Sprawności dialogowe w autyzmie. Wyniki badań dzieci 6–7-letnich w normie intelektualnej

• Autorzy: Saj Magdalena

Warianty tytułu

EN

Dialogue Skills in Autism. Test Results of 6-7-Year-Old Children in the Intellectual Norm

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sprawności dialogowe są wykładnikiem społecznego i komunikacyjnego rozwoju dziecka. Podstawowym problemem w funkcjonowaniu dzieci autystycznych jest budowanie naprzemiennych relacji społecznych i komunikowanie się z innymi, czyli rozwój sprawności dialogowych. W artykule przedstawiono wyniki badania wypowiedzi dialogowych współtworzonych przez 6- i 7-letnie dzieci z autyzmem pozostające w normie intelektualnej. Problemy badawcze dotyczyły tego, czy dzieci autystyczne współtworzą dialog, czy respektują naprzemienność ról nadawcy i odbiorcy, czy realizują językowe reguły społeczne, sytuacyjne i pragmatyczne, czy współtworzone przez nie dialogi są spójne na poziomie formalnym, semantycznym i pragmatycznym. Ocena sprawności dialogowej wykazała, że dzieci autystyczne mają znaczne ograniczenia, ale też istotny potencjał w zakresie możliwości konwersacyjnych. Wyniki badań wskazują na potrzebę oceny sprawności dialogowej w diagnozowaniu zaburzeń rozwoju mowy.

EN

Dialogic skills are an interpretation of the child’s social and communicative development. The basic problem in functioning of autistic children is building alternate social relations and communicating with others, i.e. the development of dialogic skills. The article presents the results of a study of dialogic utterances co-created by 6- and 7-year-old children with autism remaining in the intellectual norm. The research problems included the following issues: whether autistic children co-create dialogues; whether they respect the alternation of the roles of both sender and receiver; whether they implement the linguistic social, situational and pragmatic rules; whether the dialogues they co-create are coherent at the formal, semantic and pragmatic level. The evaluation of dialogue proficiency revealed that autistic children have significant limitations, but also significant potential in conversational abilities. The results of this study indicate the need for dialogue proficiency evaluation in the diagnosis of speech development disorders.

Słowa kluczowe

PL

spektrum zaburzeń autystycznych; ontogeneza mowy; zaburzenia mowy; struktura dialogu; diagnoza logopedyczna

EN

autism spectrum disorders; ontogenesis of speech; speech disorders; structure of dialogue; speech therapy diagnosis

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Czasopismo: Logopedia
• Rocznik: 2020
• Tom: 49
• Numer: 2
• Strony: 55-72

Daty

wydano

2021-06-02

Twórcy

autor

Saj Magdalena

• Neurologis – Centrum Terapii i Rozwoju w Lublinie

Bibliografia

• Bobkiewicz-Lewartowska L., 2000, Autyzm dziecięcy – zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków.
• Grabias S., 1997, Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997.
• Kielar-Turska M., 2006, Rozwój mowy, [w:] Encyklopedia pedagogiki XXI wieku, red. T. Pilch, t. 5, Warszawa.
• Gałecki P., Święcicki Ł., 2015, Kryteria diagnostyczne z DSM-5, Wrocław.
• Markiewicz K., 2004, Możliwości komunikacyjne dzieci autystycznych, Lublin.
• Panasiuk J., 2013, Afazja a interakcja. TEKST – metaTEKST – konTEKST, Lublin.
• Pisula E., 2000, Autyzm u dzieci. Diagnoza, klasyfikacja, etiologia, Warszawa.
• Pisula E., 2016, Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia, Gdańsk, s. 34–51.
• Rozetti-Szymańska A., Wójcik J., Pietras T., 2010, Zarys terapii pedagogicznej dzieci z autyzmem, [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia, red. T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki, Wrocław.
• Warchala J., 1991, Dialog potoczny a tekst, Katowice.
• Winczura B., red., 2009, Autyzm. Na granicy zrozumienia, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.24335/3bv3-8v41