. 215–234; http://www.bruno-latour.fr/sites/default/files/79-RES-SERMON-GB.pdf; dostęp: 3.03.2013.
• Latour B. 2002. Jubiler – ou les Tourments de la Parole Religieuse, Les Empêcheurs de Penser en Rond, Paryż.
• Latour B. 2003. The Promises of Constructivism, [w:] Chasing Technoscience. Matrix for Materiality, D. Ihde, E. Selinger (red.), Indiana University Press, Bloomington, Indianapolis, s. 27–46.
• Latour B. 2009. Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, tłum. A. Czarnacka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Latour B. 2009a. Czy nie-ludzie zostaną zbawieni? Argument ekoteologiczny, tłum. M. Bokiniec, [w:] Ekologia. Przewodnik krytyki politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, s. 18–52.
• Latour B. 2011. Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, tłum. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Latour B. 2011a. Waiting for Gaia. Composing the Common World through Arts and Politics, wykład w the French Institute, Londyn, listopad 2011, http.://www.bruno-latour.fr/node/446; dostęp: 5.03.2013.
• Latour B. 2012. Nadzieja Pandory. Eseje o rzeczywistości w studiach nad nauką, red. nauk. K. Abriszewski, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Latour B. 2013. Facing Gaia. A New Inquiry into Natural Religion, The University of Edinburgh Gifford Lectures, dostępne na żywo w sieci: 18–28.02.2013, http://www.ed.ac.uk/schools-departments/humanities-soc-sci/news-events/lectures/gifford-lectures/series-2012-2013.
• Michaels D. 2008. Doubt is Their Product. How Industry’s Assault on Science Threatens Your Health, Oxford University Press, Oxford.
• Oreskes N., Conway E. 2010. Merchants of Doubt: How a Handful of Scientists Obscured the Truth o Issues from Tobacco Smoke to Global Warming, Bloomsbury Press, New York.
• Proctor R.N. 1995. Cancer Wars: How Politics Shapes What We Know and Don’t Know about Cancer, Basic Books, New York.
• Zacher L.W. 2007. Transformacje społeczeństw: od informacji do wiedzy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.