Sieciowe zachowania informacyjne w obszarze zdrowia jako przedmiot badań w informatologii i w innych dyscyplinach

• Autorzy: Małgorzata Kisilowska

Warianty tytułu

EN

Health information behavior on the internet as a research topic in information science and other disciplines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Objective – Health information behavior is researched by information science as well as other disciplines of science. Research method – The review of literature on the specified topic shows three trends in the subjects being researched, that is, health information literacy, health education and promotion, and health information retrieval. Results and conclusions – Differences in the research approaches (including, among others, medicine, sociology, education, information science) and contexts are discussed and the selection of research methods and techniques is characterized. The analysis helps to define further research needs in the area in question, concerning both topics and methodology.

PL

Teza/cel artykułu – Zachowania informacyjne dotyczące zdrowia są przedmiotem badań zarówno informatologii, jak i innych dyscyplin. Metoda badań – Na podstawie przeglądu literatury, dokonanego dla przedstawionego obszaru, wyróżniono trzy grupy zagadnień najczęściej podejmowanych przez badaczy, tj. zdrowotne kompetencje informacyjne, edukację i promocję zdrowia oraz wyszukiwanie infor¬macji. Wyniki i wnioski – Przedstawiono różnice perspektyw i kontekstów badawczych (m.in. medycyny, socjologii, pedagogiki, informatologii), scharakteryzowano dobór metod i technik badawczych. W wyniku przeprowadzonej analizy sformułowano dalsze potrzeby badawcze w tym zakresie zarówno w ujęciu przedmiotowym, jak i metodologicznym.

Słowa kluczowe

PL

Informacja zdrowotna; Zdrowotne kompetencje informacyjne; Zdrowotne zachowania informacyjne

EN

Health information; Health information competencies; Health information behavior

• Wydawca: Polish Librarians Association, Warsaw, http://www.sbp.pl/en
• Czasopismo: Przegląd Biblioteczny
• Rocznik: 2015
• Tom: 83
• Numer: 3
• Strony: 382-397

