Epopeja chilijskiego przebudzenia

• Autorzy: Barbaruk Magdalena

Warianty tytułu

EN

Epos of the Chilean Awakening

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule autorka intepretuje wydarzenia, które rozpoczęły się 18 października 2019 w Chile i znane są jako jego „przebudzenie” czy „chilijska wiosna”. Polegały one na masowych manifestacjach podczas której żądano m.in. nowej konstytucji, bezpłatnej edukacji i służby zdrowia, respektowania praw kobiet i rdzennej ludności. Zwraca uwagę, że semantyka aktualnego zrywu pogłębiona jest przez dokonywane paralele z zamachem stanu z 11.09.1973 i losem tysięcy desaparecidos. Barbaruk uważa, że pierwsza od 30 lat wielka mobilizacja społeczna i jej nowi męczennicy (kilkadziesiąt osób zmarło, kilkaset straciło wzrok) potrzebuje epopei, która opisywałaby pożądaną trajektorię zmian. Nawiązuje tu do uwag Andrzeja Ledera o „nienapisanej epopoei” polskich chłopów. W przypadku Chile trudność pisania epopei polega na powiązaniu rewolty z nowymi mediami: wideomappingiem (dialog kolektywu artystycznego DelightLab z prezydentem Sebastinem Piñerą), internetem (amatorskie rejestracje aktów przemocy, wykorzystywanie YouTube) oraz nietrwałymi „archiwami” jakimi są murale, które zmieniły wygląd stolicy, wykonywane przy akompaniamencie cacerolazo piosenki czy przemianowane nazwy miejsc (plac Dignidad). Autorka w interpretacji korzysta z koncepcji W.J.T. Mitchella (analiza fenomenu Occupy), R. Calassa ale podstawą są jej własne doświadczenia z Chile.

EN

The author of the article interprets events that started in Chile on 18 October 2019 and are known as that country’s “awakening” or “Chilean spring”. They consisted of mass-scale demonstrations calling for, i.a. a new constitution, free-of-charge education and health service, and respect for the rights of women and the indigenous population. Attention is drawn to the fact that the semantics of the actual upsurge is intensified by parallels with the coup d’état of 11 September 1973 and the plight of thousands of desaparecidos. M. Barbaruk is of the opinion that the large-scale social mobilisation, the first to take place after 30 years, and its new martyrs (several score persons perished, hundreds lost their eyesight) calls for an epic poem that would describe the desired trajectory of transformations. In doing so she referred to Andrzej Leder’s remarks on “the unwritten epos” about Polish peasants. In the case of Chile the difficulty of writing an epos consists of linking the revolt with new media: video mapping (the dialogue of the Delight Lab artistic collective and President Sebastián Piñera), the Internet (amateur recordings of acts of violence, the use of YouTube) and short-lived “archives”, i.e. murals, which altered the appearance of the capital city, songs performed to the accompaniment of cacerolazo or new names given to assorted sites (Dignidad Square). In her interpretation the author resorts to conceptions launched by W.J.T. Mitchell (an analysis of the Occupy phenomenon) and R. Calasso, but its foundation consists of personal experiences from Chile.

Słowa kluczowe

PL

Chile; rewolucja; antropologia

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Konteksty - Polska Sztuka Ludowa
• Rocznik: 2020
• Tom: 74
• Numer: 1-2 (328-329)
• Strony: 186-194

Twórcy

autor

Barbaruk Magdalena