Anty-Nekros. Deklaracje na temat ontologii martwego ciała

• Autorzy: Rosiek Stanisław

Warianty tytułu

EN

Anti-Nekros. Declarations about the Ontology of the Dead Body

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Tekst jest pogłębioną recenzją-komentarzem do książki Ewy Domańskiej Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała (PWN, Warszawa 2017). W dyskursie Ewy Domańskiej o ontologii martwego ciała trup schodzi z pierwszego planu. W precyzyjnie opracowanym przez autorkę indeksie pojęć pojawia się w złożeniu „trup/zwłoki” jako pojęcie podrzędne wobec „martwego ciała”. W rejestrze głównym są za to „szczątki” (jako „kości”, „popioły”, „prochy/kremy”), a wcześniej także „relikwie”. To przesunięcie leksykalne jest znamienne. Trup nie nadaje się na bohatera jej animistycznej nekroopowieści. Jest jeszcze zbyt ludzki. (…) Autorka Nekrosa przekracza horyzont tekstów i ich egzegez, zagląda do grobów, uczestniczy w ekshumacjach, studiuje dzieła dotyczące biologii, gleboznawstwa, kryminalistyki, prawa. Ale też patrzy w przyszłość i wyławia w teraźniejszości jej zapowiedzi. Humanistyka (z przedrostkiem bio-), za którą się opowiada, jest prospektywna, progresywna, projektująca, prognostyczna – słowem: wizjonerska, a jej twórczyni jest tego świadoma. „Swoje refleksje – pisze – umieszczam (...) w perspektywie przyszłościowej – na skali bardzo długiego trwania i głębokiego czasu”.

EN

A far-reaching review-commentary on “Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała” by Ewa Domańska (PWN, Warsaw 2017). In a discourse about the proposed ontology of the dead body the corpse is relegated from the foreground and the meticulously prepared index of concepts features it in a “corpse/cadaver” superposition as a notion inferior vis a vis the “dead body”. The main register, on the other hand, mentions “remains” (“bones”, “ashes”), and earlier also “relics”. This lexical shift is symptomatic. The corpse is not a fitting protagonist for an animistic necro-novel since it is much too human. The author of “Nekros” crosses the horizon of texts and their exegesis, looks into graves, takes part in exhumations, and studies works on biology, soil science, criminalistics, and law. But she also gazes into the future and extracts its forecasts from the present. The humanities (with the prefix: bio), which she favours, are prospective, progressive, projecting, and prognostic – in a word: visionary, a fact of which their creator is well aware. “I place my reflections (…) within a future-oriented perspective – upon a scale of extremely long duration and profound time”.

Słowa kluczowe

EN

Nekros; death; dead body; ontology

• Wydawca: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Czasopismo: Konteksty - Polska Sztuka Ludowa
• Rocznik: 2018
• Tom: 72
• Numer: 4(323)
• Strony: 330-336

Twórcy

autor

Rosiek Stanisław