Twórcy

autor

Małgorzata Kisilowska

• Institute of Information Science and Book Studies, The University of Warsaw ,

Bibliografia

• Albright, Kendra (2010). Multidisciplinarity in information behavior: Expanding boundaries or fragmentation of the field. "Libri" vol. 60, no 2, pp. 98-106.
• Batorski, Dominik (2011). Korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych. W: Czapiński, Janusz; Panek, Tomasz, red., Diagnoza Społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków – Raport [Special Issue]. "Contemporary Economics" nr 5, s. 299-327.
• Bratucu, R. et al. (2014). Cause and effect: the linkage between the health information seeking behavior and the online environment – a review. "Journal of Medicine and Life" 2014 vol. 7, no. 3, pp. 310-316.
• Dutta-Bergman, Mohan J. (2004). Health attitudes, health cognitions, and health behaviors among Internet health information seekers: population-based survey. "Journal of Medical Internet Research" 2004, 6:e15.
• Genuis, Shelagh K. (2012). Constructing sense from evolving health information: A qualitative investigation of information seeking and sense making across sources. "Journal of the American Society for Information Science and Technology" 2012 vol. 63, no. 8, pp. 1553-1566.
• Głowacka, Maria; Czajka, Piotr (2012). Jakość i dostęp do informacji internetowych jako źródło społecznej edukacji zdrowotnej. W: Krajewski-Siuda, Krzysztof, red., Samoleczenie. Warszawa: Instytut Sobieskiego, s. 163-168.
• Hirvonen, Noora et al. (2012). Information behavior in stages of exercise behavior change. "Journal of the American Society for Information Science and Technology" vol. 69, no. 9, pp. 1804-1819.
• HLS-EU Consortium (2012). Comparative report on health literacy in eight EU member states. The European Health Literacy Survey HLS-EU. [online] [dostęp: 2.12.2014] Dostępny w WWW: <http://www.health-literacy.eu>.
• Johnson, J. David; Case, Donald O. (2012). Health information seeking. Peter Lang.
• Kisilowska, Małgorzata (2014). Informacja zdrowotna – czy tego właśnie szukamy w Sieci? W: Jasiewicz, Justyna; Zybert, Elżbieta B., red., Czas przemian – czas wyzwań. Rola bibliotek i ośrodków informacji w procesie kształtowania kompetencji współczesnego człowieka.Warszawa: Wydaw. SBP, s. 293-304.
• Kisilowska, Małgorzata; Jasiewicz, Justyna (2013). Informacja zdrowotna. Oczekiwania i kompetencje polskich użytkowników. Warszawa: Wydaw. Uniwersytetu Warszawskiego.
• Knol-Michałowska, Kamila; Goszczyńska, Eliza; Petrykowska, Alicja (2012). Fora internetowe jako źródło wsparcia społecznego dla kobiet ciężarnych uzależnionych od nikotyny. "Studia Edukacyjne" nr 23, s. 141-162.
• Korzeniowska, Elżbieta; Puchalski Krzysztof (2010). Nisko wykształceni pracownicy a zdrowie – wyzwania dla edukacji zdrowotnej. Łódź: Instytut Medycyny Pracy.
• Korzeniowska, Elżbieta; Puchalski, Krzysztof (2014). Polish employees on the Internet as a source of information about health and disease. (Polscy pracownicy o Internecie jako źródle informacji o zdrowiu i chorobie). "Medycyna Pracy" vol. 65, nr 1, s. 1-13.
• Kowalska, Marta; Kalinowski, Paweł; Bojakowska, Urszula (2013). Komunikacja internetowa jako aktywne medium przekazu wiedzy o zdrowiu – szanse, zagrożenia i ograniczenia. "Pielęgniarstwo Polskie" vol. 4, s. 300-304.
• Krzysztoszek, Jana et al. (2012). Zachowania zdrowotne związane z samoleczeniem w okresie starości. "Nowiny Lekarskie" vol. 81, nr 4, s. 412-417.
• Marton, Christine; Choo, Chun Wei (2012). A review of theoretical models of health information seeking on the web. "Journal of Documentation" vol. 68, no. 3, pp. 330-352.
• Moorman, Christine; Matulich, Erika (1993) A model of consumers’ preventive health behaviors: the role of health motivation and health ability. "Journal of Consumer Research" no. 20, pp. 208-228.
• NNLM (2014). Health literacy. [online] National Network of Libraries of Medicine [dostęp: 2.12.2014]. Dostępny w WWW: <http://nnlm.gov/outreach/consumer/hlthlit.html>.
• Nelson, David E. et al. (2004). The Health Information National Trends Survey (HINTS): Development, design, and dissemination. "Journal of Health Communication" vol. 9, pp. 443-460.
• Niedźwiedzka, Barbara et al. (2012). Zachowania informacyjne Polaków dotyczące zdrowego odżywiania. Wyniki badania EATWELL. "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie" nr 10, s. 57-64.
• Niedźwiedzka, Barbara et al. (2014). Determinants of information behaviour and information literacy related to healthy eating among Internet users in five European countries. "Information Research" 19(3) paper 633 [online] [dostęp: 2.12.2014]. Dostępny w WWW:<http://InformationR.net/ir/19-3/paper633.html>.
• Niedźwiedzka, Barbara; Słońska, Zofia; Taran, Yurij (2012). Samoocena zdrowotnych kompetencji informacyjnych Polaków w świetle koncepcji samoskuteczności. Analiza wybranych wyników polskiej części Europejskiego Sondażu Kompetencji Zdrowotnych [HLS-EU]. "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie" vol. 10, nr 3, s. 89-95.
• Pętlak, Magdalena Joanna (2012). Przepływ informacji medycznych w wirtualnej opiece zdrowotnej w oparciu o teorię gier. "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego" nr 733, s. 83-97.
• Puchalski, Krzysztof (1997). Zdrowie w świadomości społecznej. Łódź: Instytut Medycyny Pracy.
• Puchalski, Krzysztof (2010). Uwarunkowania zachowań zdrowotnych i możliwości ich kształtowania. W: Korzeniowska, Elżbieta; Puchalski, Krzysztof, red., Nisko wykształceni pracownicy a zdrowie – wyzwania dla edukacji zdrowotnej. Łódź: Instytut Medycyny Pracy, s. 33-43.
• Puchalski, Krzysztof (2012). Internet a możliwości poprawy efektów edukacji zdrowotnej. "Studia Edukacyjne" nr 23, s. 119-139.
• Plichta, Piotr (2012). Wyniki badań nad korzystaniem z Internetu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną – praktyczne implikacje. W: Pyżalski, Jacek, red., Cyberbullying. Zjawisko, konteksty, przeciwdziałanie. Łódź: Wydawnictwo Naukowe WSP, s. 71-92.
• Sheng, Xiaojing; Simpson, Penny M. (2013). Seniors, health information, and the Internet: Motivation, ability, and Internet knowledge. "Cyberpsychology, Behvior, and Social Networking" vol. 16, no. X, pp. 1-8.
• Słońska, Zofia (2014). Kompetencje zdrowotne (health literacy) i ich znaczenie dla zdrowia. W: Jasiewicz, Justyna; Zybert, Elżbieta B., red., Czas przemian – czas wyzwań. Rola bibliotek i ośrodków informacji w procesie kształtowania kompetencji współczesnego człowieka. Warszawa: Wydaw. SBP, s. 339-353.
• Soboń, Magdalena (2013). Jakość informacji elektronicznej o lekach. "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania" nr 34, s. 131-145.
• Sørensen, Kristine et al. (2012). Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health 12:80.
• Staniszewski, Andrzej; Bujnowska-Fedak, Maria (2008). Korzystanie z Internetu medycznego i usług z zakresu e-zdrowia w opinii publicznej Polaków w 2007 roku. "Przewodnik Lekarza" nr 1, s. 287-289.
• Szefczyk-Polowczyk, Lucyna; Mucha, Agata.; Wengel, Karina (2012). Rola Internetu w procesiesamoleczenia. "Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu" nr 4, s. 293-297.
• Trojanowska, Agata (2013). Informacja medyczna w Internecie. "Forum Bibliotek Medycznych" nr 1, s. 89-100.
• Ulatowska-Szostak, Ewa et al. (2009). Badania nad Internetem jako źródłem informacji o chorobie. "Problemy Higieny i Epidemiologii" vol. 90, nr 2, s. 246-243.
• Weymann, Nina et al. (2013). Health information, behavior change, and decision support for patients with type 2 diabetes: development of a tailored, preference-sensitive health communication application. "Patient Preference and Adherence", no. 7, pp. 1091-1099.