Przysłówki prefiksalno-sufiksalne typu po polsku w słowniku i w tekście

• Autorzy: Patrycja Pałka

Warianty tytułu

Prefixal-suffixal adverbs of the po polsku ‘in Polish’-type in dictionaries and in texts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

The goal of the current paper is to determine whether contemporary dictionaries and works dealing with syntactic and semantic properties of adverbs (cf. Grzegorczykowa 1975; Laskowski 1998; Wróbel 1996, 2001, 2004; Grochowski 1986, 1997), reflect the actual usage of adverbs of the po polsku ‘in Polish’-type in texts, and whether the linguistic processes involved in their textual use have any impact on lexicographic descriptions. The problem is a difficult and complex one, and we decided to limit our considerations to those adverbial derivatives only, which are formed nearly regularly by the combination of the prefix po- and the suffix -u from denominal adjectives ending in -ski, -cki (-dzki), e.g. po polsku ‘in Polish’, po katolicku ‘the Catholic way’, po szwedzku ‘in Swedish’. Thus, we shall start by discussing the crucial theoretical assumptions about the class we focus on; next we will analyse the lexicographic material excerpted from the four newest dictionaries of Polish: SWJP, USJP, ISJP and PSWP, and to finish, we will present the results of an analysis of the source material which we have extracted from the texts collected in the National Corpus of Polish.

• Wydawca: Księgarnia Akademicka
• Czasopismo: LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
• Rocznik: 2011
• Numer: 2(12)
• Strony: 45-63

Twórcy

autor

Patrycja Pałka

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Bibliografia

• Apresjan J.D., 1980, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Wrocław.
• Bednarek A., 2005, Z nieśmiałością o nieśmiało, [w:] M. Grochowski (red.), Przysłówkii przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń, s. 125–132.
• Bień J.S., 2004, Wyrazy morfologiczne i morfosyntaktyczne w praktyce, [w:] A. Moroz, M. Wiśniewski(red.), Studia z gramatyki i semantyki języka polskiego, Toruń, s. 171–182.
• Chudyk D., 2006, Semantyka i łączliwość przysłówków gradualnych w języku rosyjskim w porównaniuz ekwiwalentami polskimi (na materiale tekstów literatury pięknej), Rzeszów.
• Cyra K., 1998, Frekwentywne użycia przysłówka zawsze, „Poradnik Językowy” z. 1/2, s. 43–49.
• Fedorowicz A., 2007, Regularna polisemia rzeczownika w słownikach, [w:] P. Żmigrodzki,R. Przybylska (red.), Nowe studia leksykograficzne, Kraków, s. 47–68.
• Grochowski M., 1986, Polskie partykuły: składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław.
• Grochowski M., 1997, Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Kraków.
• Grochowski M., 1999, O strukturze semantycznej przysłówków kolektywnych, [w:] J. Adamowski,S. Niebrzegowska (red.), W zwierciadle języka i kultury, Lublin, s. 280–288.
• Grzegorczykowa R., 1975, Funkcje semantyczne i składniowe polskich przysłówków, Wrocław.
• Grzegorczykowa R., 1982, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa.
• Grzegorczykowa R., 1984, Słowotwórstwo przysłówków, [w:] R. Grzegorczykowa, R. Laskowski,H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa,s. 456–466.
• Grzegorczykowa R., 1988, Problemy derywatów i wyrazów polisemicznych w opisie słownikowym,[w:] W. Lubaś (red.), Wokół słownika współczesnego języka polskiego, Wrocław,s. 63–78.
• Grzegorczykowa R., 1990, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa.
• R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), 1998, Gramatyka współczesnegojęzyka polskiego, Warszawa.
• M. Bańko (red.), Inny słownik języka polskiego, Warszawa 2000.
• Jodłowski S., 1949, O przysłówkach, partykułach i im pokrewnych częściach mowy, „JęzykPolski” xxix, s. 97–106.
• Koneczna H., 1933, Przysłówki w funkcji przymiotników, „Poradnik Językowy”, s. 33–35.
• Kuryłowicz J., 1970, Derywacja leksykalna a derywacja syntaktyczna. Przyczynek do teoriiczęści mowy, [w:] H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.), Językoznawstwo strukturalne. Wybórtekstów, Warszawa, s. 148–157.
• Laskowski R., 1998, Podstawowe pojęcia morfologii, [w:] R. Grzegorczykowa, R. Laskowski,H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego, Warszawa, s. 9–57.
• Małdżiewa W., Bałtowa J., 1995, Syntaktyczna klasyfikacja przysłówków słowiańskichw świetle ich opisu słownikowego, [w:] M. Grochowski (red.), Wyrażenia funkcyjne w systemiei tekście, Toruń, s. 137–142.
• Maryn D., 2003, Opozycja semantyczna przysłówków szybko – wolno, „Polonica” t. 22/23,s. 187–202.
• Maryn D., 2005, O znaczeniu przysłówka nagle, [w:] M. Grochowski (red.), Przysłówki i przyimki.Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń, s. 133–148.
• Maryn D., 2007, O metodach semantycznej analizy polskich przysłówków tempa, [w:] A. Dobaczewski(red.), Studia nad współczesną polszczyzną. Gramatyka, semantyka, pragmatyka,Toruń, s. 171–183.
• Mirowicz A., 1947, Przysłówki przy liczebnikach, zaimkach, rzeczownikach, „Język Polski”xxvii, s. 166–168.
• Narodowy Korpus Języka Polskiego, www.nkjp.pl.
• Przepiórkowski A., 2004, Korpus IPI PAN. Wersja wstępna, Warszawa.
• H. Zgółkowa (red.), Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, Poznań, 1994–2005.
• Saloni Z., 1974, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich, „Język Polski” liv, z. 1/2, s. 3–13,93–101.
• B. Dunaj (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996.
• Szałkiewicz Ł., 2010, Po dżibutyjsku czy po wokółmarsjańsku? O poprzyimkowych przymiotnikachw słownikach, gramatyce i uzusie, „Prace Filologiczne” t. lviii, s. 405–416.
• Tokarski J., 1949, O kategorii przysłówka, „Poradnik Językowy” z. 2, s. 14–20.
• Tokarski J., 2001, Fleksja polska, Warszawa.
• S. Dubisz (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2004.
• Wojdak P., 2004, Przysłówki polisegmentalne w modelu składniowym polszczyzny, Szczecin.
• Woliński M., 2003, System znaczników morfosyntaktycznych w korpusie IPI PAN, „Polonica”t. xxii–xxiii, s. 39–55.
• Wróbel H., 1966, Przysłówki typu aktorsko, po aktorsku we współczesnej polszczyźnie,Katowice.
• Wróbel H., 1996, Nowa propozycja klasyfikacji syntaktycznej polskich leksemów, [w:] H. Wróbel(red.), Studia z leksykologii i gramatyki języków słowiańskich, Kraków, s. 53–60.
• Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego, Kraków.
• Wróbel H., 2004, Przysłówek w strukturze formalnej polskich zdań, [w:] M. Kita (red.), Z problemówgramatyki polskiej i słowiańskiej, Katowice, s. 183–192.
• Zaron Z., 2005, Wykładnikami lokalizacji – konstrukcje przysłówkowe czy przyimkowe?[w:] M. Grochowski (red.), Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki językapolskiego, Toruń, s. 15–55.
• Żmigrodzki P., 2005, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice.